Децата кои се на долготрајно лекување на Клиниката за детски болести во Скопје, ќе можат да следат настава откако и официјално беше соопштено дека ќе се воведе формално основно образование во болнички услови. Ова беше најавено од министерката за образование и наука Весна Јаневска, министерот за здравство Азир Алиу и Марија Вук, претседателка на НВО САНО - (Здружение кое им помага на децата со канцер).

Како што беше појаснето, МОН со поддршка од граѓанскиот сектор, воведува формално основно образование за децата кои се на подолгорочно лекување на Клиниката за детски болести во Скопје.

„Направени се измени на законска и подзаконска регулатива и училиштата каде се запишани децата кои се на лекување на Клиниката, треба да ги вклучат во настава од септември – директно, односно онлајн додека траат часовите, или преку асинхрона комуникација (наставникот му испорачува материјали на ученикот, му задава задачи, оценува знаење...). Наставникот може да организира и индивидуална настава за ученикот, преку некоја дигитална алатка, беше речено на Клиниката и истакнато дека сето ова ќе зависи и од здравствената состојба на детето.

Целта е децата да немаат застој во воспитно-образовниот процес и по завршување на лекувањето, полесно да се ресоцијализираат, да се вратат во училиштето и меѓу другарчињата. Беше нагласено дека ниедно дете не смее да биде лишено од образование само затоа што се лекува и дека болеста не значи изолација, прекин или заборавеност. Во тек биле обуки за ефективна работа на далечина на наставниците со овие деца.

Видете и ова:

Над 10 милиони евра за превенција од болести, а се повеќе болни

Директорот на Клиниката, Реџеп Мемеди, истакна дека образованието не е само средство за учење, туку и клучна алатка за емоционална стабилност и зачувување на самодовербата на децата, па според тоа, додаде, вклучувањето на децата од болница во формалното образование значи половина здравје, бидејќи доброто ментално здравје кај овие мали пациенти значи дека многу полесно и помотивирано ќе го поминат долготрајниот пат на лекување.

Министерот за здравство Азир Алиу пак, најави дека ќе бидат изработени методологија и материјали што децата ќе треба да ги поминат, со цел да ги добиваат здравствените, но и образовните услуги.

Тој најави дека од утре (7 август) ќе се креира работна група, со цел обезбедување на квалитетен соодветен кадар за работа. Во моментов, на конкретниот оддел во Клиниката се лекуваат околу 20 деца, но тој број се менува. Како што соопштија надлежните кај децата со малигни заболувања, понекогаш третманот траел и до две години, зависно од самата патологија. Првите шест месеци, биле принудени цело време да бидат на Клиниката.

Веб страниците на социјалните платформи во Авганистан се „намерно ограничени“, соопшти во средата групата за сајбер безбедност и мониторинг на интернет Нетблокс (NetBlocks).

„Метриките покажуваат дека платформите на социјалните медиуми Instagram, Facebook и Snapchat сега се ограничени од повеќе провајдери во Авганистан; инцидентот следи по прекинот на телекомуникациите минатата недела и е најновиот во низата мерки за цензура на интернет воведени од Талибанците“, соопшти NetBlocks.

Некои корисници на социјалните мрежи во Авганистан изјавија за Радио Азади (авганистанскиот сервис Радио Слободна Европа ) претходно во текот на денот дека не можеле да пристапат до социјалните медиуми без користење филтри или VPN мрежи од вторник вечерта.

Владата предводена од Талибанците официјално не коментираше за исклучувањето на социјалните медиуми.

Минатата недела во Авганистан настана 48 часовен хаос, откако талибанските власти ги исклучија телекомуникациите низ целата земја. Талибанците го прекинаа пристапот до интернет со оптички влакна и мобилни телефонски услуги, кои се потпираат на истиот систем, без предупредување на 29 септември. Пристапот беше вратен на 1 октомври.

Видете и ова:

Масовно исклучување на интернетот во Авганистан поради „моралната“ репресија на Талибанците

Овој потег предизвика хаос, ги прекина летовите и го прекина пристапот до банкарските и е-трговските системи, како и до онлајн бизнисите и училиштата.

Талибанците не ја соопштија официјалната причина за таквата одлука, но затворањето дојде неколку недели откако радикалната исламистичка група го блокираше пристапот до интернет преку оптички влакна во неколку провинции, наведувајќи загриженост за „неморал“.

Критичарите рекоа дека потегот е дел од поширока репресија врз индивидуалните слободи и слободниот проток на информации во Авганистан.

Запирањето на комуникациите ги погоди обичните Авганистанци, приватните бизниси и владините канцеларии и создаде предизвици за илјадници Авганистанци кои живеат надвор од земјата.

Интернетот беше спас за авганистанските жени, од кои многумина го загубија правото на работа и студирање откако Талибанците воведоа забрана во 2022 година. Прекинот на интернет предизвика страв кај жените дека нивната последна надеж бледнее.

Австриската влада повторно преговараше за годишното зголемување на платите на државните службеници, со што се заштедија 310 милиони евра од буџетот за следната година, соопшти владата во среда, додека се обидува да се справи со буџетскиот дефицит над ограничувањето на ЕУ и највисоката инфлација во Западна Европа.

Трипартиската коалициска влада на власт од март презеде многу необичен чекор за повторно отворање на договорот за плати што веќе беше договорен, заканувајќи им се на синдикатите со замрзнување на платите во следните години доколку не се согласат. Земјата едвај ќе избегне трета година рецесија оваа година.

Видете и ова:

Поради закана евакуирана главната железничка станица во Виена

Владата тврдеше дека буџетските ограничувања го направија овој потег неопходен. Австрија има традиција на колективни преговори за плати по сектори во кои работниците генерално добиваат зголемување на платите приближно во согласност со инфлацијата, а штрајковите се ретки.

„Австрискиот модел што нè направи богати со децении функционира - моделот на консензус, на балансирање на интересите. Мислам дека ова е добар договор“, изјави министерот за финансии Маркус Мартербауер.

Австриската инфлација е околу 4%, двојно повеќе од просекот во еврозоната. Канцеларот Кристијан Штокер издаде соопштение во кое ја повтори својата цел за намалување на инфлацијата на 2% следната година и рече дека договорот „ќе придонесе за прекинување на спиралата плати-цени и достигнување на таа цел за инфлација“.

Португалскиот фудбалер Кристијано Роналдо стана првиот милијардер меѓу фудбалерите, откако неговото богатство беше проценето на 1,4 милијарди долари, објави новинската агенција Блумберг.

Во извештајот се наведува дека Роналдо одамна заработувал речиси иста сума пари како и аргентинскиот фудбалер Лионел Меси, кој многумина го сметаат за негов главен ривал, но дека во 2023 година имало голем јаз меѓу нив двајца кога станува збор за финансиите.

Роналдо потпишал договор со фудбалскиот клуб Ал-Наср во Саудиска Арабија вреден 200 милиони долари.

Видете и ова:

Насилство на детските спортски натпревари- годинава 15 повредени

Платата на Меси не е толку голема, но тој ќе има финансиски удел во фудбалскиот клуб Интер Мајами, каде што моментално игра, а по завршувањето на професионалната кариера би можел да има исто богатство како Роналдо.

Португалецот освоил пет титули во Лигата на шампионите, едно Европско првенство и две Лиги на нации за време на долгата и успешна кариера.

Тој е водечкиот стрелец на сите времиња за националните тимови и првиот фудбалер во историјата што постигнал 900 гола во натпреварувачки натпревари.

Сопругата на докторот и носител на советничка листа на ДУИ во општина Липково, Зеќирија Шахини, кој вчера беше нападнат и ранет со пиштол во центарот на Куманово, е уапсена, соопшти денеска полицијата.

Според Министерството за внатрешни работи(МВР), за 43 годишната тетовчанката е осомничена за поврзаност со обидот за убиство на нејзиниот сопруг.

Шахини беше нападнат вчера, кога маскиран човек со пиштол се доближи до неговиот автомобил и стрелаше, погодувајќи го во ногата. Тој бил вработен на скопската Клиника за пулмологија.

„На 07.10.2025 полициски службеници од СВР Куманово ја лишија од слобода А.А. (43) од Тетово, поради основи на сомнение дека е поврзана со обидот за убиство на нејзиниот сопруг З.Ш. (43) од село Слупчане, липковско. Исто така, во врска со настанот на службен разговор во СВР Куманово се повикани шест лица, а во домот на Б.С. (50) од Куманово по судска наредба, е извршен претрес“, е наведено во соопштението на МВР.

Видете и ова:

Оружен инцидент во центарот на Куманово, рането едно лице

Оттаму додаваат дека осомничениот за пукањето, 36-годишен гостиварец, е во бегство.

„По целосно документирање на случајот, против А.А ќе следува соодветна пријава, додека против Љ.Ф. (36) од Гостивар, кој се сомничи за обид за убиство и се уште е во бегство, по консултација со Основното јавно обвинителство, исто така ќе биде поднесена кривична пријава“, велат од МВР.

Нападнатиот Зекирија Шахини е носител на советничката листа на ДУИ во Липково на претстојните локални избори.

Јавното обвинителство (ЈО) соопшти вчера дека првичните индиции не упатуваат на политички мотиви зад оружениот инцидент, но сите околности се проверуваат.

„Во пукањето е приведено едно лице, а по напаѓачот се трага“, соопшти Јавното обвинителство.

Од Министерството за здравство вчера реагираа со вознемиреност на веста дека нивниот колега бил нападнат со оружје, посочувајќи дека се надеваат на брза истрага и санкционирање на сторителите. Реакции имаше и од политичките партии кои бараат од институциите конкретни чекори за враќање на јавната доверба и безбедноста на теренот.

Во Северна Македонија на 19 октомври ќе се одржат локални избори. Во тек е 20-дневната предизборна кампања.

Рускиот претседател Владимир Путин минатата недела потпиша декрет кој се чини дека е насочен кон средствата на странските компании кои продолжуваат да работат во Русија. Путин го потпиша декретот како очигледен одговор на разгледувањето од страна на ЕУ за шема за позајмување милијарди долари на Украина врз основа на замрзнати руски средства што се чуваат во ЕУ, а кои се неподвижни откако Москва ја започна својата целосна инвазија пред повеќе од три години.

Декретот повикува на забрзана приватизација на државниот имот за да се обезбеди одбранбена способност, но директно се однесува на „непријателски дејствија“ на Соединетите Држави, западните земји и организации поврзани со нив, кои имаат за цел да воведат „рестриктивни мерки против граѓаните на Руската Федерација и руските правни лица“.

Декретот опишува посебна постапка за регистрација, продажба и пренос на средства, вклучително и забрзан временски рок, и ја именува ПСБ Банка (поранешна Промсвјазбанк) како единствен организатор на продажба на имот.

Путин го потпиша декретот како очигледен одговор на планот на ЕУ за шема за позајмување милијарди долари на Украина врз основа на замрзнати руски средства што се чуваат во ЕУ, откако Москва ја започна својата целосна инвазија пред повеќе од три години.

Видете и ова:

Заобиколување на ветото во ЕУ – (не)реална шанса и за Северна Македонија

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, ја изнесе идејата за „заем за репарација“ во нејзиното годишно политичко обраќање до Европскиот парламент минатиот месец.

ЕУ разгледува различни начини за покривање на поголем дел од сметката за финансирање на одбранбените напори на Украина, бидејќи САД навестија дека можеби нема да бидат подготвени да ги финансираат одбранбените потреби на Украина уште долго.

Фон дер Лајен го изнесе својот аргумент пред лидерите на ЕУ на неформалниот самит во Копенхаген на 1 октомври за да разговараат за Украина, на кој присуствуваше и украинскиот претседател Володимир Зеленски.

Се очекуваше министрите за финансии на блокот подетално да го разгледаат планот на состанокот во Луксембург оваа недела.

По три години затвор добија обвинетите за предизвикување на пожар во дивата депонија Вардариште. Основниот кривичен суд ги прогласи за виновни Максуд Мемиши, Алмир Асани и Флорим Арифи за создавање на депонија која предизвикала опасност по здравјето на луѓето и загадување на земјата и воздухот.

Според пресудата, тие иако немале ниту фирма, ниту дозвола за откупувале отпад односно старо железо, акумулатори и други материјали на импровизирани пунктови спротивно на законот за управување со отпад.

Собраниот отпад го складирале на улицата „Зендел Џемаил“ во Скопје, а дивите депонии биле опасност по здравјето на граѓаните и ја загадиле на животната средина.

На претходното рочиште Мемиши, Асани и Арифи признаа вина во делот на загрозување на животната средина и природа бидејќи складирале отпад и создале диви депонии на улицата „Зендел Џемаил“ во Скопје, но не и за предизвикување на пожар.

Видете и ова:

Има ли реални хибридни напади со пожарите?

Тројцата обвинети до сега не биле осудувани и се невработени, што судот го ценеше како олеснителна околност, додека тежината на кривичното дело и влијание врз животната средина од кривичното дело се смета за отежнителна околност. Мерката притвор ќе им биде продолжена до правосилност на пресудата поради опасност од бегство или повторување на делото.

Најсилниот пожар поради кој беа приведени осудените се случи на 31 август, поради што без струја останаа делови од населбите (или цели населби) Аеродром, Лисиче, Методија Андонов Ченто, индустриската зона, Кванташки пазар, Арачиново, Стајковци, Трубарево и Бунарџик.

Жители на општина Аеродром 37 дена ја блокираа раскрсницата меѓу булеварите „АСНОМ“ и „Србија“, барајќи конкретни мерки за решавање на проблемот со загадувањето од „Вардариште“.

Според податоците од Управата за управување со кризи само во изминатиот месец биле евидентирани над 15 пожари во Вардариште.

Долниот дом на рускиот парламент усвои одлука за повлекување од важен договор со Соединетите Држави, насочен кон намалување на големите залихи на плутониум што останале од илјадници нуклеарни боеви глави од ерата на Студената војна.

Спогодбата за управување и отстранување на плутониум, потпишана во 2000 година, ги обврза и САД и Русија да складираат најмалку 34 тони плутониум за воена употреба, количина за која американските претставници рекоа дека би била доволна за производство на околу 17.000 нуклеарни боеви глави.

Спогодбата стапи на сила во 2011 година.

„Соединетите Држави презедоа низа нови антируски чекори што фундаментално ја променија стратешката рамнотежа што постоеше во времето на договорот и создадоа дополнителни закани за стратешката стабилност“, се наведува во руското објаснување за законот со кој Москва се повлекува од договорот, објави Ројтерс.

Откако двете страни, Москва и Вашингтон, демонтираа илјадници боеви глави по Студената војна, тие останаа со големи залихи на плутониум од нуклеарно оружје, кои беа скапи за складирање и претставуваа потенцијален ризик од ширење.

Целта на договорот од Спогодбата за управување и отстранување на плутониум е плутониумот од нуклеарно оружје да се преработи во побезбедни форми како што е мешано оксидно гориво или да се користи во високонапонски реактори за производство на електрична енергија.

Во 2016 година, Русија го суспендираше спроведувањето на договорот, наведувајќи ги санкциите на САД и она што го опиша како непријателски потези против Русија, проширувањето на НАТО и промените во американскиот метод за отстранување на плутониумот.

Во тоа време, Русија тврдеше дека САД го прекршиле договорот бидејќи, без руско одобрение, и преминале на практиката на едноставно разредување на плутониумот и негово отстранување.

Ројтерс потсетува дека Русија и Соединетите Држави се убедливо најголемите нуклеарни сили во светот и заедно поседуваат околу 8000 нуклеарни боеви глави, односно значително помалку отколку во 1986 година, кога според податоците од Федерацијата на американски научници, имало дури 73 000.

Три градинки и едно училиште во земјава добиле парични казни поради несоодветно чување на храната која се подготвува за децата, соопшти Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ)на 8 октомври. Од Агенцијата додаваат дека биле уништени 24 килограми храна во градинките и 59 килограми храна во училиштата.

Во септември инспекторите спровеле контроли во училишните и кујните во градинките на територијата на цела држава. Како што информираат од АХВ биле спроведени 91 контрола во кујни во градинки и 23 вонредни надзори во училишни кујни.

За утврдените недоследности, како што велат од АХВ, издадени се девет решенија со наредби за нивно отстранување.

„Во две градинки, хигиената не била задоволителна во кујните, а една градинка немала спроведено задолжителен здравствен преглед на вработениот персонал во кујните. Парични казни изречени се за три градинки, и поради несоодветно чување, уништени се 24 килограми храна“, информираат од АХВ.

Видете и ова:

Македонски пиперки со опасен пестицид продавани во Хрватска, инспекциите на терен

Од спроведените контроли во училиштата, незадоволителни услови биле констатирани само во една училишна кујна. Отстапки пак во однос на добрата производствена и добра хигиенска пракса се утврдени во две кујни.

За утврдените недоследности со контролите во училишните кујни, инспекциските служби изрекле една парична казна и донеле пет решенија со наредба за нивно отстранување.

ЕУ им порача на европските бизниси во критичните сектори да го зголемат усвојувањето на вештачката интелигенција, и го повика блокот да ја намали својата зависност од странските добавувачи на вештачка интелигенција.

Иако Европската Унија заостанува зад САД и Кина, Брисел верува дека блокот сè уште може да се натпреварува во глобалната трка со вештачка интелигенција.

За да се постигне ова, Европската комисија соопшти дека мобилизира една милијарда евра (1,6 милијарди долари) за да ги поттикне клучните сектори како што се фармацевтската индустрија, енергетиката и одбраната, да промовира алатки „напојувани од вештачка интелигенција“ и да развива специјализирани модели на вештачка интелигенција.

Поголемиот дел од едната милијарда евра ќе дојде од истражувачката програма „Хоризонт“ на ЕУ, соопшти извршната власт на ЕУ, и ќе се користи за проекти, вклучувајќи распоредување автономни автомобили и напредни центри за скрининг на рак.

Видете и ова:

Италија усвои закон за вештачка интелигенција со затворски казни за споделување лажни фотографии

Брисел вложува милијарди евра во развој на европската мрежа за вештачка интелигенција, вклучувајќи изградба на гигафабрики за вештачка интелигенција и тројно зголемување на капацитетот на центрите за податоци.

Само 13 проценти од европските компании минатата година користеле вештачка интелигенција, изјави шефицата за технологија на ЕУ, Хена Виркунен, иако додаде дека оваа бројка оттогаш се зголемила.

Европската Комисија сака 75 проценти од бизнисите да користат вештачка интелигенција до 2030 година.

„Сакам иднината на вештачката интелигенција да се создаде во Европа. Бидејќи кога се користи вештачката интелигенција, можеме да најдеме попаметни, побрзи и попристапни решенија“, рече шефицата на ЕУ, Урсула фон дер Лајен.

Видете и ова:

Вештачката интелигенција храни националистички наративи во примерот за Косово

Каде што е можно, компаниите треба да „се залагаат за европски решенија“, изјави Виркунен пред новинарите во Европскиот парламент во Стразбур, иако призна дека тоа не е секогаш можно.

Во својата стратегија, Брисел предупреди дека „надворешните зависности на вештачката интелигенција“ - алатките, вклучувајќи ја и инфраструктурата потребна за изградба на вештачка интелигенција - „можат да се претворат во оружје и со тоа да се зголемат ризиците за синџирите на снабдување од страна на државни и недржавни актери“.

Компанијата ЈАНАФ (JANAF) објави дека добила лиценца со која се одобрува „учество во активности што се вообичаени и неопходни за транспорт на нафта“, до 15 октомври, што значи дека преку овој нафтовод ќе може да се транспортира нафта до Нафтената индустрија на Србија (НИС) во следните седум дена.

Санкциите од страна на Соединетите Држави против Српската нафтена индустрија, најголемата нафтена компанија во земјата, се планирани од 8 октомври.

ЈАНАФ објави дека оваа одлука е донесена со цел да се завршат „сите активности преземени врз основа на тековниот договор за транспорт на сурова нафта“.

„ЈАНАФ продолжува активно, во соработка со Владата на Република Хрватска и нејзините американски правни советници, да работи на можности за наоѓање решение во согласност со тековниот регулаторен рамковен договор. Во овој момент, Компанијата нема официјални информации дека НИС добила лиценца за наведениот период“, објави компанијата.

Видете и ова:

Вучиќ не верува дека САД ќе го прифатат предлогот на Русија за НИС

САД постојано го одложуваат спроведувањето на санкциите од јануари, кога НИС беше ставен на листата на санкционирани компании поради неговото мнозинско руско сопствеништво.

Јадранскиот нафтовод (ЈАНАФ) е цевковод од Омиш на островот Крк во Хрватска, кој, меѓу другото, транспортира нафта до рафинеријата во Панчево за потребите на српската нафтена индустрија. Нејзин мнозински сопственик е државата Хрватска.

Руската државна компанија Газпром се повлече од сопственоста на НИС во септември со продажба на 11,3 проценти од акциите на компанијата „Интелиџенс“ од Санкт Петербург, која ја управува Газпром.

Газпромнефт, подружница на Газпром, поседува 44,9 проценти од НИС.

Државата Србија има 29,9 проценти од акциите, а остатокот е во сопственост на мали акционери.