Вести
Уставен ќе го испитува Протоколот потпишан со Бугарија
Уставниот суд на Северна Македонија оформи предмет во кој ќе го испитува Протоколот што земјава го потпиша во Република Бугарија на 17 јули 2022 година и беше потпишан во период кога се договори т.н. „француски предлог“ за одблокирање на пристапните преговори со Европската унија.
Од Уставен денеска (13 август) информираа дека во тек е постапка во која се испитуваат податоците и известувањата потребни за донесување на одлука.
Иницијативата со која се оспори Протоколот ја поднесе поранешната пратеничка и експретседателка на партијата ДОМ, Лилјана Поповска, која смета дека е спротивен на Уставот односно на основните слободи и права на човекот.
„Подносителката тврди дека Пртоколот има несоодветна форма и содржина, дека излегува надвор од рамките на правен акт кој обработува еден член од Договор меѓу две земји и произведува штетни дејствија врз идентитетските прашања за македонскиот народ, јазик и држава“, информираа од Уставниот суд.
Како што навела Поповска, таа смета и оти Пртоколот е противуставен бидејќи не е ратификуван во Собранието и не е објавен во Службен весник, а тврди и оти е спротивен на Законот за склучување, ратификација и извршување на меѓународни договори.
„Во иницијативата е наведено дека Протоколот не е полноправен акт потврден од Параламентот туку останува само записник од состанок на Меѓувладина комисија“, велат од Уставен.
Она што го бара експратеничката од Уставен е да се поништи Проколот.
Протоколот беше потпишан во Софија за време на вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија меѓу Северна Македонија и Бугарија од страна на поранешните министри за надворешни работи на двете земји, Бујар Османи и Теодора Генчовска.
По потпишувањето, Османи тогаш кажа дека за земјава биле важни три работи и тоа: Протоколот да не биде дел од преговарачката рамка, македонскиот јазик да биде чист во комуникацијата со ЕУ и историските прашања да се надвор од преговорите.
На брифинг со новинарите, тој тогаш рече дека Протоколот „во својата правна суштина е записник од состанок“, во кој има дневен ред, преглед на политичкиот дијалог, средбите и активностите, потоа преглед на секторска соработка и на меѓуресорските работни групи, како и пет теми за кои двете држави треба да преземаат мерки. Петте теми се однесуваат на историјата, поддршка на ЕУ интеграцијата, говорот на омраза, територијалните претензии и рехабилитацијата на жртвите на репресија од комунистичкиот режим.
Наспроти тврдењата на тогашната власт, ВМРО-ДПМНЕ како опозиција, вклучително и актуелниот премиер Христијан Мицкоски, реагираа бурно споредувајќи го документот со капитулација.
види ги сите денешни вести
Руска ракета го погоди украинскиот регион Дњепропетровск
Русија лансираше балистичка ракета во украинскиот регион Дњепропетровск во петокот, 15 август, повредувајќи најмалку едно лице и предизвикувајќи пожар, јави агенцијата Ројтерс.
Нападот се случи неколку часа пред планираниот самит меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин во Алјаска, на кој ќе се разговара за договор за прекин на огнот во Украина.
Објавувајќи ја локацијата на самитот, Трамп рече дека неговите разговори со Путин ќе се фокусираат на решавање на 45-месечниот конфликт меѓу Русија и Украина, најголем во Европа од крајот на Втората светска војна.
Русија почна инвазија врз Украина на 24 февруари 2022 година.
Муцунски: Одлуката на Уставниот суд нема да влијае врз Преговарачката рамка
Каква и да биде одлуката на Уставиот суд, тоа нема да влијае врз реализација на нашата стратешка цел, ниту ќе влијае на каков било начин врз содржината на Преговарачката рамка, изјави министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, за иницијативата пред Уставен суд за вториот протокол со Бугарија.
Уставниот суд пред неколку дена формираше предмет во кој е оспорен Протоколот од вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија со Бугарија од 17 јули 2022 година во Софија. Во тек е претходна постапка во која се испитуваат податоците и известувањата потребни за донесување на одлука.
„По однос на нашите релации со ЕУ не мислам дека самата одлука на Уставниот суд, каква и да биде, ќе влијае по однос на тоа што го работиме во последниот период. Прво, нашата Влада докажува на дело дека е посветена кон процесот на европска интеграција и преку нашето дејствување на надворешно политички план, но и преку она што го правиме дома“, рече Муцунски.
Во однос на тоа дали Протоколот со Бугарија може да биде прогласен за ништовен и дали може да се доведе во прашање и Договорот за добрососедство со Бугарија, Муцунски рече дека ќе се воздржи од коментар, бидејќи веќе има постапка пред Уставниот суд, и доколку го дадам својот став „некој може да се обиде да го толкува како влијание, макар и јавно, врз работата на Уставниот суд“.
Претходно, премиерот Христијан Мицкоски изјави дека „апсолутно ние никогаш нема да се повлечеме од преговорите со ЕУ, тоа не е цел на оваа Влада, напротив наша цел е да бидеме дел од ЕУ“.
Подносител на иницијативата е поранешната пратеничка и претседателка на ДОМ Лилјана Поповска, која наведува дека со оспорениот Протокол е прекршен Уставот и тврди дека има несоодветна форма и содржина, дека излегува надвор од рамките на правен акт кој обработува еден член од Договор меѓу две земји и произведува штетни дејствија врз идентитетските прашања за македонскиот народ, јазик и држава.
Поповска бара поништување на Протоколот и наведува дека поништувањето е издржано согласно Виенската конвенција за договорното право(1969) со која е овозможено поништување во случај кога е во спротивност со императивната норма на општото меѓународно право, што таа го толкува и во овој случај.
Во иницијативата, како што информираат од Уставен, е наведено дека Протоколот не е полноправен акт потврден од Парламентот, туку останува само записник од состанок на Меѓувладина комисија.
Протоколот беше потпишан во Софија за време на вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија меѓу Северна Македонија и Бугарија од страна на поранешните министри за надворешни работи на двете земји, Бујар Османи и Теодора Генчовска.
По потпишувањето, Османи тогаш кажа дека за земјава биле важни три работи и тоа: Протоколот да не биде дел од преговарачката рамка, македонскиот јазик да биде чист во комуникацијата со ЕУ и историските прашања да се надвор од преговорите.
Државјани на Хрватска и на Словенија меѓу приведените по нередите во Србија
Вкупно 114 лица се приведени по инцидентите на протестите низ цела Србија. Меѓу нив има тројца странски државјани, од Хрватска, Словенија и Италија, рече српскиот министер за внатрешни работи, Ивица Дачиќ на прес-конференција во петокот, ден по протестите за време на кои избувнаа судири меѓу демонстрантите и поддржувачите на владата
„Што прави хрватски државјанин на протест и ја напаѓа жандармеријата? Замислете некоја српска банда од тука да отиде во Загреб и да ја нападне нивната полиција“, рече Дачиќ.
Тој кажа дека приведен е словенечки државјанин од српско потекло и дека „ги завршил своите разузнавачки студии во САД“.
„Толку за отсуството на странска вмешаност“, додаде тој.
Според министерот, 75 полицајци биле повредени за време на немирите во четвртокот вечерта. Досега се поднесени 34 кривични и 28 прекршочни пријави.
Дачиќ кажа дека во претходните три дена, 121 полицаец бил повреден во инциденти на протестите низ цела Србија, од кои девет сериозно.
Три ноќи по ред, во градовите низ Србија се организираат антивладини протести, а паралелно се собираат и поддржувачи на владата. Притоа се случија неколку инциденти.
Антивладините протести во Србија, предводени од студенти, траат повеќе од девет месеци. Тие кои протестираат ја сметаат власта за за одговорна за смртта на 16 лица кога се урна настрешница на железничка станица во Нови Сад на 1 ноември.
Владата ја негираше одговорноста за несреќата и одби да распише предвремени избори, што е едно од последните барања на организаторите на масовните протести.
Моди: Индија нема да толерира нуклеарна закана од Пакистан
Индискиот премиер Нарендра Моди денеска(15 август), по повод 78-годишнината од независноста на Индија од Велика Британија, предупреди дека Индија ќе го казни соседниот Пакистан доколку изврши нови напади.
Изјавата на Моди доаѓа три месеци по четири дена жестоки судири меѓу двата нуклеарно вооружени соперници.
Индискиот премиер, говорејќи на церемонија одржана во тврдина од 17 век во Њу Делхи, рече дека Индија воспоставила „нова нормалност“ која не прави разлика помеѓу „терористи“ и оние кои го поддржуваат тероризмот. Моди додаде дека нема да толерира „нуклеарна уцена“ од Исламабад.
„Индија одлучи дека нема да толерира нуклеарни закани. Нуклеарната уцена трае долго време, но оваа нема да се толерира сега“, рече тој.
Пакистанските власти сè уште не одговорија на изјавите на Моди, но Исламабад претходно ги отфрли обвинувањата на Индија за нуклеарна уцена како провокативни и провокативни.
Пакистанскиот премиер Шехбаз Шариф вчера објави создавање нова ракетна команда за зајакнување на одбранбените капацитети на земјата. Шариф го објави ова во говорот по повод Денот на независноста, но не даде дополнителни детали.
Индија ја слави својата независност од британската колонијална власт еден ден по Пакистан.
Двете земји беа формирани по крвавата поделба на Британска Индија во 1947 година, процес што доведе до насилство во кое загинаа стотици илјади луѓе и беа раселени 12 милиони.
Последниот четиридневен застој меѓу Индија и Пакистан започна во мај откако вооружени лица убија 26 претежно индиски туристи во Кашмир, кој е под контрола на Индија, за што Њу Делхи ги обвини милитантите поддржани од Исламабад.
Пакистан негираше одговорност, повикувајќи на неутрална истрага.
Уапсени опозицискиот градоначалник во Истанбул и неговите соработници
Турските власти го уапсија градоначалникот на општина Бејоглу во Истанбул, заедно со околу 40 други функционери, како дел од истрагата за корупција.
Апсењата се дел од поширока кампања што критичарите ја гледаат како обид на властите да го ослабат влијанието на Републиканската народна партија (ЦХП), главната опозициска партија во земјата.
Според извештајот на државната новинска агенција Анадолу, градоначалникот Инан Гунеј од редовите на опозицијата е приведен под сомнение за коруптивни активности. Турските медиуми известуваат дека меѓу уапсените се неговиот телохранител, советник и неколку помошници.
Општината Бејоглу е управувана од ЦХП, партија која значително го прошири своето политичко влијание во последните години, особено во урбаните средини. Оваа година, општините управувани од ЦХП доживеаја бројни апсења - почнувајќи со апсењето на градоначалникот на Истанбул, Екрем Имамоглу, во март.
Имамоглу, еден од најистакнатите опозициски фигури и актуелен градоначалник на Истанбул, се смета за главен предизвикувач на дведецениското владеење на претседателот Реџеп Таип Ердоган. Тој веќе е потврден како кандидат на ЦХП за претседателските избори во 2028 година.
Критичарите тврдат дека законските мерки против опозициските функционери се политички мотивирани, со цел да се ослабне растечкото влијание на ЦХП. Од друга страна, владата на Ердоган инсистира судовите да дејствуваат независно и без политичко влијание.
ЦХП го презеде Истанбул и неколку други големи градови во 2019 година, а дополнително го прошири своето влијание на локалните избори одржани минатата година.
Апсењето на Имамоглу ги предизвика најголемите протести во Турција за повеќе од една деценија, дополнително илустрирајќи ја длабоката политичка поделба во Турција.
Мицкоски: Никогаш нема да се повлечеме од преговори со ЕУ
Апсолутно ние никогаш нема да се повлечеме од преговорите со ЕУ, изјави денеска (15 август) премиерот Христијан Мицкоски, запрашан за коментар околу иницијавата поднесена од поранешната пратеничка и претседателка на ДОМ Лилјана Поповска до Уставниот суд за оспорување на Протоколот од вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија со Бугарија. Пред неколку дена Уставен отвори предмет за оваа иницијатива.
Премиерот Мицкоски кој присуствуваше присуствуваше на презентацијата на новопристигнатата опрема од САД во касарната „Јане Сандански“ во Штип, при што упати порака дека е најдобро да се почека одлуката на Судот.
„Апсолутно ние никогаш нема да се повлечеме од преговорите со ЕУ, тоа не е цел на оваа Влада, напротив наша цел е да бидеме дел од ЕУ. Околу поднесокот на поранешната пратеничка Поповска таа треба да ви даде одговор, да почекаме Уставниот суд да донесе конечна одлука поврзана со таа иницијатива“, рече Мицкоски.
Уставниот суд завчера информираше дека е формиран предмет во кој е оспорен Протоколот од вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија со Бугарија донесен на 17.07.2022 година во Софија, за кој во тек е претходна постапка во која се испитуваат податоците и известувањата потребни за донесување на одлука.
Подносител на иницијативата е поранешната пратеничка и претседателка на ДОМ Лилјана Поповска, која наведува дека со оспорениот Протокол е прекршен Уставот и тврди дека има несоодветна форма и содржина, дека излегува надвор од рамките на правен акт кој обработува еден член од Договор меѓу две земји и произведува штетни дејствија врз идентитетските прашања за македонскиот народ, јазик и држава.
Поповска бара поништување на Протоколот и наведува дека поништувањето е издржано согласно Виенската конвенција за договорното право(1969) со која е овозможено поништување во случај кога е во спротивност со императивната норма на општото меѓународно право, што таа го толкува и во овој случај.
Во иницијативата, како што информираат од Уставен, е наведено дека Протоколот не е полноправен акт потврден од Парламентот, туку останува само записник од состанок на Меѓувладина комисија.
Протоколот беше потпишан во Софија за време на вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија меѓу Северна Македонија и Бугарија од страна на поранешните министри за надворешни работи на двете земји, Бујар Османи и Теодора Генчовска.
По потпишувањето, Османи тогаш кажа дека за земјава биле важни три работи и тоа: Протоколот да не биде дел од преговарачката рамка, македонскиот јазик да биде чист во комуникацијата со ЕУ и историските прашања да се надвор од преговорите.
ДЗР: Се очекува стабилизирање на пожарите во Јасен и Јагуновце
Директорот на Дирекцијата за заштита и спасување, Стојанче Ангелов, информира дека во текот на вчерашниот ден биле евидентирани повеќе од 20 пожари на отворен простор низ државата, од кои два се оценети како најсериозни.
„Најтешкиот пожар е оној во Јасен, но предмалку изгубивме контрола и на еден крак од пожарот во Јегуновце, кој гори на рид каде што има неколку репетитори. Репетиторите се успешно спасени и остануваат функционални, но пожарот е сè уште активен“, изјави Ангелов.
На терен дејствува еден полициски хеликоптер, а според проценките на Дирекцијата, се очекува пожарот во Јегуновце да биде ставен под целосна контрола во текот на денешниот ден (15 август).
Северна Македонија и ова лето се справува со зголемен број пожари на отворено.
На територијата на цела држава е прогласена кризна состојба, која Владата на седница на 7 август ја продолжи за нови 30 дена.
За да се зајакнат капацитетите во справување со пожарите, Дирекцијата за заштита и спасување преку општините потпиша договори со 352 граѓани што се пријавија на неодамнешниот повик за обука на пожарникари.
Училишниот прибор со пониски цени за 10 и 15 проценти
Од денеска (15 август) почнува кампањата на Владата за намалување на цените на училишниот прибор за 10 и 15 проценти. Владата на последната седница донесе одлука и ги задолжи трговците да ги намалат цените за најмалку 10 и 15 проценти и таа ќе важи од 15 август до 15 септември.
Како што наведува владината прес-служба, одлуката е донесена поради тоа што „дел од трговците пред почетокот на новата учебна година енормно ги зголемуваат цените на училишниот прибор, со што директно влијаат за зголемување на трошоците на семејниот буџет на илјадници граѓани“.
„Трговците на големо ќе го намалат училишниот материјал за најмалку 10 проценти, додека во трговија на мало за најмалку 15 проценти. Со оваа одлука се намалуваат цените на ранци и ташни, тетратки, блокови, колажи, моливи и пенкала (економични, пластични), дрвени и мрсни бои, пластелин, теста за моделирање, подлоги, фломастери и текст маркери, темперни, акрилни, водени бои и четки, линијари и дидактички материјали, острилки и гуми за бришење, детски ножици, футроли и етуи, лепило, шестар, дигитрони, украсна хартија, папки и картонски ташни и материјали за изработка, како и други производи потребни за учениците, што ќе значи пониски цени и пристапност за сите наши граѓани“, соопшти Владата.
Исто така, трговците се должни покрај новата намалена цена на производите, да ја објават и старата цена која важела на 1 јуни 2025.
Од Владата апелираат да не се прават обиди за изигрување на одлуката, бидејќи како што велат, Државната пазарна инспекција ќе следи на терен дали таа се почитува.
Во спротивно ќе следуваат санкции, бидејќи секоја одлука донесена во интерес на граѓаните мора да се применува, се наведува во владиното соопштение.
Со ова не само што цените на училишниот прибор драстично ќе се намалат, нагласува Владата, „туку и според одредени анализи, би се преполовиле трошоците на илјадници семејства што имаат ученици“.
Сибиха: Никакви одлуки во врска со мирот не можат да се донесат без Украина
Мировните одлуки не можат да се донесат без Украина, а преговорите можат да дадат резултати само откако ќе се постигне прекин на огнот, изјави украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха, пред средбата меѓу рускиот и американскиот претседател Владимир Путин и Доналд Трамп во Алјаска.
Тој истакна дека ставот на Украина и нејзините партнери на патот кон мирот е принципиелен и јасен и дека не може да се утврди без Киев, пренесуваат украинските медиуми.
„Никој не сака мир повеќе од Украинците. Никој не сака мир повеќе од Европејците. Но, Русија ја гледа својата главна цел во водењето војна. Русија претпочита да гради нови ѕидови на нашиот пат кон праведен и траен мир. Таа сака да ја запечати нашата слобода“, напиша Сибиха во објава на платформата „X“.
Тој додаде дека само преку единство, кое е „посилно од рускиот империјализам“, може да се постигне достоинствен мир изграден врз сигурна безбедност.
Претседателите на Соединетите Држави и Русија, Доналд Трамп и Владимир Путин, ќе се сретнат денеска во Алјаска, најголемата и најоддалечената американска држава, за да разговараат за прекин на војната во Украина.
Од Клинтон до Трамп - Самитот во Алјаска ќе биде 49-та средба на Путин со американски претседател
Средбата на 15 август меѓу двајцата лидери, нивна прва откако Трамп се врати на претседателската функција во јануари, би можела да ги преобликува не само идните граници на Украина, туку и европската безбедност, без ниту Киев ниту Брисел да имаат збор.
Демолирани простории на СНС, солзавец и судири на протестите низ Србија
Повеќе инциденти беа регистрирани на антивладините протести кои на 14 август се случија ширум Србија, а на кои повикаа студенти кои со месеци ги блокираат високообразовните институции.
Министерот за внатрешни работи Ивица Дачиќ изјави дека најмалку 42 полицајци биле повредени во протестите, од кои неколку сериозно и дека 37 лица биле приведени.
„Вечерва имаше масовно и сериозно нарушување на јавниот ред и мир низ цела Србија од страна на блокадерите. Бидејќи немаше поддржувачи во простории на СНС, полицијата беше брутално нападната вечерва, а полицијата го одржува јавниот ред и мир“, рече Дачиќ.
Тој додаде дека некои полицајци се тешко повредени и дека меѓу приведените е и 23-годишен хрватски државјанин кој ја нападнал жандармеријата.
„Толку за фактот дека протестите немаат никаква врска со надворешен фактор“, рече Дачиќ.
Според него, полицијата користела хемиски средства за да се одбрани, како и за да ги брани интересите на државата, а не за да брани која било страна.
Просториите на Српска напредна странка (СНС) беа демолирани на три локации во Нови Сад, што беше осудено од српскиот претседател Александар Вучиќ кој рече дека сите што биле насилни ќе бидат повикани на одговорност.
„Државата се уште има многу работа, ќе има уште многу апсења. Сакам да им се извинам на сите оние луѓе кои ми велат дека е време за вонредна состојба, дека е време да се укинат ТВ Н1 и Нова С, дека е време да се изнесе војската на улица...Сакам да знаат дека ќе го одмерам секој потег со моите сојузници, но дека нема да ја доведам Србија во позиција каде што државата би била дупка на нечиј тепих. Владеењето на правото ќе мора да функционира“, рече тој.
Тој ги повика граѓаните да останат смирени и додаде дека „сè што се случува вечерва е организирано однадвор“.
Пратеникот од Партијата за слобода и правда, Пеѓа Митровиќ кој синоќа бил претепан со палки во Белград, изјави дека бил нападнат од седум или осум маскирани хулигани без очигледна причина. Тој изјави дека, иако им кажал дека е пратеник, тие брутално го претепале по главата и телото.
Во Белград, полицијата ги потисна граѓаните подалеку од плоштадот во близина на просторите на СНС на улицата „Кнез Милош“ откако група демонстранти и поддржувачи на владата почнаа да фрлаат пиротехнички средства и топови, објави Бета.
За време на инцидентот беше фрлен и солзавец, објави репортер на РСЕ.
Демонстрантите и поддржувачите кај Владата фрлаа петарди и шишиња кон полицијата.
Порано вечерва, неколку полициски кордони со опрема за разбивање на демонстрации ги раздвоија учесниците на протестот што започна пред Генералштабот од поддржувачите на владата.
Меѓу поддржувачите на владата, кои бројат околу стотина, имаше и мал број целосно маскирани млади мажи, објави Бета.
На протестот во Ниш, пак, имаше помали инциденти кога демонстрантите фрлаа јајца кон полицијата, пренесе телевизијата N1.
Во Краљево, граѓаните стигнаа до просториите на Српска напредна странка (СНС), како што објави N1, а полицијата ја блокираше улицата каде што се наоѓаат просториите на СНС и полициската станица.
Полицијата го блокираше и пристапот до просториите на СНС во Лесковац.
Неколку стотици граѓани протестираа и во Горњи Милановац спроти просториите на Српската напредна партија (СНС), а полициски кордон го блокираше приодот, јави агенцијата Бета.
Протести се одржаа и во Врбас, Смедерево, Крушевац...
Вчера, на протестите во десетици српски градови се случија неколку инциденти и судири меѓу антивладините демонстранти и поддржувачите на владата.
Владини претставници, предводени од српскиот претседател Александар Вучиќ, ги обвинија демонстрантите дека предизвикуваат немири и напади врз просториите на владејачката партија. Од друга страна, учесниците во демонстрациите ги обвинија активистите на СНС дека ги нападнале со пиротехнички средства, а ја обвинија и полицијата дека не реагирала.
Антивладините протести во Србија, предводени од студенти, траат повеќе од девет месеци. Тие од власта бараат одговорност за смртта на 16 лица при уривањето на главната железничка станица во Нови Сад на 1 ноември.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете