Лидерите на Европската Унија не постигнаа договор за користење на замрзнатите руски државни средства за финансирање на Украина, откако Белгија, каде што се чуваат поголемиот дел од парите, изрази правни и технички грижи во врска со предлогот.
На самитот во Брисел на 23 октомври, лидерите побараа од Европската комисија да продолжи да работи на план за претворање на околу 140 милијарди евра (162 милијарди долари) од неподвижните резерви на руската централна банка во поддршка на воените и буџетските потреби на Киев, но неколку дипломати рекоа дека конечниот договор останува недостижен.
„Европските лидери се обврзаа да обезбедат дека финансиските потреби на Украина ќе бидат покриени во следните две години“, рече претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, по самитот.
„Русија треба добро да го земе предвид ова. Украина ќе ги има финансиските ресурси што ѝ се потребни за да се одбрани од агресијата на Русија“, рече тој.
Коста додаде дека е можно да се решат техничките проблеми за да се продолжи со користењето на замрзнатите средства, што значи дека „ова решение е изводливо“.
Видете и ова: Брисел настојува да искористи 204 милијарди долари руски средства за кредит за УкраинаЕвропската Унија замрзна околу 200 милијарди евра (232 милијарди долари) од средствата на руската централна банка откако тенковите на Москва влегоа во Украина во 2022 година. Досега ЕУ ги користеше само каматите за да ја поддржи Украина во нејзината одбрана од Русија.
Москва на 23 октомври предупреди дека сите дејствија преземени со руски средства без согласност на Русија се „ништовни од гледна точка на меѓународното и договорното право“ и ќе „резултираат со болен одговор“.
Блокот ја разви шемата за заем откако се најде под притисок да обезбеди дополнителна помош за Киев кога поддршката на САД беше забавена под претседателот Доналд Трамп.
Според шемата, за која комисијата инсистира дека нема да ги допре руските суверени средства, ЕУ ќе позајми средства од Euroclear кои достасале во готовина.
Тие пари потоа ќе и бидат позајмени на Украина, која ќе треба да го врати заемот само ако Русија ја плати штетата што ја предизвика во Украина.
Поголемиот дел од средствата за кои станува збор се чуваат во Белгија, чиј премиер, Барт де Вевер, рече дека сè уште има неколку загрижености.
Де Вевер инсистираше дека, за да продолжи со тоа, на Белгија ѝ се потребни цврсти гаранции од сите други земји-членки на ЕУ дека ќе ја делат одговорноста ако Москва реагира. Тој, исто така, сака другите земји-членки на ЕУ да ветат дека ќе почнат да ги користат руските средства замрзнати на нивните територии.
„Јас сум само кутрата мала Белгија, единственото нешто што можам да го направам е да посочам каде се проблемите и да побарам решенија за суштинскиот проблем“, изјави Де Вевер пред новинарите по самитот.
Тој предупреди дека доколку не се исполнат тие услови, ќе стори сè што е во негова моќ „политички и правно, за да ја спречи оваа одлука“.
Заклучоците од самитот, кои беа усвоени од сите земји-членки освен Унгарија, мораа да бидат стопирани со оглед на приговорите од Белгија.
Текстот не го споменуваше директно заемот, туку ја повикуваше комисијата да презентира „опции за финансиска поддршка“ за Украина за 2026 и 2027 година, кои ќе им бидат презентирани на лидерите на нивниот следен самит во декември.
Видете и ова: САД и ЕУ ги заоструваат санкциите врз руските нафтени компании, Трамп го откажа самитот со ПутинУкраинскиот претседател Володимир Зеленски, кој присуствуваше на самитот како гостин, сепак рече дека состанокот донел „добри резултати“.
„Европската Унија увери дека финансиската помош за Украина ќе се одржи не само следната година, туку и во 2027 година“, рече Зеленски на X. „Ова е важна едногласна одлука. Обезбедивме политичка поддршка во однос на замрзнатите руски средства и нивното максимално користење за одбрана од руска агресија.“
Германскиот канцелар Фридрих Мерц, еден од поддржувачите на шемата, рече дека очекува комисијата да излезе со различни опции пред следниот самит на ЕУ.
„Го зголемуваме притисокот за да ја натераме руската страна да се согласи на преговори, така што оружјето конечно ќе замолчи во Украина“, рече Мерц.
„На Украина ѝ се потребни сигурни перспективи, особено кога станува збор за воена опрема. Ние Европејците мора да го испратиме овој сигнал на сила сега“, додаде тој.
Разговорите со ЕУ се одржаа еден ден откако блокот се согласи за 19-тиот пакет санкции кон Русија и откако САД наметнаа санкции кон Москва врз две големи нафтени компании.
Зеленски ги поздрави санкциите на САД како испраќање „силна и многу потребна порака“ до Русија.