Вести
Вучиќ ќе разговара со САД и Русија за санкциите за нафта
Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека се уште не го видел официјалниот документ со кој Соединетите Американски Држави (САД) воведуваат санкции за нафтената индустрија на Србија (НИС), но дека има „некаква официјална потврда“ дека одлуката ќе стапи на сила на 1 јануари поради руската сопственост.
„Имаме некаква официјална потврда, но мораме да го видиме докумнтот. Документите уште не сме ги виделе. Кога ќе го видиме документот, прво разговараме со Американците, па потоа одиме да разговараме со Русите“, вели Вучиќ. изјави за РТС на 14 декември.
Од 2008 година, НИС е во мнозинска сопственост на руската државна компанија Газпром Нефт и нејзината чадор компанија Газпром.
Вучиќ додаде дека не е подготвен „во овој момент да разговара за потенцијалните санкции против Москва“.
Претседателот на Србија ден претходно најави дека САД за неколку дена ќе воведат санкции кон НИС поради руската сопственост во поранешното државно претпријатие, а на санкциите ќе им се придружат и Британците.
Можноста за воведување санкции кон НИС не ја потврдија САД и Велика Британија.
Според податоците на Централниот регистар на хартии од вредност, Гаспром нефт и Гаспром имаат 56,15 отсто сопственост во поранешниот државен гигант, додека 29,87 отсто се во сопственост на Србија.
„Газпром нефт“ беше на црната листа на Европската унија и САД во 2014 година по руската анексија на украинскиот полуостров Крим.
Од почетокот на руската инвазија на Украина во февруари 2022 година, Белград одбива да се приклучи на западните санкции против Москва и продолжува да одржува врски со официјални лица во Кремљ.
Србија е доминантно зависна од Русија во енергетскиот сектор, но презеде мерки за диверзификација на патиштата за снабдување и добавувачите.
Последниот договор за испорака на гас, што го договорија Александар Вучиќ и рускиот претседател Владимир Путин во екот на инвазијата на Украина во мај 2022 година, истекува во март 2025 година.
види ги сите денешни вести
Над 330 медиуми пријавени за платено политичко рекламирање за локалните избори
Вкупно 333 медиуми доставиле пријава за платено политичко рекламирање за локалните избори кои ќе се одржат на 19 октомври до Државната изборна комисија (ДИК).
Сепак, од Комисија нагласуваат дека списокот не е конечен бидејќи барањата се проверуваат, а вечерва на полноќ истекува и рокот за доставување на ценовниците кои треба да се потврдат и објават на веб страницата на ДИК најдоцна на 24 август.
Според информациите на агенцијата МИА, за платено политичко рекламирање се пријавиле најмногу интернет портали - 257, а надвор од рокот тоа го направиле четири портали. Во рокот се пријавиле и 43 радиостаници, 33 телевизии и осум печатени медиуми.
Инаку, од 17 милиони евра вкупно планирани за двојните избори кои се одржаа во мај минатата година, 60 проценти беа наменети за медиумите за платени политички реклами за време на изборната кампања. Од нив една четвртина или 10,6 милиони евра беа за порталите и печатените медиуми, а поголемиот дел или 75% од за телевизиите и радијата.
Со објавата на регистарот на портали се отвори можност еден портал да добие вкупно најмногу 30 илјади евра за објавување на платена политичка реклама. Односно по максимални 15 илјади евра за претседателските избори и 15 илјади евра за парламентарните избори.
Пред ланските избори вкупно 249 портали беа заинтересирани за платено политичко рекламирање, што тогаш се сметаше за рекорден број.
На локалните избори во 2021 година, пак, се пријавиле вкупно 176 портали, додека на парламентарните во 2020 година имаше вкупно 235 пријавени портали.
До 500 милиони долари од Германија за американско оружје за Украина
Германија најави дека ќе обезбеди до 500 милиони долари за набавка на американска воена опрема за Украина, јави германската новинска агенција ДПА.
Министерството за одбрана и Министерството за надворешни работи во соопштението од 13 август наведоа дека помошта ќе се координира преку НАТО-механизмот „Листа на приоритетни потреби на Украина“.
НАТО го надгледува доставувањето на оружјето за Украина купено во САД, а финансирањето доаѓа од европските партнери и Канада.
„Германија е најголемиот европски донатор на воена помош за Украина, а оваа најава уште еднаш ја потврдува нејзината посветеност за одбрана на слободата и суверенитетот на украинскиот народ“, изјави генералниот секретар на НАТО, Марк Руте синоќа.
Според НАТО, помошта ќе опфати воена опрема која или не може да се произведе во Европа или може да се испорача побрзо од САД отколку од европските сојузници или Канада.
Осум активни пожари, сѐ уште гори во резерватот Јасен
На територија на државава денеска(14 август) до 12 часот регистрирани се вкупно 19 пожари на отворен простор, од кои осум се активни, а 11 се изгаснати.
Како што информира Центарот за управување со кризи (ЦУК), сѐ уште е активен пожарот во повеќенаменското подрачје „Јасен“ во општина Македонски Брод.
Активни пожари има и во Струга, кај местата викани „Октишка Краста“ и „Бегова Шума“, во Прилеп – село Дабница, во општина Македонски Брод, кај селата Девич – Грешница, во општина Чешиново и Облешево – село Теранци, општина Јегуновце – меѓу селата Рогачево и Јажинце и во општина Сопиште – село Св.Петка.
Изгаснати се пожарите во општините Демир Хисар, Струга, Делчево, Куманово, Старо Нагоричане, Сарај, Арачиново, Желино, Тетово и Гостивар.
Северна Македонија и ова лето се справува со зголемен број пожари на отворено.
На територијата на цела држава е прогласена кризна состојба, која Влада ја седница на 7 август ја продолжи за нови 30 дена.
За да се зајакнат капацитетите во справување со пожарите, Дирекцијата за заштита и спасување преку општините потпиша договори со 352 граѓани што се пријавија на неодамнешниот повик за обука на пожарникари.
Мицкоски: Борбата против криминалот не може да се води со вакво обвинителство и овој републички обвинител
Премиерот Христијан Мицкоски смета дека борбата против криминалот и корупцијата не може да се води со вакво Обвинителство и републички обвинител.
Институциите вели тој, постојано поднесуваат пријави за сторен криминал, но, како што рече, обвинителството не презема ништо.
„Институциите преземаат мерки, доставуваат пријави, но треба обвинителството да преземе. Тоа е суштината. Не можете вие со ова обвинителство, со овој обвинител да очекувате резултати во борбата против корупцијата и криминалот. Можа да ги набројам можеби 100, 200 пријави од страна на институциите кои се доставени до обвинителството, таму нема никаков резултат така што треба обвинителството да преземе, изјави Мицкоски во одговор на новинарско прашање.
Мицкоски, кој присуствуваше на увид на градежни активностои на патот од Климештица до Охрид, вели дека институциите постојано преземаат мерки, но, како што нагласи, тоа со овие обвинители, и со овој обвинител е залудно.
Собранието на 29 јули, годинава со 71 гласа „за“ и без ниту еден „против“ и „воздржан“ ја прифати интерпелацијата за работата на Републичкиот јавен обвинител Љупчо Коцевски, поднесена од Левица.
Собранието изгласа и заклучок во кој констатира дека наводите во интерпелацијата за работата на државниот јавен обвинител Коцевски се основани, и кој требаше да се достави до Владата и до државниот јавен обвинител.
Собраниската интерпелација има улога како политички притисок и ја одрази недовербата од страна на пратениците. Но, одлуката за понатамошно разрешување или останување на функцијата зависи од самото обвинителство и Владата.
Основната разлика помеѓу механизмот на интерпелација на Коцевски поднесена и изгласана во Собранието и постапката на Владата за негово разрешување се во нивната правна обврзност.
Интерпелацијата нема правно обврзувачко дејство за разрешување на обвинителот и не може сама по себе да иницира правно дејство или да изврши разрешување. Другата постапка која ја потегна Владата за разрешувањена обвинителот Коцевски е законски регулирана процедура со јасни чекори и правни ефекти.
Израел најавува населба на Западниот Брег за да спречи формирање палестинска држава
Израелскиот министер за финансии од крајна десница, Безалел Смотрих, на 14 август објави изградба на контроверзна нова еврејска населба во Западниот Брег, окупиран од Израел, за која Палестинците и групите за човекови права стравуваат дека ќе ги попречи перспективите за идна палестинска држава со делење на Западниот Брег на два одделни дела.
Објавата доаѓа откако многу земји изјавија дека ќе признаат палестинска држава во септември.
„Ова конечно ја закопува идејата за палестинска држава, бидејќи нема што и кој да се признае“, рече Смотрих и додаде дека „секој во светот кој се обидува да признае палестинска држава ќе добие одговор од нас на терен“.
Развојот во Е1, појас на земја источно од Ерусалим, се разгледува повеќе од две децении, но е замрзнат поради притисокот од Соединетите Држави.
Смотрих, сепак, ги пофали претседателот Доналд Трамп и амбасадорот на САД во Израел, Мајк Хакаби, како „вистински пријатели на Израел какви што никогаш порано не сме имале“.
Планот Е1 сè уште не добил конечно одобрение, кое се очекува следната недела. Планот вклучува околу 3500 станови за проширување на населбата Мале Адумим. Иако остануваат некои бирократски чекори, ако процесот се одвива брзо, инфраструктурните работи би можеле да започнат во следните неколку месеци, а изградбата за околу една година.
Групите за човекови права брзо го осудија планот. Организацијата „Мир Сада“ го нарече „смртоносен за иднината на Израел и за секоја шанса за постигнување мирно решение за две држави“, кое „гарантира уште многу години крвопролевање“.
Објавата доаѓа откако Палестинската самоуправа и арапските земји ја осудија неодамнешната изјава на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху дека е „многу“ посветен на визијата за Голем Израел. Поддржувачите на идејата веруваат дека Израел треба да го контролира не само окупираниот Западен Брег, туку и делови од арапските земји.
Руските регулатори ги ограничуваат апликациите WhatsApp и Telegram
Руските регулатори презедоа мерки за ограничување на користењето на популарните апликации за пораки WhatsApp и Telegram, што е најновиот чекор на руските власти да ги префрлат Русите кон новолансираната „супер апликација“ управувана од владата.
Овој потег на Роскомнадзор, агенцијата задолжена за следење и контрола на рускиот интернет, е дел од поголем, повеќегодишен напор на властите да контролираат како Русите пристапуваат до информации преку интернет.
Во соопштение од 13 август, Роскомнадзор објави дека телефонските повици направени преку Telegram и WhatsApp ќе бидат делумно ограничени, тврдејќи дека тие се „главните гласовни услуги што се користат за измама и изнудување пари и вклучување на руски граѓани во саботажа и терористички активности“.
„Ве информираме дека со цел борба против криминалците, во согласност со материјалите на агенциите за спроведување на законот, се преземаат мерки за делумно ограничување на повиците во овие странски пренесувачи на пораки“, ја цитираа државните новински агенции, Агенцијата.
Овој потег доаѓа неколку недели откако официјалните лица ја лансираа Max, нова апликација развиена од VK, компанијата за социјални медиуми порано позната како VKontakte. Активистите велат дека Max е делумно моделирана според кинеската апликација WeChat.
Со години, властите се мачеа да смислат начини за контрола или следење на Телеграм - апликација создадена во Русија, која сега се управува надвор од Русија - и WhatsApp, кој е во сопственост на матичната компанија на Фејсбук, Мета.
Овие напори се совпаѓаа со пошироките напори за контрола на тоа како Русите го користат интернетот.
Покрај тоа што ги таргетираа западните интернет гиганти како што се Фејсбук, Гугл, Епл и Амазон, властите развија домашни алтернативи како што се Јандекс, ВК и Меил.ру и се обидоа да воспостават надзор или целосна контрола врз нив.
Во соопштение објавено на платформата X, WhatsApp ги потврди ограничувањата и вети дека ќе стори сè што е можно „за да се осигури дека комуникацијата заштитена со енкрипција од крај до крај останува достапна за луѓето ширум светот, вклучително и во Русија“.
VK, чиј извршен директор е син на влијателниот советник во Кремљ, Сергеј Кириенко, се појави како лидер во развојот не само на апликацијата Max, туку и на алтернатива на YouTube, видео платформата во сопственост на Google, која е исто така многу популарна меѓу Русите.
Во јуни, рускиот претседател Владимир Путин објави дека сите владини услуги треба да бидат префрлени на Max.
САД предупредуваат на дополнителни царини за Индија, ако преговорите меѓу Трамп и Путин не успеат
Американскиот министер за финансии Скот Бесант предупреди дека Вашингтон би можел дополнително да ги зголеми царините за Индија и рече дека одлуката ќе зависи од исходот од средбата на американскиот претседател Доналд Трамп со неговиот руски колега Владимир Путин во Алјаска на 15 август, објави Би-Би-Си.
Порано овој месец, Трамп воведе казна од 25 проценти за Индија, покрај царините од 25 проценти за купување нафта и оружје од Русија.
Соединетите Држави се обидуваат да посредуваат во прекин на огнот меѓу Русија и Украина, а на 13 август, Трамп предупреди на „тешки последици“ ако Москва не се согласи на мировен договор.
Зголемениот увоз на евтина руска сурова нафта од Делхи од почетокот на војната во Украина ги затегна односите меѓу Индија и САД и ги наруши тековните трговски разговори со Вашингтон. Руската нафта сочинуваше 35 до 40 проценти од увозот на нафта во Индија во 2024 година, во споредба со 3 проценти во 2021 година.
Делхи го оправда купувањето руска нафта, тврдејќи дека како голем увозник на енергија мора да ја купи најевтината достапна сурова нафта за да ги заштити милионите сиромашни Индијци од зголемувањето на трошоците.
Новата царинска стапка на Трамп од 50 проценти за Индија треба да стапи на сила на 27 август, што некои го нарекоа де факто ембарго за трговијата меѓу двете земји.
Тоа ја прави Индија најданочен трговски партнер на САД во Азија и се очекува сериозно да ги попречи нејзините извозно ориентирани индустрии, како што се текстилот и накитот, а би можело и да го намали растот на Индија за дури половина процент.
Коментарите на Бесент доаѓаат откако тој ја нарече Индија „малку непослушна“ во трговските разговори во интервју за Фокс Бизнис на 12 август.
Трговските разговори меѓу Делхи и Вашингтон траат веќе неколку месеци, а се очекува американските преговарачи да пристигнат во Индија на 25 август. Сепак, експертите веруваат дека одбивањето на Индија да ги намали царините за земјоделските и млечните производи е голема пречка во преговорите.
Зеленски разговараше со Стармер пред средбата Трамп-Путин
Британскиот премиер Кир Стармер се сретна со украинскиот претседател Володимир Зеленски во Лондон денеска, додека Европа се подготвува за самит меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот лидер Владимир Путин.
Стармер разговараше со Зеленски откако рече дека Велика Британија е подготвена да го „зголеми притисокот“ врз Русија доколку е потребно.
Трамп ѝ се закани на Русија со „сериозни последици“ ако рускиот претседател отфрли мировен договор.
За време на телефонскиот разговор со американскиот претседател и европските сојузници вчера, Стармер го пофали Трамп за неговите напори да создаде „вистинска можност“ за завршување на војната.
Сепак, се изразија загрижености во врска со исклучувањето на Зеленски од самитот Трамп-Путин утре во Алјаска.
„Средбата во петок, на која ќе присуствува претседателот Трамп, е исклучително важна. Како што му кажав лично на претседателот Трамп, во три и пол години колку што трае овој конфликт, не сме се приближиле до перспективата за вистинско решение за прекин на огнот. А сега ја имаме таа можност благодарение на напорите што ги вложи претседателот“, рече вчера Стармер.
„Важно е да ги потсетиме колегите дека сме подготвени да го зголемиме притисокот врз Русија, особено врз економијата, со санкции и посеопфатни мерки, доколку е потребно, додаде тој.
Стармер и европските лидери постојано наведуваат дека дискусиите за Украина не треба да се водат без учество на Киев.
Од друга страна, американскиот претседател претходно призна дека прекинот на огнот може да вклучува „размена“ на територија. Се верува дека едно од барањата на рускиот лидер е Украина да отстапи делови од Донбас што сè уште ги контролира.
Сепак, Зеленски веќе ги отфрли сите предлози што би го нарушиле територијалниот интегритет на Украина, што е забрането со уставот на земјата.
Во заедничката декларација на Коалицијата на подготвените, копретседавана од Стармер, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, се вели дека „меѓународните граници не треба да се менуваат со сила“.
Во неа се додава: „Санкциите и посеопфатните економски мерки за притисок врз воената економија на Русија мора да се зајакнат доколку Русија не се согласи на прекин на огнот во Алјаска“.
Коалицијата на подготвените е европска иницијатива за испраќање мировни сили во Украина во случај на прекин на огнот.
Најмалку 20 Палестинци загинале во израелски напади врз Газа
Најмалку 20 Палестинци биле убиени во серија израелски напади врз Појасот Газа во средта на 13 август, соопштија локални медицински извори.
Меѓу жртвите се седум лица кои биле убиени северозападно од градот Газа на пункт за дистрибуција на хуманитарна помош каде работеле како обезбедување. Уште седум лица, меѓу кои пет деца, биле убиени кога при воздушен напад бил погоден шаторот во кој престојувале.
Нападите се случуваат во време кога израелските сили најавуваат операција за преземање на градот Газа, што предизвика меѓународна осуда и предупредувања за потенцијални катастрофални хуманитарни последици.
Во посебен напад со беспилотно летало на северот на Појасот Газа, пак, загинало едно лице, додека петмина цивили биле убиени чекајќи помош јужно од долината на реката што тече низ централниот дел на Појасот, објави палестинската новинска агенција WAFA. Израелската војска соопшти дека ги истражува тврдењата.
Во текот на утрото на 13 август беа пријавени неколку воздушни напади, особено во Газа, а беа погодени и неколку објекти.
Смртоносни инциденти сè почесно се случуваат во близина на пунктовите за дистрибуција на помош управувани од Хуманитарната фондација Газа (GHF) којашто е поддржана од Израел и САД. GHF започна со операции во мај, по тримесечно прекинување на испораката на помош.
Војната започна на 7 октомври 2023 година, кога Хамас, кој е прогласен за терористичка организација од САД и ЕУ, изврши напад врз Израел, убивајќи околу 1.200 луѓе и заробувајќи повеќе од 250 лица кои потоа беа земени како заложници во Појасот Газа.
Оттогаш, повеќе од 61.700 Палестинци се убиени, според Министерството за здравство управувано од Хамас. Иако бројките не можат да бидат независно потврдени, Обединетите Нации ги сметаат за веродостојни.
Министерството тврди и дека повеќе од 1.850 луѓе загинале обидувајќи се да добијат помош, честопати преминувајќи активни борбени зони.
Безбедносниот кабинет на Израел, предводен од премиерот Бенјамин Нетанјаху, одлучи дека армијата треба да ја преземе контролата врз Газа, со можна цел да го елиминира Хамас. Временскиот рок за операцијата сè уште не е познат, но локалните медиуми наведуваат дека подготовките би можеле да траат околу две недели.
Уставен ќе го испитува Протоколот потпишан со Бугарија
Уставниот суд на Северна Македонија оформи предмет во кој ќе го испитува Протоколот што земјава го потпиша во Република Бугарија на 17 јули 2022 година и беше потпишан во период кога се договори т.н. „француски предлог“ за одблокирање на пристапните преговори со Европската унија.
Од Уставен денеска (13 август) информираа дека во тек е постапка во која се испитуваат податоците и известувањата потребни за донесување на одлука.
Иницијативата со која се оспори Протоколот ја поднесе поранешната пратеничка и експретседателка на партијата ДОМ, Лилјана Поповска, која смета дека е спротивен на Уставот односно на основните слободи и права на човекот.
„Подносителката тврди дека Пртоколот има несоодветна форма и содржина, дека излегува надвор од рамките на правен акт кој обработува еден член од Договор меѓу две земји и произведува штетни дејствија врз идентитетските прашања за македонскиот народ, јазик и држава“, информираа од Уставниот суд.
Како што навела Поповска, таа смета и оти Пртоколот е противуставен бидејќи не е ратификуван во Собранието и не е објавен во Службен весник, а тврди и оти е спротивен на Законот за склучување, ратификација и извршување на меѓународни договори.
„Во иницијативата е наведено дека Протоколот не е полноправен акт потврден од Параламентот туку останува само записник од состанок на Меѓувладина комисија“, велат од Уставен.
Она што го бара експратеничката од Уставен е да се поништи Проколот.
Протоколот беше потпишан во Софија за време на вториот состанок на Заедничката меѓувладина комисија меѓу Северна Македонија и Бугарија од страна на поранешните министри за надворешни работи на двете земји, Бујар Османи и Теодора Генчовска.
По потпишувањето, Османи тогаш кажа дека за земјава биле важни три работи и тоа: Протоколот да не биде дел од преговарачката рамка, македонскиот јазик да биде чист во комуникацијата со ЕУ и историските прашања да се надвор од преговорите.
На брифинг со новинарите, тој тогаш рече дека Протоколот „во својата правна суштина е записник од состанок“, во кој има дневен ред, преглед на политичкиот дијалог, средбите и активностите, потоа преглед на секторска соработка и на меѓуресорските работни групи, како и пет теми за кои двете држави треба да преземаат мерки. Петте теми се однесуваат на историјата, поддршка на ЕУ интеграцијата, говорот на омраза, територијалните претензии и рехабилитацијата на жртвите на репресија од комунистичкиот режим.
Наспроти тврдењата на тогашната власт, ВМРО-ДПМНЕ како опозиција, вклучително и актуелниот премиер Христијан Мицкоски, реагираа бурно споредувајќи го документот со капитулација.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете