Вести
Во Србија уапсени осомничени за подготовка на дестабилизација на изборите во Молдавија
Надлежните органи во Србија уапсија две лица под сомнение за сторено кривично дело организирање учество во војна или вооружен конфликт во странска земја, објави на 26 септември српското Министерство за внатрешни работи (МВР).
Во соопштението се тврди дека уапсените лица – Л.П. и С.С., се товарат за организирање борбено-тактичка обуки за државјани на Молдавија и Романија. Целта на обуката е, според сомнежите, да се обучат лица за поефикасно пружање физички отпор на молдавските полицајци во случај на немири за време на денот на изборите во Молдавија, закажани за 28 септември.
Српското МВР објави дека едно од лицата е осомничено за организирање и финансирање на обуките, која била спроведена во угостителски објект во близина на Лозница, додека другиот уапсен се сомничи дека помагал во сето тоа.
Наводно, обуките биле организирани помеѓу 16 јули и 12 септември за 150 до 170 државјани на Молдавија и Романија.
Од полицијата посочија дека при претрес на станот на осомничените заплениле лаптопи, мобилни телефони, како и уред за откривање и следење на радиофреквенциски сигнали. Кај едно од лицата е пронајден и запленет пиштол.
Надлежните соопштија дека по покренување истрага за случајот, Министерството за правда на Република Србија ќе побара информации и докази од Република Молдавија преку инструментот за меѓународна правна помош.
На осомничените им е одреден притвор од 48 часа, по што со кривична пријава ќе бидат спроведени пред Вишото јавно обвинителство во Шабац.
На 22 септември, молдавските власти соопштија дека извршиле 250 рации и уапсиле десетици луѓе како дел од истрагата за наводен заговор за кој велат дека бил координиран од Руската Федерација преку криминални елементи. Молдавија посочи дека повеќето од осомничените биле обучувани во Србија.
На брифинг со медиумите во Кишињев, безбедносните претставници на молдавските служби рекоа дека руските разузнавачки оперативци обучувале молдавски граѓани во Србија за тактики на протести.
Виктор Фуртуна, шеф на канцеларијата на Обвинителството за организиран криминал на Молдавија, рече дека истрагата започнала во јуни.
Молдавските обвинители посочија дека откриле голем број луѓе, на возраст меѓу 19 и 45 години, кои патувале во Србија каде што биле обучени да пробиваат полициски кордони, да се спротивставуваат на спроведувањето на законот, да користат гумени палки, лисици и, во некои случаи, огнено оружје.
Се тврди дека организаторите планирале лицата кои ги поминале обуките да учествуваат во немири во Молдавија.
Обуки се одржувале и во Молдавија, додека во Србија биле организирани од лица од Руската Федерација, според молдавските власти.
Властите во Молдавија ја обвинуваат Русија за водење хибридна војна, вклучувајќи мешање во изборите, кампањи за ширење дезинформации и нелегално финансирање на проруски партии, а се со цел земјата да се одврати од нејзиниот проевропски курс.
Молдавската претседателка Маја Санду изјави и дека Москва троши стотици милиони евра за да влијае на парламентарните избори на 28 септември.
Србија е кандидат за членство во Европската Унија од 2012 година, но во исто време одржува блиски политички и економски односи со Руската Федерација. Таа е една од ретките европски земји што не воведе санкции против Москва поради руската инвазија на Украина.
Претстојните парламентарни избори во Молдавија би можеле да бидат клучни за нејзиниот проевропски пат.
Кишињев тврди дека Москва се обидува да го спречи евентуалното членство на Молдавија во ЕУ преку кампањи за ширење дезинформации, организирање масовни немири и купување гласови.
Русија, пак, негира дека се меша во внатрешните работи на Молдавија.
види ги сите денешни вести
Протест во Стразбур против судењето на поранешните водачи на ОВК во Хаг
По протестите во неколку различни европски градови, своите негодувања против судењето на поранешните водачи на Ослободителната војска на Косово (ОВК) демонстрантите сега ги упатија од Стразбур, Франција, пред Парламентарното собрание на Советот на Европа.
Целта на протестот, организиран од групи што произлегуваат од војната на ОВК, е да се изрази незадоволство од судењето на поранешните команданти – Хашим Тачи, Кадри Весели, Јакуп Красниќи и Реџеп Селими – пред Специјализираните совети на Косово во Хаг.
Судењето на Тачи, Весели, Красниќи и Селими започна во 2023 година и е при крај. Сите тие ги негираат обвиненијата за воени злосторства и злосторства против човештвото.
Претходно, слични протести се одржаа и во Тирана, Хаг и Приштина.
Организаторите рекоа дека протестот во Стразбур ги обединува Албанците „онаму каде што започна неправедната сага во нашата историја“.
Во извештај од 2010 година, составен од тогашниот швајцарски сенатор Дик Марти и одобрен од Парламентарното собрание на Советот на Европа, се тврди дека лидерите на Ослободителната војска на Косово (ОВК) биле вклучени во трговија со органи за време на војната 1998-99 година.
Ова доведе до формирање на Специјализираните совети за Косово во 2015 година за да се истражат наводните злосторства од страна на членовите на ОВК против етничките малцинства и политичките ривали.
Судење во Хаг
Судењето на четворицата поранешни команданти на ОВК започна во 2023 година, три години откако беа уапсени и притворени во косовскиот суд во Хаг.
Сега, повеќе од две години подоцна, нивното судење се ближи кон крајот, откако одбраната на поранешниот косовски претседател Хашим Тачи ги повика своите сведоци.
Во септември, во корист на одбраната сведочеа поранешниот помошник државен секретар на САД – Џејмс Рубин, правниот советник на косовската делегација за време на разговорите во Рамбује во 1999 година – Пол Вилијамс, специјалниот претставник на САД за време на косовската војна – Крис Хил, и поранешниот британски дипломат – Џон Стјуарт Данкан.
Сите сведочеа дека Тачи немал авторитет над ОВК.
Специјализираните совети очекуваат судењето на поранешните водачи на ОВК да биде завршено до крајот на декември.
Тачи беше политички лидер на ОВК пред и за време на војната 1998-1999 година, Весели беше началник на разузнавачката служба, Красниќи беше портпарол, а Селими беше член на Генералштабот.
Обвинението против нив вклучува обвиненија за незаконско притворање, тортура, убиство, злосторства против човештвото, присилно исчезнување и прогон на стотици цивили и лица кои не учествувале во војната.
Се тврди дека овие злосторства се случиле помеѓу март 1998 и септември 1999 година на различни локации во Косово, а исто така и во северна Албанија.
Според Специјализираните совети, Тачи, Весели, Красниќи и Селими носат лична кривична одговорност за овие злосторства, но сите негираат вина.
Адвокатите на одбраната изјавија дека ОВК немала да добие поддршка од меѓународната заедница доколку постоел злосторнички план, како што тврдат обвинителите.
Според нив, обвинението се базира на селективно погрешно толкување на настаните.
Свирепо убиство во Штип, жртва била 79-годишна жена
Жена на возраст од 79 години од Штип била држена без волја, а потоа убиена и закопана од страна на осомничениот 74-годишен штипјанец.
Случајот го откри Министерството за внатрешни работи карактеризирајќи го како „свирепо убиство“ во соопштение во кое посочува дека е поднесена пријава против осомничениот за кривичните дела убиство и противправно лишување од слобода.
„Тој се сомничи дека во домот во кој живее во Штип без нејзина волја ја држел Б.Н.(79) од Штип, а потоа со остар предмет и нанел убодни рани од кои починала, по што телото го закопал во дворот“, соопшти МВР.
Сестрата на убиената жена на 24 октомври пријавила во полиција дека нејзината сестра се оддалечила од домот. Откако полицијата добила сомнежи дека таа можеби била држена во домот на осомничениот, на 10 ноември извршила претрес кога првично било пронајдени предмети и траги од крв.
Тогаш осомничениот бил приведен и задржан во 96-часовен притвор каде признал што направил.
„По изработените вештачења и дополнителни мерки, во повторен разговор со полицијата осомничениот детално го појаснил начинот на кој, според МВР, го извршил делото. Телото е пронајдено и по наредба на јавен обвинител било дадено на обдукција“, велат од МВР.
На осомничениот штипјанец му е одредена мерка притвор во траење од 30 дена.
Во Северна Македонија бројот на жртви на убиства во 2024 година изнесувал 21 еден повеќе од 2023, покажуваат податоците на Државниот завод за статистика. Бројот на жени жртви на убиства бил две лани, а четири во 2023-та.
Албанија ќе го отвори последниот кластер од преговорите со ЕУ
Албанија утре, 17 ноември, во Брисел ќе ја одржи седмата меѓувладина конференција со ЕУ, на која се очекува земјата да го отвори последниот кластер од пристапниот процес кој се однесува на ресурсите, земјоделството и кохезијата.
Во овој кластер спаѓаат поглавјата за земјоделството и рурален развој, за безбедност на храната, ветеринарството и фитосанитарните прашања, за рибарството и аквакултурата, регионалната политика и координацијата на структурните инструменти и за финансиските и буџетските одредби.
Албанскиот премиер Еди Рама, најавувајќи го одржувањето на меѓувладината конференција оцени дека „отворањето на последниот кластер во преговорите е рекордно достигнување“.
„Со отворањето на оваа група поглавја, Албанија го постигнува невозможното бидејќи ги финализира сите преговарачки поглавја во рок од 12 месеци, постигнувајќи апсолутен рекорд во напредокот на европската интеграција. Целта на Владата е да го заврши процесот на преговори до 2027 година. Ништо нема да не спречи кон членство во ЕУ во 2030 година“, рече Рама.
Албанија, која доби статус на кандидат за членство во 2014 година, го отвори првиот кластер во преговорите со ЕУ во октомври минатата година.
До тогаш, Албанија беше во „пакет“ со Северна Македонија, која е кандидат за членство во ЕУ од 2005 година.
Но, патот на Северна Македонија е закочен поради потребата од уставни измени.
Тоа е обврска што Скопје ја презема во компромисот што беше постигнат околу преговарачката рамка во 2022, откако претходно во 2020 Бугарија стави вето за почеток на преговорите.
По ветото, со посредство на европските партнери, беше пронајден компромис со кој Северна Македонија прифати во Преамбулата од Уставот, покрај постоечките, да се додаде и бугарската заедница, но од друга страна, се задржа чистата формулација за македонскиот јазик со тоа што Бугарија даде унилатерална изјава во која го изрази својот став за ова прашање.
Потоа, Северна Македонија во јули 2022 одржа прва меѓувладина конференција со Брисел, но за втора и за отворање на кластерите во рамки на преговорите со ЕУ, треба да ги направи уставните измени.
Актуелната Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ негодува на ваквиот компромис што го постигна претходната влада на СДСМ и ДУИ, и за да направи уставни измени бара гаранции од меѓународната заедница дека нема да има нови условувања од Бугарија.
Вучиќ по секоја цена сака да избегне национализација на НИС
Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека по секоја цена сака да избегне национализација на Нафтената индустрија на Србија (НИС), која е под санкции на САД поради мнозинското руско сопствеништво. Министерот за финансии Синиша Мали, пак, порачува дека е време Србија да размисли за себе.
На седница на српската Влада, посветена на иднината на националната нафтена компанија, беше кажано дека конечната одлука мора да се донесе во рок од седум дена за да се овозможи работењето на НИС и на рафинеријата што работи во нејзин состав.
САД воведоа санкции врз НИС на 9 октомври со цел да се спречи Русија да ги користи приходите од енергија за војната во Украина. Овие санкции претходно беа одложувани осум пати.
„Сакам по секоја цена да избегнам национализација и конфискација бидејќи тоа не е наша мнозинска сопственост. Прво сакам да ги исцрпам сите можности“, рече Вучиќ.
Србија е единствената земја во Европа, заедно со Белорусија, која не се приклучи на санкциите на Европската Унија против Русија поради нејзината инвазија на соседна Украина.
Како што изјави Вучиќ, Русите разговараат за продажба на сопственоста во НИС со своите азиски и европски партнери.
„Се надевам дека азиските и европските партнери ќе се согласат да преговараат за сопственоста“, рече Вучиќ.
Тој исто така рече дека Србија е подготвена да понуди повисока цена доколку е потребно.
„Дури и ако преплатиме, не сакам ништо да одземам од никого. НИС и рафинеријата мора да работат“, додаде тој.
Во меѓувреме, сопственичката структура на НИС се промени неколку пати, но таа сè уште е во мнозинска сопственост на руски компании, додека Србија има 29,87 проценти удел.
Откако протокот на сурова нафта во Србија беше спречен поради американските санкции врз НИС, министерот за финансии Синиша Мали рече дека Србија имала доволно разбирање кон своите руски пријатели.
Сега, рече тој, е време Србија да размисли за себе и да ги земе работите во свои раце.
„Знам дека е тешка одлука, но нема друго решение. Мора да обезбедиме пари. Ако дојде до точка каде што третата страна нема да прифати преземање, ние мора да понудиме повисока цена“, рече Мали на владината седница.
Тој посочи дека дури и по 17 години работа во Србија, „руските пријатели“ не ѝ понудиле на Србија, земја домаќин и ко-сопственик на НИС, заедно да бараат решение.
„Оваа ситуација со НИС ни загрозува сè, нашиот раст, нашата стабилност, нашиот кредитен рејтинг, ги загрозува нашите перспективи, доаѓањето на нови инвеститори“, рече Мали.
Вучиќ одговори дека ја разбира неговата нервоза, но му рекол „да не ја шири“.
Претходниот ден, српските власти објавија дека САД не му дале на НИС „ниту еден ден да продолжи со работа“.
Како што изјави тогаш министерката за енергетика Дубравка Ѓедовиќ Хандановиќ, добиено е одобрение за преговори за сопственост, но „не и за НИС и рафинеријата да продолжат со работа“.
„Американската администрација сака целосна промена на сопственоста на НИС и бара целосно повлекување на руската сопственост од компанијата“, рече Ѓедовиќ Хандановиќ.
Според официјалните пресметки, со државна помош од стоковите резерви, нафтата за преработка во Рафинеријата Панчево, која е дел од НИС, ќе биде достапна до 25 ноември.
Србија од домашно производство задоволува само една петтина од потребната количина нафта, според податоците од Агенцијата за енергетика на Србија. Остатокот од нафтата се увезува.
Во 2008 година, српската држава продаде 51 процент од акциите во НИС на руската државна компанија Газпром Нефт за цена од 400 милиони евра, без тендер.
НИС е единствената компанија во Србија што се занимава со истражување, производство и преработка на нафта, како и со производство на природен гас.
Судири со полицијата на антивладин протест во Мексико, повредени 120 лица
Повеќе од 100 лица се повредени, а 20 уапсени за време на масовниот протест во мексиканската престолнина во саботата против начинот на кој претседателката на Мексико се справува со насилниот криминал, соопштија локалните власти.
На протестниот марш на главниот историски плоштад „Зокало“ во Мексико Сити излегоа илјадници луѓе. Демонстрациите ги поттикнаа млади луѓе и активисти поврзани со глобалниот бран протести на Генерацијата Z, како и поддржувачи на локалното „Движење Сомбреро“, кое се појави по неодамнешното убиство на градоначалник познат по борбата против организираниот криминал.
Агенцијата „Франс прес“ (АФП) пишува дека демонстранти од сите возрасти излегле на собирот пред Националната палата, каде што живее и работи претседателката Клаудија Шајнбаум.
Според репортерите на АФП, некои демонстранти, од кои многумина носеле качулки, ги урнале металните бариери пред палатата и фрлале парчиња од калдрма кон полицијата која одговорила со солзавец.
„Протестот траеше со часови и беше мирен сè додека група маскирани лица не почна да извршува насилни акти“, изјави Пабло Васкез, шеф на безбедноста на Мексико Сити.
Тој додаде дека 20 демонстранти и 100 полицајци биле повредени, од кои 40 биле хоспитализирани со исеченици и модринки.
Полицијата уапси 20 лица за кражба и напад, рече Васкез, а отворена е и истрага за напад врз новинарката на весникот „Ла Хорнада“, која тврди дека зад инцидентот стојат всушност полицајци.
Шејнбаум, која е на власт од октомври 2024 година, уживаше голема популарност кај Мексиканците во првата година од мандатот, но се соочи со растечки критики поради нејзините безбедносни политики по неколку убиства од висок профил.
„Ова е една од најкорумпираните влади што некогаш сме ги имале. Тоа е корумпирана нарко-влада која сака да ги заштити корумпираните и картелите наместо народот“, рече Валентина Рамирез, студентка во изјава за АФП.
Во саботата, некои демонстранти носеа и сомбрера слични на оние што ги носеше Карлос Манцо, градоначалникот на општина во западната држава Мичоакан, кој беше убиен на 1 ноември. Тој беше познат по својата кампања против нарко-картелите во неговиот роден град Уруапан.
Сепак, вдовицата на убиениот градоначалник се дистанцира од движењето на нејзиниот сопруг и од демонстрациите во саботата.
Бернардо Браво, лидер на производители на лимета во истата област, исто така беше убиен кон крајот на октомври.
Порано оваа недела, Шајнбаум ги доведе во прашање мотивите за демонстрациите, велејќи дека протестот бил „неоргански“ и „платен“.
„Тоа е движење промовирано од странство против владата“, рече таа.
Демонстрантите носеа транспаренти со пораки „Сите сме Карлос Манцо“, заедно со познатото пиратско знаме од јапонската манга „One Piece“, кое стана симбол на младинските протести низ целиот свет, од Мадагаскар до Филипините и Перу.
„Требаше вака да го штитите Карлос Манцо“, извикуваа некои демонстранти кон безбедносните сили, кои одговорија со противпожарни апарати и солзавци.
АХВ затвори 15 локали за храна во контроли на објекти околу училишта
Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) изрече 15 забрани за вршење дејност на оператори за храна во рамки на 445 инспекциски контроли што биле направени изминатите десетина дена.
Исто така, запленети и уништени се 696 килограми храна за кои инспекторите утврдиле дека е небезбедна и од непознати добавувачи.
Од АХВ велат дека во рамки на овие контроли акцентот го ставиле на локалните за храна кои се наоѓаат во близина на основните и средните училиште односно од местата каде учениците најчесто купуваат храна.
„Со спроведените контроли утврдено е дека 19 оператори ставале во промет небезбедна храна, кај 30 се утврдени незадоволителни хигиенски барања за безбедност на храната, а од вкупно контролираните, 26 не биле регистрирани како оператори со храна во Агенцијата за храна и ветеринарство“, велат од АХВ.
Понатаму, како што додаваат од Агенцијата, 16 објекти немале процедури за добра хигиенска и добра производствена пракса, во 32 вработените немале направено задолжителен здравствено-санитарен преглед, три локални немале задолжителна дезинфекција, дезинсекција и дератизација, седум објекти не ги задоволувале техничките услови, додека а исто токму имале и несоодветно означена храна.
Покрај забраните за вршење дејност на 15 локални, за ваквите недостатоци инспекторите изрекле парични казни за 77 оператори во вкупна вредност од 36.470 евра. Биле издадени и 103 решенија до локалните да ги отстранат утврдените недоследности, како и 23 опомени.
АХВ, која ги спроведува овие контроли, е самостоен орган на Владата и под нејзина надлежност се прашањата од областа на безбедноста на храната и храната за животни, како и прашањата за спроведување, контрола и следење на ветеринарните активности во областа на здравствената заштита на животните.
Зеленски ветува сеопфатна реформа на енергетскиот сектор по скандалот со корупција
Украинскиот претседател Володимир Зеленски вети дека ќе го реформира енергетскиот сектор во земјата, кој е погоден од скандали, за да го ублажи незадоволството по обвинувањата за широко распространета корупција во која е вклучен и негов долгогодишен пријател и поранешен деловен партнер.
На 15 ноември, Зеленски најави дека раководството на најмалку три државни енергетски компании ќе биде отпуштено и брзо заменето, како и дека се во тек други промени.
Во обид да ја запре енергетската криза, Зеленски на 16 ноември отпатува во Атина, каде потпиша договор за увоз на течен природен гас испорачан од САД од следниот месец до март 2026 година.
„Започнуваме реформа на клучните државни претпријатија што работат во енергетскиот сектор“, напиша Зеленски на социјалните медиуми.
„Паралелно со целосна ревизија на финансиските активности, раководството на овие компании треба да биде заменето. Денес, заедно со премиерката Јулија Свириденко и министерот за економија Олексиј Соболев, ја утврдивме постапката“, наведе тој.
Останува да се види дали промените ќе бидат доволни за да се намали притисокот врз Зеленски и да се задоволат западните сојузници на Киев, кои го повикаа украинскиот лидер да направи повеќе за да се справи со ендемската корупција додека земјата продолжува да се бори против целосна руска инвазија.
„Политико“ цитираше неименуван функционер на ЕУ кој изјави дека корупцијата откриена во истрагата е „одвратна“ и нема да помогне во угледот на Украина кај меѓународните партнери.
Украинските органи за борба против корупцијата објавија „операција од големи размери“ на 10 ноември, тврдејќи дека истражува десетици милиони долари проневера во енергетскиот сектор додека земјата се соочува со целосна руска инвазија.
Националното антикорупциско биро на Украина (НАБУ), во заедничка операција со Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата (САПО), соопшти дека открило шема во која е вклучена „криминална организација на високо ниво“ насочена кон „влијание врз стратешките претпријатија од јавниот сектор, особено врз АД Енергоатом“, државната компанија за нуклеарна енергија.
Промени во рок од една недела
Зеленски повика на формирање нов надзорен одбор во „Енергоатом“ „во рок од една недела“, што би овозможило „целосна реформа на управувањето со компанијата“.
Тој, исто така, најави промени на врвот на „Нафтогас“, државната гасна компанија на Украина, и „Укрхидроенерго“, државниот производител на хидроенергија.
„За една недела треба да се обезбедат сите услови за формирање на нов и професионален надзорен одбор на компанијата, а благодарение на ова, целосно ресетирање на одборот на директори на Енергоатом“.
Во „Укрхидроенерго“ — [ќе има] итен оглас за нов директор на компанијата и дополнително формирање на надзорниот одбор.
„Нафтогас“, украинската државна гасна компанија, „треба да објави и спроведе конкурс за надзорниот одбор на компанијата, за да може овој нов состав да започне со работа во јануари 2026 година.“
„Во другите големи државни енергетски компании, државните претставници во надзорните одбори треба да се обноват“, додаде Зеленски.
Бегство во Полска
На списокот на осомничени во антикорупциската истрага се наоѓаат луѓе од највисоките нивоа на владата и други истакнати личности, а фокусот е главно на Тимур Миндич, долгогодишен близок соработник на Зеленски.
Истражната единица „Шема“ на украинската служба на Радио Слободна Европа (РСЕ), објави дека Миндич избегал од Украина за Полска неколку часа пред властите да започнат рации во рамки со истрагата, што ги натера критичарите да тврдат дека бил однапред предупреден.
Вклученоста на Миндич предизвика реакции и поради неговите минати врски со водечки политички личности, вклучувајќи го и Зеленски. Миндич е ко-сопственик на комичната група „Квартал 95“, каде ко-сопственик беше и Зеленски пред да се кандидира за политичка функција.
Бизнисот беше важен канал за Зеленски да добие на популарност како комичар и актер пред да влезе во политиката. Миндич беше и бизнис партнер на милијардерот Ихор Коломојски, кој го поддржа Зеленски во неговата претседателска кампања во 2019 година. Тој е во притвор од 2023 година под обвинение за измама и перење пари.
Зеленски се дистанцира од Миндич и седум други лица официјално осомничени во истрагата. На 13 ноември, тој потпиша декрет со кој се воведуваат санкции, вклучително и замрзнување на средства, против Миндич и Олександр Зукерман, кој исто така беше обвинет и избега од земјата.
Истрагата ја водеа антикорупциски институции кои Зеленски претходно се обиде да ги скрати, но се откажа од намерата по масовните протести во текот на летото.
Истакнати личности
Друга истакната личност вмешана во случајот е Херман Халушченко, кој беше суспендиран од функцијата министер за правда на 12 ноември. Претходно беше министер за енергетика.
Халушченко рече дека ќе се брани на суд од тврдењата дека примил „лична корист“ од Миндич во наводната шема за поткуп.
На 12 ноември, министерката за енергетика Свитлана Гринчук поднесе оставка, откако Зеленски ја повика да се повлече. Таа инсистираше дека не го прекршила законот и дека не е вмешана.
Поранешниот министер за одбрана Рустем Умеров, кој моментално е секретар на Советот за национална безбедност и одбрана, и поранешниот вицепремиер Олексиј Чернишов, исто така, се вмешани во случајот.
Умеров негираше вмешаност.
Во јуни против Чернишов беа поднесени посебни обвиненија за корупција.
Зеленски ја пофали истрагата против корупцијата, која вклучуваше повеќе од 70 претреси, велејќи дека „секој чекор против корупцијата е неопходен“.
Западните сојузници на Украина – кои обезбедија милијарди долари воена и финансиска помош – го повикаа Зеленски да направи повеќе за борба против долгогодишната корупција во земјата разурната од војна.
Во соопштение на платформата Икс, амбасадорите на Групата седум (Г7) на 15 ноември порачаа дека „го поздравуваат Зеленски за неговата соработка и поддршка за независната истрага на НАБУ/САПО. Очекуваме украинското раководство да ги продолжи своите антикорупциски напори, кои се клучни за интеграцијата на Украина во евроатлантските структури“.
„Додека руските напади продолжуваат, ние продолжуваме да ја поддржуваме енергетската отпорност на Украина“, се додава во соопштението.
Скандалот доаѓа во време кога енергетскиот сектор на Украина се бори со штети и прекини на електричната енергија предизвикани од речиси секојдневните руски напади со беспилотни летала и ракети врз клучната цивилна инфраструктура.
Нов руски напад врз Украина додека борбите околу Покровск се интензивираат
Се интензивираат борбите на истокот на Украина околу градот Покровск на првата линија на фронтот, откако Русија изведе уште еден ноќен напад врз Киев во кој беше погодена цивилна инфраструктура.
Украинските власти соопштија дека во текот на ноќта биле испукани три ракети и 135 дронови, а противвоздушната одбрана на земјата уништила сè освен една ракета и 41 дрон. Нема пријавено жртви.
Нападите следуваат по уште поинтензивен оган претходната ноќ, кога 430 дронови и 18 ракети ранија најмалку 35 лица, таргетирајќи го главниот град на Украина. Шефот на киевската воена управа, Тимур Ткаченко изјави дека бројот на загинати се искачил на седум лица утрото на 15 ноември.
Како одговор, украинската војска соопшти дека нападнала објекти во Русија кои ги смета за клучни за воените напори на својот противник. Во соопштението се додава дека цели на нападот биле нафтена рафинерија во руската Рјазањска област и воен контингент во окупираниот дел од областа на Запорожје.
Судири околу Покровск
Во меѓувреме, Генералштабот на Оружените сили на Украина соопшти дека во последните 24 часа имало 265 судири меѓу руските и украинските сили долж линијата на фронтот. Речиси половина од тие судири се случиле во селата и областите околу Покровск.
Украинските трупи последните недели се под поголем притисок, а генерал Олександр Сирски, врховниот воен командант на Украина, ги посети единиците што се борат за контрола врз градот во источниот Доњецки регион.
Сирски рече дека клучните цели на Украина се да ја поврати контролата врз одредени подрачја, да ги заштити линиите за снабдување и евакуација и да создаде нови.
Украинската полиција се обидува да ги убеди жителите да го напуштат градот Покровск, додека руските сили ги засилуваат нападите.
„За правда нема да молиме, за правда ќе се бориме“: Марш во спомен на загинатите во „Пулс“
„Нашите деца веќе немаат глас и затоа ние ќе зборуваме за нив“, порачаа родителите на жртвите од пожарот во дискотеката „Пулс“ денеска (15 ноември) во Скопје.
Семејствата кои секоја сабота маршираат во Кочани, денешниот, триесетти по ред „Марш за ангелите“ го организираа во главниот град каде имаше и триминутен молк во чест на сите чии животи згаснаа во пожарот на 16-ти март.
Протестот под слоганот „63 сенки ќе ве следат – секој поглед бара правда“ почна напладне на плоштадот „Македонија“.
Потоа семејствата се упатија кон Собранието од каде побараа пратениците да формираат анкетна комисија и да организираат надзорна расправа. Но, исто така, потсетија и дека веднаш по трагедијата, пратениците заминаа на одмор и не го посетија градот кој остана завиен во црно.
„Треба да се собереме сите бидејќи во нас е моќта. Јас живеам само за борбата за правда за мојот син Александар. Не смеам да умрам додека нема правда. Нозете ми се тресат, но срцето ми дава сила“, порача во говорот пред Собранието, еден од родителите.
Повик за вистина и човечност
Таму се обрати и сопругата на Андреј од хип-хоп дуото ДНК, Наталија Ѓорѓиеска која посочи дека протестот не е политички повик, туку „повик за вистина и човечност“.
„Загубата не е бројка, туку живот. Таа е сериозна навреда на најосновните човекови права. Бараме да се утврди зошто интитуциите задоцнија. Никој не треба да живее во мислата дека некој можел да биде спасен, а не бил. Бараме да се утврди вистината каде се случиле пропустите, кој не реагирал, кои институции задоцнија. Која ја имал должноста да спречи, а не спречил“, порача Ѓорѓиеска.
На семејствата на загинатите им се придружија и нивни сограѓани, но и скопјани кои дојдоа да дадат поддршка. Тие порачаа дека секогаш кога одат во Кочани ја чувствуваат нивната болка.
„Јас не сум од Кочани, но исто како да сум. Мора да се бориме за иднината на секоја генерација, затоа што нашата држава повеќе личи на казна, наместо на дом. За правда нема да се молиме, за правда ќе се бориме“, истакна младата Анастасија од иницијативата „Кој е следен“.
Оваа граѓанска иницијатива се вклучи во организацијата на маршот заедно со Здружението на граѓани „16 Март 2025“.
Маршот заврши пред Кривичниот суд каде родителите порачаа дека умираат секој ден и бараат државата да обезбеди фер, транспарентно и навремено судење.
Денешниот марш се одржува во пресрет на првото судско рочиште за трагедијата која беше кобна за 63 лица, а повредени беа 200. Судењето е закажано за 19 ноември во судницата на КПУ Идризово.
Случајот опфаќа 38 обвинети односно 35 физички и три правни лица.
Судот најави дека ќе преземе засилени безбедносни мерки, вклучително и присуство на лекарска екипа.
„Марш за ангелите“ во Скопје во спомен на жртвите од пожарот во Кочани
Во организацијата на Здружението на граѓани „16 Март 2025“ од Кочани и иницијативата „Кој е следен“, денеска, со почеток во 12:05 часот ќе се одржи 30. протестен марш „Марш за ангелите“ кој ќе започне од плоштадот „Македонија“.
Како што наведуваат организаторите, маршот има за цел да ја потсети јавноста на потребата од упорна и сплотена борба за правда.
– Свесни сме дека патот до правда ќе биде долг и тежок, исполнет со отпор и искривени намери. Но, ако ја пронајдеме заедничката точка на сплотување и ако застанеме еден до друг, системот нема да има друг избор освен да постапи онака како што бара народот, порачуваат организаторите.
Тие ќе се движат од плоштад „Македонија“, покрај Собранието, до Основниот кривичен суд – Скопје.
Пред Собранието и Судот се најавени говори и обраќања, а две централни изјави ќе бидат дадени на самиот почеток на протестот.
По десетиците маршеви во Кочани, денешниот во Скопје, всушност се одржува во пресрет на првото судско рочиште за оваа трагедија. Рочиштето е закажано за 19 ноември, а според обвинителниот акт, 34 физички и три правни лица се товарат за тешки дела против општата сигурност. Процесот ќе го води тим од петнаесетина обвинители, најави државниот јавен обвинител, Љупчо Коцевски.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете