Иран ќе ги продолжи разговорите со нуклеарниот надзорник на ОН, а двете страни веројатно ќе одржат уште една рунда разговори во наредните денови, изјави денеска (18 август) портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи, Есмаил Багаи, за државните медиуми.

Инспекторите од Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) не беа во можност да пристапат до нуклеарните постројки на Иран откако Израел и САД ги бомбардираа за време на 12-дневната војна во јуни, и покрај тоа што генералниот директор Рафаел Гроси рече дека инспекциите остануваат главен приоритет на агенцијата.

„Имавме разговори минатата недела. Уште една рунда разговори меѓу Иран и агенцијата веројатно ќе се одржи во наредните денови“, рече Багаи.

Техеран ја обвини агенцијата за олеснување на израелско-американските напади со извештај од 35-члениот одбор на инспектори на агенцијата, во кој се тврди дека Иран ги крши своите обврски поврзани со нуклеарното оружје.

Видете и ова:

Пезешкијан: Соработката со МААЕ е можна само ако Агенцијата престане да дејствува пристрасно

Исламската Република долго време ги негираше западните сомневања за таен обид за развој на нуклеарно оружје, велејќи дека останува посветена на Договорот за неширење, кој ја пропишува мирната употреба на атомската енергија за потписниците.

„Нивото на нашите односи (со МААЕ) се промени по настаните што се случија, ние не го негираме тоа, но нашата комуникација останува директна“, рече Багаи за време на телевизиската неделна прес-конференција.

Минатиот месец, Иран донесе закон со кој се суспендира соработката со агенцијата. Законот предвидува дека сите идни инспекции на иранските нуклеарни локалитети мора да бидат одобрени од Врховниот совет за национална безбедност на Техеран.

Лидерите на Тајланд и Камбоџа потпишаа проширен договор за прекин на огнот во неделата, во присуство на американскиот претседател Доналд Трамп, кој пристигна во Малезија за самитот на АСЕАН и за да надгледува серија клучни трговски разговори на маргините.

Тајландскиот премиер Анутин Чарнвиракул и неговиот камбоџански колега Хун Манет го потпишаа договорот на церемонија за прекин на огнот пред знак на кој пишуваше „Носење мир“, градејќи врз основа на прекин на огнот потпишан пред три месеци.

„Оваа декларација, доколку биде целосно имплементирана, ги поставува темелите за траен мир, но што е поважно, таа го започнува процесот на обнова на нашите односи“, изјави Хун Манет за Ројтерс.

„Нашите гранични заедници се поделени од конфликтот, а невините цивили претрпеа огромни загуби.“

Трамп помогна да се заврши петдневниот конфликт во јули повикувајќи ги тогашните лидери на двете земји да ги прекинат непријателствата, предупредувајќи дека нивните трговски разговори со Вашингтон би можеле да бидат прекинати доколку не го сторат тоа.

Двете страни се обвинуваат меѓусебно за ескалација на размена на ракетни напади и тешка артилерија, во која загинаа најмалку 48 лица и околу 300.000 се раселени - најлошото насилство во нивната понова историја.

Видете и ова:

Тајланд и Камбоџа договорија прекин на огнот

Анутин речиси го пропушти потпишувањето на договорот поради смртта на поранешната кралица Сирикит на Тајланд во петокот, но подоцна сепак одлучи да отпатува на церемонијата. Тој рече дека двете страни ќе го отстранат „тешкото оружје од граничните области за да ја обезбедат безбедноста на нашиот народ“ и дека Тајланд ќе ослободи 18 заробени камбоџански војници.

По пристигнувањето во Малезија, Трамп беше пречекан од премиерот Анвар Ибрахим и група церемонијални танчери на меѓународниот аеродром во Куала Лумпур. Трамп застана на црвениот тепих за да танцува со изведувачите пред да го земе американското знаме во едната рака, а малезиското знаме во другата.

Додека Трамп се дружеше со другите лидери, американските и кинеските преговарачи се состанаа на маргините на самитот за да се обидат да спречат понатамошна ескалација на трговската војна меѓу двете најголеми економии во светот.

На прашањето на новинарите дали ретките земјини елементи беа тема на дискусија за време на разговорите што започнаа во саботата, главниот американски трговски преговарач Џејмисон Грир рече дека се дискутирало за широк спектар на теми, вклучително и продолжување на примирјето за трговските мерки.

„Мислам дека стигнуваме до точка каде што лидерите ќе имаат многу продуктивен состанок“, рече Грир.

Доминацијата на Кина во глобалните залихи на ретки земјини елементи е во срцето на разговорите, бидејќи Вашингтон се стреми да ги диверзифицира своите синџири на снабдување.

Видете и ова:

Како Кина може да одговори на санкциите на САД против најголемите руски нафтени компании?

Трамп на церемонијата за прекин на огнот изјави дека САД наскоро ќе потпишат договори за клучни минерали со Тајланд и Малезија, додека поширок трговски договор со Камбоџа е исто така во подготовка.

Подоцна во недела, се очекува Трамп да разговара за високите американски царини со бразилскиот претседател Луиз Инасио Лула да Силва, кој е меѓу неколкуте светски лидери што присуствуваат на самитот за време на викендот.

Лула рече дека планира да тврди дека царините од 50 проценти што Вашингтон ги воведе на бразилските производи се „грешка“, наведувајќи го трговскиот суфицит на САД од 410 милијарди долари со Бразил во текот на 15 години. Трамп сигнализираше на патувањето во Азија дека е отворен за намалување на царините.

Сличен состанок со канадскиот премиер Марк Карни не беше планиран откако разговорите меѓу соседите ненадејно прекинаа. Трамп во саботата изјави дека ги зголемува царините за Канада за дополнителни 10 проценти „над она што тие моментално го плаќаат“.

Најмладата нација во Азија, Источен Тимор, во неделата стана 11-та членка на АСЕАН, исполнувајќи ја визијата поставена од нејзиниот сегашен претседател пред речиси половина век кога земјата беше португалска колонија.

Позната и како Источен Тимор, земјата со 1,4 милиони жители е една од најсиромашните во Азија и се надева дека ќе постигне напредок со интегрирање на својата млада економија, која со околу 2 милијарди долари претставува само мал дел од комбинираниот бруто домашен производ на АСЕАН од 3,8 трилиони долари.

Пристапувањето на Источен Тимор доаѓа по 14 години чекање и иако не се очекува членството да биде трансформативно, тоа претставува симболична победа за претседателот Хозе Рамос-Орта и премиерката Ксанана Гузма, херои на борбата за независност.

„За луѓето од Источен Тимор, ова не е само остварување на сон, туку силна потврда на нашиот пат“, рече Гусмао во говорот.

Двајца осомничени се уапсени за кражба на скапоцени крунски накит од музејот Лувр во Париз, јавуваат француските медиуми.

Според „Ле Паризиен“, мажите се од париското предградие Сен-Сен Дени, а еден од нив е уапсен додека се подготвувал да се качи на лет од аеродромот Шарл де Гол.

Грабежот се случил минатата недела, кога четворица крадци вооружени со електрични алати влегле во музејот сред бел ден и ги зеле непроценливите предмети.

Министерот за правда на Франција признал дека безбедносните протоколи не успеале, што, според него, оставило „страшен впечаток“ врз земјата.

Ограбувачите пристигнале околу 9:30 часот наутро, кратко откако музејот се отворил за посетители. Тие користеле механички кран монтиран на возило за да се искачат на балконот на галеријата Аполо, во близина на реката Сена.

Видете и ова:

Највредните скапоцени камења од Лувр префрлени во Банката на Франција

Фотографиите од местото на настанот покажуваат скали што водат до прозорец на првиот кат. Двајцата крадци влегле сечејќи прозорец со електрична алатка, а потоа им се заканувале на обезбедувачите, кои ја евакуирале областа, и сечејќи го стаклото на две витрини што содржеле накит.

Прелиминарниот извештај покажува дека една третина од собите во тој дел од музејот немале камери за надзор, објавија француските медиуми.

Полицијата соопшти дека крадците биле внатре само четири минути, пред да избегаат со два скутери што чекале пред музејот во 9:38 часот наутро.

Службениците потврдија дека безбедносните мерки се зголемени во сите културни институции низ Франција.

Претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, изјави дека нема намера да „губи време“ на состанокот со рускиот претседател Владимир Путин ако лидерот на Кремљ не е подготвен да постигне договор за прекин на војната во Украина.

„Мора да знаете дека ќе постигнеме договор. Нема да губам време“, им рече Трамп на новинарите во авионот „Ер Форс Уан“ на 25 октомври за време на застанувањето во Доха на пат кон Малезија, каде што подоцна слета за да започне азиска турнеја.

„Секогаш сум имал добри односи со Владимир Путин, но ова беше многу разочарувачки. Мислев дека ова ќе се реши пред да се постигне мир на Блискиот Исток“, додаде тој.

Трамп разговараше со Путин минатата недела и рече дека планира да се сретне со него во Будимпешта во наредните недели. Сепак, подоцна ја откажа средбата, иако рече дека може да се одржи во друго време.

Во меѓувреме, Ројтерс цитираше американски функционер и друго лице запознаено со ова прашање како велат дека администрацијата на Доналд Трамп подготвува дополнителен сет санкции против руската економија што би можеле да бидат воведени ако Путин одбие да постигне мировен договор.

Но, Ројтерс цитираше неименуван висок американски функционер кој рече дека Трамп би претпочитал европските земји да го направат следниот голем потег против Кремљ - или преку дополнителни санкции или царини.

Видете и ова:

САД воведуваат „суштински“ санкции врз руските нафтени компании поради „одбивањето на Путин да ја прекине бесмислената војна“

Соединетите Американски Држави испратија шок-бранови низ глобалните енергетски пазари на 22 октомври кога објавија дека воведуваат санкции врз државната „Роснефт“ и приватната компанија „Лукоил“ - две од најголемите руски нафтени компании, чиј извоз значително го храни буџетот на Кремљ за финансирање на војната.

„Ова се многу големи санкции - врз нивните две големи нафтени компании“, рече Трамп во Белата куќа, опишувајќи ги санкциите како „огромни“.

Еден ден подоцна, Европската Унија воведе санкции врз „Роснефт“ и „Газпромнефт“, друга голема нафтена компанија која е подружница на државниот гасен гигант „Газпром“.

Марија Шагина, истражувач во Меѓународниот институт за стратешки студии во Берлин, рече дека санкциите се првите значајни мерки што администрацијата на Трамп ги презеде против Москва и го одразуваат фрустрацијата од „руските тактики на одложување“ во напорите за прекин на конфликтот во Украина.

Набљудувачите внимателно ги следат реакциите на Индија и Кина, двата најголеми купувачи на рускиот извоз на нафта. Кина е еден од главните сојузници и трговски партнери на Москва и добива поголем дел од руската енергија преку сибирски цевководи.

Досега Њу Делхи се спротивставуваше на притисокот од САД да ја намали употребата на руска енергија, а Трамп ја критикуваше Индија за ова, наметнувајќи казнени тарифи и заканувајќи се со дополнителни мерки.

Најновите изјави на Трамп се чини дека ги намалуваат коментарите на специјалниот претставник на Путин за инвестиции и економска соработка, Кирил Дмитриев, кој на 24 октомври за Си-Ен-Ен изјави дека верува оти САД, Украина и Русија постигнале значителен напредок кон завршување на војната во Украина.

„Верувам дека Русија, САД и Украина се всушност многу блиску до дипломатско решение“, рече Дмитриев, иако не објасни зошто верува оти решението е блиску. Јавните ставови меѓу Русија и Украина остануваат далеку од усогласени по клучните прашања, вклучувајќи ги територијалните и безбедносните гаранции.

Видете и ова:

Руски пратеник вели дека САД, Русија и Украина се блиску до „дипломатско решение“ за војната во Украина

Дмитриев беше во САД на средби со американски претставници. Деталите за тие разговори не беа веднаш објавени, иако Ројтерс цитираше извор кој рече дека разговорите ќе продолжат на 26 октомври.

„Средбите меѓу [Дмитриев] и претставници на администрацијата на претседателот Трамп се одржаа на 24 и 25 октомври и ќе продолжат на 26 октомври“, рече изворот.

Трамп ќе се сретне со кинескиот претседател Си Џинпинг во Јужна Кореја на последниот ден од неговата регионална турнеја, која ќе се фокусира главно на трговијата.

Тој, исто така, треба да ги посети Малезија и Јапонија за време на патувањето.

Во меѓувреме, Украина продолжува да страда од речиси ноќни напади од руски беспилотни летала и ракети кои погодуваат станбени згради и цивилна инфраструктура во Киев и други големи градови далеку од линиите на фронтот.

Запрашан за нападот оваа недела врз градинка во Харков, претставникот на Путин, Дмитриев, инсистираше дека руската војска не ги таргетира градинките, туку дека војската треба да биде прашана за оваа специфична ситуација.

„Јас не сум воен човек“, рече тој. „Јас само работам на воспоставување дијалог и што е можно поскоро завршување на конфликтот“.

Рано на 26 октомври, украинските власти изјавија дека најмалку 26 лица, вклучувајќи шест деца, биле повредени во ноќен руски напад со беспилотно летало врз облакодер во Киев. Деталите беа сè уште нејасни во раните утрински часови.

„Сите добиваат медицинска помош. Некои се хоспитализирани“, соопшти владата преку Телеграм.

Пакистанскиот министер за одбрана Хаваџа Асиф изјави на 25 октомври дека верува оти Авганистан сака мир, но дека неуспехот да се постигне договор за време на преговорите во Истанбул би значело отворена војна.

Пред неколку дена, двете страни во Доха се согласија на прекин на огнот по смртоносните судири на границата, објави Ројтерс.

Разговорите во Истанбул, кои започнаа во понеделник и се очекува да продолжат во понеделник, се најновиот обид на Пакистан и Авганистан да спречат повторно оживување на насилството по најлошите гранични судири откако Талибанците го зазедоа Кабул во 2021 година.

Разговорите имаат за цел воспоставување механизам за долгорочно спроведување на прекинот на огнот постигнат во Доха.

Асиф рече дека оттогаш немало инциденти и дека двете страни го почитуваат прекинот на огнот.

„Доколку не се постигне договор, ќе имаме отворена војна со нив. Но, видов дека тие сакаат мир“, рече Асиф во телевизиско обраќање од Пакистан.

Видете и ова:

ОН: Во конфликтите меѓу Пакистан и Авганистан загинаа најмалку 18 лица, а 360 се повредени

Борбите избувнаа претходно овој месец откако Исламабад побара од Талибанците да ги совладаат милитантите за кои Пакистан вели дека дејствуваат од безбедни засолништа во Авганистан.

Потоа Пакистан започна воздушни напади преку границата, а двете страни разменија силен оган, при што загинаа десетици луѓе и се затворија клучни премини.

Исламабад го обвинува Кабул дека им нуди засолниште на милитанти кои ги напаѓаат пакистанските сили, тврдење што талибанците го отфрлаат, велејќи дека пакистанските воени операции го нарушуваат авганистанскиот суверенитет.

Во значаен законодавен акт, Европскиот парламент го одобри Законот за следење на почвата на Европската Унија на 23 октомври, првиот закон на ниво на ЕУ за заштита и обновување на европската почва до 2050 година.

Законот бара од земјите-членки да го следат здравјето на почвата, да ги поддржуваат земјоделците во подобрувањето на отпорноста на почвата и да ги развиваат податоците потребни за справување со кризата со почвата во Европа - каде што се проценува дека 60-70 проценти од земјиштето во моментов е нездраво.

Законот не воведува нови законски обврски за сопствениците на земјиште или управителите на земјиште, но бара од земјите-членки на ЕУ да ги поддржуваат земјоделците во подобрувањето на здравјето и отпорноста на почвата.

Видете и ова:

Еврокомесарот за клима ги брани климатските амбиции на ЕУ и покрај неуспесите

Се очекува законот да стапи во сила на крајот на ноември и ќе биде транспониран во законодавството на земјите-членки на ЕУ во рок од 24-36 месеци.

Усвојувањето на првиот закон за почва на ниво на ЕУ претставува значаен чекор напред во напорите за заштита и обновување на европските почви.

Податоците за состојбата на европската почва се клучен прв чекор во справувањето со кризата со здравјето на почвата, за која агенциите на ОН проценуваат дека 60 до 70 проценти од европската почва е нездрава поради интензивирањето на земјоделските практики и климатските промени, како и поради зголемената урбанизација.

Европската комисија проценува дека деградацијата на почвата ја чини европската економија повеќе од 50 милијарди евра годишно, вклучувајќи ги земјоделските загуби, штетите од поплавите и загубата на биодиверзитетот.

„Спасете ја почвата“, глобална кампања поддржана од Програмата на ОН за животна средина , Меѓународната унија за зачувување на природата (IUCN) и Организацијата за храна и земјоделство на ОН (ФАО), која беше дел од консултациите за текстот, ја поздравува целта на законот за обновување на здрава почва низ цела ЕУ до 2050 година.

Зборувајќи за новиот закон, техничката директорка на „Спасете ја почвата“, Правина Сридар, рече дека тоа ќе биде „клучен чекор кон заштита на европската почва, поддршка на долгорочната безбедност на храната и поддршка на ублажувањето на климатските промени преку зголемена секвестрација на јаглеродот“.

„Здравите почви се основа и на нашите прехранбени системи и на нашата отпорност на климатските промени. Драго ни е што придонесовме во процесот на консултации и се надеваме дека законот ќе биде првиот чекор за Европа да ги приоритизира здравите почви: за отпорност на климатските промени, за врзување на јаглеродот и за следната генерација земјоделци“, рече таа.

Додека светот се подготвува за COP30 во Бразил, кампањата „Зачувај ја почвата“ предупреди дека неуспехот да се даде приоритет на здравјето на почвата во националните климатски стратегии претставува сериозен глобален ризик.

„Зачувај ја почвата“ е глобално движење на локално ниво, започнато од „Свесна планета“ за справување со брзата деградација на земјоделското земјиште. Во текот на изминатите три децении, „Зачувај ја почвата“ имплементираше холистичка стратегија за ревитализација на почвата преку скалабилни проекти предводени од земјоделци, застапување на политики и кампањи за подигање на свеста на граѓаните.

Движењето соработува со бројни влади низ целиот свет за да ги обликува политиките за земјиштето и поддржува над 250.000 земјоделци во Индија во транзицијата кон различни други регенеративни земјоделски практики, вклучително и земјоделство базирано на дрвја (честопати наречено агрошумарство).

„Зачувај ја почвата“ е поддржано, меѓу другите, од Програмата на ОН за животна средина, Организацијата за храна и земјоделство на ОН, Конвенцијата на ОН за борба против опустинувањето и Светската програма за храна.

Некои од највредните скапоцени камења од колекцијата на францускиот музеј Лувр се префрлени во Банката на Франција по грабежот преку ден минатата недела, кој ги истакна безбедносните ранливости на познатиот музеј.

Префрлањето на некои од скапоцените предмети од галеријата Аполо на музејот, во која се сместени француските крунски скапоцености, беше извршено на 24 октомври под тајна полициска придружба, објави францускиот РТЛ, повикувајќи се на неименувани извори.

Банката на Франција, која ги чува златните резерви на земјата во огромен трезор 27 метри под земја, се наоѓа само 500 метри од Лувр, на десниот брег на Сена.

Лувр и Банката на Франција не одговорија на барањето на Ројтерс за коментар.

Видете и ова:

По кражбата во музејот, Лувр останува затворен и денеска

Крадците украдоа осум скапоцени предмети, чија вредност се проценува на околу 102 милиони долари, од колекцијата Лувр на 19 октомври.

Тие влегоа во најпосетуваниот музеј во светот низ прозорец користејќи кран за време на работното време. Побегнаа со мотоцикли.

Веста за грабежот одекна низ целиот свет, предизвикувајќи критики во Франција за она што некои го сметаат за национално понижување.

Нема да ги повикувам граѓаните да гласаат за еден или друг кандидат, бидејќи секој граѓанин си е здраворазумен, има право на гласање и има одговорност кому ќе го даде својот глас, порача кандидатката за градоначалничка на Општина Центар, Билјана Ивановска, за која изборната трка заврши во првиот круг, на прес-конференција заедно со избраните советници од граѓанските иницијативи обединети во платформата „Независни заедно“.

Кој и да победи во вториот круг на локалните избори, Ивановска посочи дека треба да носи одлуки во полза на сите, доколку вистински се залага да го заштити јавниот интерес. Победникот, рече, треба да го заштити уставното право на граѓаните за здрава животна средина, како и нивното активно учество во креирање и донесување на одлуки.

„Голем број граѓани препознаа вредности и без особени кампањи, затоа што тоа се свесни граѓани кои наместо секојдневно да негодуваат за проблеми, преземаат акција за промени, преземаат одговорност за својот живот … Кој и да победи, доколку вистински се залага да го заштити јавниот интерес, треба да носи одлуки во полза на сите и да го заштити уставно загарантираното право за здрава животна средина и активното учество на граѓаните во креирањето и донесувањето на одлуките“, рече Ивановска.

Охрабрува фактот, вели, што Центар има критичка маса која што не размислува по партиска шема. Граѓаните се свесни дека промените треба сами да ги направат, рече Ивановска, додека „системот е крив само тогаш кога граѓаните се неми и беспомошни набљудувачи на корупцијата, урбаниот хаос, ѓубрето и тн“.

Видете и ова:

Црната кампања нема да ги заобиколи и овие локални избори

Ивановска додаде дека граѓаните очекуваат одговорни политики и транспарентност во одлуките на локалната власт, укажувајќи на потребата од ревизија и усогласување на Деталните урбанистички планови со Генералниот урбанистички план.

„Укажуваме дека е неопходно да се ревидираат, изменат и дополнат Деталните урбанистички планови, кои не се во согласност со Генералниот урбанистички план. Да не се издаваат дозволи за градба врз основа на Детални урбанистички планови, чии параметри, на пример густина на население, се поголеми од предвидените во Генералниот план. Издадените дозволи да бидат јавно објавени на мапата која што „Шанса за Центар“ доброволно ја направи и ќе ја стави на располагање на Општината, која што ќе треба само да ја одржува. Ние направивме мапа и во моментот има над 150 градби во општина Центар“, посочи Ивановска.

Поради нееднаквите услови во изборниот процес, носителката на советничката листа на Град Скопје од „Независни заедно“, Јана Белчева – Андреевска, најави дека платформата ќе продолжи со собирање потписи за нејзина регистрација како граѓанско-политичко здружение.

„Поради нееднаквите услови со кои се соочивме во текот на изборниот процес, поради сите сопки и препреки во последен момент кои што се изнајдоа за учество на граѓаните активно да бидат чинители и креатори на политиката и да учествуваат како независни кандидати и независни листи, поради сета демонизација на противници и поради намалување на демократијата во државата, ние одлучуваме понатаму да продолжиме со собирање на потписи и со регистрирање на граѓанско-политичката платформа „Независни заедно“, изјави Белчева – Андреевска.

Таа ги повика сите независни групи низ земјата да се приклучат кон иницијативата.

Централната изборна комисија (ЦИК) на Косово го одобри избирачкиот список за вториот круг од изборите за градоначалник, кој ќе се одржи во 18 општини.

Општините каде што ќе се одржи вториот круг се: Ѓаковица, Гњилане, Драгаш, Качаник, Клина, Фуше Косово, Јужна Митровица, Обилиќ, Раховец, Пеќ, Приштина, Призрен, Сухарека, Витина, Вуштри, Јуник, Мамуша и Клокот.

Вториот круг е закажан за 9 ноември 2025 година. Според одлуката на ЦИК, за овој круг ќе бидат испечатени 1.158.015 гласачки ливчиња - околу 16 проценти помалку од вкупниот број граѓани со право на глас во овој круг.

„Овој број ги вклучува гласачките ливчиња за: редовни гласачки места, условно гласање, лица со попреченост, резервни гласачки ливчиња и гласање по пошта“, се вели во соопштението на ЦИК по седницата.

За првиот круг од изборите, одржан на 12 октомври, ЦИК потврди список од повеќе од два милиони лица со право на глас, вклучувајќи 43.993 гласачи надвор од Косово.

Видете и ова:

Неизвесна соработката на локалните власти на северот од Косово со централните институции

Сепак, во 20 општини, нови градоначалници и нови општински собранија беа избрани уште во првиот круг од локалните избори.

Во вториот круг, во овие општини, бројот на гласачи се зголеми бидејќи 1.690 граѓани наполнија 18 години од првиот круг, во споредба со 1.147 кои починаа од тогаш.

На денот на изборите, 39,58 проценти од над два милиони гласачи со право на глас во земјата гласаа во првиот круг.

Претходната пракса покажа дека победата во првиот круг не гарантира конечна победа во вториот круг во случаи кога има втор круг.

Од општините со српско мнозинство, само Клокот ќе одржи втор круг, додека преостанатите девет ги доби Српската листа, најголемата партија на косовските Срби, која има поддршка од Белград.

Американскиот претседател Доналд Трамп ќе ги тестира своите вештини за склучување договори за време на патувањето во Азија, регион погоден од неговите строги трговски политики, додека неизвесноста го опкружува неговиот долгоочекуван состанок со кинескиот претседател Си Џинпинг, објави Ројтерс.

Трамп, кој го напушти Вашингтон во петокот вечерта, започнува петдневна посета на Малезија, Јапонија и Јужна Кореја - негово прво патување во регионот и негово најдолго патување во странство откако ја презеде функцијата во јануари.

Републиканскиот лидер се надева дека ќе постигне трговски договори, договори за критични минерали и прекин на огнот пред да се соочи со својот најтежок предизвик - средба лице в лице со Си во четврток во Јужна Кореја.

Трамп, исто така, се стреми да го зачува главното достигнување во надворешната политика од неговиот втор мандат - кревко примирје за кое помогна да се посредува во конфликтот Израел-Газа - додека војната во Украина се влече, а трговската војна со Кина не покажува знаци на завршување.

Видете и ова:

Како Кина може да одговори на санкциите на САД против најголемите руски нафтени компании?

Вашингтон и Пекинг ги зголемија царините за меѓусебниот извоз и се заканија дека целосно ќе ја запрат трговијата со клучни минерали и технологии.

Белата куќа официјално го објави патувањето во четврток. Деталите сè уште се нејасни, вклучително и дали лидерите на двете најголеми економии во светот ќе се сретнат.

Ниедна од страните не очекува напредок што би ги вратил трговските услови на нивото што беа пред претседателот Трамп да ја преземе функцијата во јануари, според лице запознаено со разговорите. Наместо тоа, разговорите меѓу двете страни во подготовката за состанокот се фокусираа на управување со разликите и правење скромни подобрувања.

Привремениот договор би можел да вклучува ограничено олеснување на царините, продолжување на сегашните стапки или обврска од страна на Кина да купи американска соја и авиони „Боинг“.

Вашингтон би можел да дозволи поголем извоз на врвни компјутерски чипови во Пекинг, што пак би можело да ги олесни контролите врз магнетите од ретки земјени метали што претходно го налутија Трамп.

Или разговорите можеби нема да произведат ништо.

Во среда, американскиот министер за финансии Скот Бесент рече дека разговорот меѓу Трамп и Си ќе биде „неформален“, сугерирајќи дека нема да има формален состанок. Трамп подоцна им изјави на новинарите дека двајцата ќе имаат „прилично долг состанок“ што ќе им овозможи „заедно да разгледаат многу прашања, грижи и огромни ресурси“.

Кина сè уште не потврди дека е планиран состанок.

Се очекува Трамп да присуствува на самитот на Асоцијацијата на земјите од Југоисточна Азија, кој започнува во недела во Куала Лумпур, Малезија.

Таму, тој би можел да го надгледува потпишувањето на договор за прекин на огнот меѓу Тајланд и Камбоџа. Договорот би формализирал договор со кој се стави крај на најнасилниот конфликт меѓу двете земји во последните години, иако не е сеопфатен мировен договор. Трамп се претставува себеси како глобален миротворец во својот втор мандат како претседател.

После тоа, Трамп ќе отпатува во Јапонија за да се сретне со Санае Такаичи, новоизбраниот премиер на земјата. Се очекува Такаичи да ги потврди плановите на својот претходник за зголемување на воените трошоци и инвестиции во САД во износ од 550 милијарди долари, насочени кон приоритетите на Трамп.

Потоа, во Бусан, Јужна Кореја, Трамп планира да се сретне со Си пред самитот за глобална трговија. Според распоредот објавен од Белата куќа во четврток, Трамп треба да се врати во Вашингтон пред почетокот на состанокот на лидерите на Азиско-пацифичката економска соработка (АПЕК).

Трамп се закани дека ќе ги зголеми тарифите за кинескиот увоз на вкупно околу 155 проценти почнувајќи од 1 ноември ако не успеат да постигнат договор. Тоа речиси сигурно би предизвикало одговор од Пекинг и би ставило крај на примирјето кое ги запре реципрочните зголемувања на тарифите.

Видете и ова:

Кина ги проширува ограничувањата за извоз на ретки земни метали

Покрај трговијата, се очекува двајцата лидери да разговараат за Тајван, долгогодишен извор на тензии меѓу САД и Кина, и Русија, кинески сојузник кој сега е под проширени санкции на САД поради војната во Украина.

„Нема намера од американската страна да разговара за какви било други прашања“ надвор од кинеската трговија, контролата на извозот и купувањето руска нафта, изјави американски функционер, додавајќи дека Трамп би бил спремен да ги повтори претходните позиции ако Си покрене други теми.

Пред да ја напушти Белата куќа во петок, Трамп им рече на новинарите дека очекува прашањето за Тајван да биде покренато за време на неговите разговори со Си.

Трамп, исто така, се обидува да склучи трговски договори со Малезија и Индија, додека го зацврстува веќе постигнатиот договор со Јужна Кореја.

Односите меѓу САД и Јужна Кореја се затегнати поради загриженоста на Сеул во врска со предложените инвестиции од 350 милијарди долари на Трамп во американски компании, како и депортацијата на странски работници од страна на земјата.

Најмалку едно лице загина, а десет се повредени во Киев во текот на ноќта откако бран руски балистички ракети предизвика силни експлозии и пожари низ украинскиот главен град, соопштија воените власти на градот на 25 октомври.

Градинка во округот Дњепровски беше оштетена, а големи пожари избувнаа во деловните зони на областите Десњански и Дарницки.

Украинските воздухопловни сили соопштија дека Русија извршила комбиниран напад од големи размери низ целата земја во текот на ноќта, лансирајќи девет балистички ракети „Искандер-М“ од регионите Ростов и Курск и 62 дронови за напад од повеќе насоки, вклучувајќи ги Курск и Орјол во Русија и Хвардијск во окупираниот Крим.

Војската соопшти дека воздушната одбрана соборила четири ракети и 50 дронови и потврдила напади на 11 локации.

Ескалацијата што се случи преку ноќ се совпадна со нов дипломатски сигнал од Москва.

Видете и ова:

Руски пратеник вели дека САД, Русија и Украина се блиску до „дипломатско решение“ за војната во Украина

Кирил Дмитриев, специјалниот претставник на претседателот Владимир Путин за инвестиции и економска соработка, рече дека верува оти САД, Украина и Русија се „доста блиску“ до дипломатско решение.

Дмитриев е во САД, а американските медиуми велат дека ќе се сретне со специјалниот претставник на претседателот Доналд Трамп, Стив Виткоф, во Мајами на 25 октомври.