Резиме
- НАТО ја осуди Русија за нарушување на воздушниот простор на Естонија, што е трето неодамнешно упаѓање на руски воздушни летала.
- Естонскиот премиер Кристен Михал го нарече прекршувањето „злоба“ и побара од НАТО да го активира Членот 4 за задолжителни дискусии.
- Украинскиот претседател Зеленски и претставниците на ЕУ ги оценија постапките на Русија како провокации што бараат силни одговори.
Сојузниците на НАТО го осудија нарушувањето на воздушниот простор на Естонија од страна на Русија, што е трето провокативно упаѓање од страна на Кремљ во последните денови, а западната воена алијанса закажа состанок на својот Северноатлантски совет за да разговара за продлабочувањето на кризата.
„Денес разговарав со естонскиот премиер Кристен Михал за нарушувањето на воздушниот простор од страна на Русија“, рече шефот на НАТО Марк Руте на социјалните медиуми на 19 септември.
„Одговорот на НАТО... беше брз и решителен“, додаде тој, осврнувајќи се на распоредувањето на авионите на алијансата откако малата балтичка нација објави дека три руски борбени авиони МиГ-31 влегле во нејзиниот воздушен простор.
Полковник Мартин О'Донел - портпаролот на Врховниот штаб на НАТО за сојузничките сили во Европа, рече дека „НАТО брзо одговори под Источната стража, испраќајќи ги италијанските борбени авиони Ф025 со седиште во Естонија“.
„Шведска и Финска, исто така, ги испратија своите авиони за брза реакција“, рече О'Донел.
Руското Министерство за одбрана подоцна негираше дека нивните авиони го нарушиле естонскиот воздушен простор, велејќи дека авионите биле на „редовен лет... во строга согласност со меѓународните прописи за воздушен простор“.
Видете и ова: Естонија објави дека руски авиони влегле во нејзиниот воздушен просторНемало планови за лет, транспондерите се „исклучени“
Естонската војска соопшти дека авионите останале во националниот воздушен простор 12 минути во областа на островот Ваиндло без дозвола.
„Борбените авиони немале планови да летаат, а нивните транспондери беа исклучени“, соопшти војската.
„Во времето на нарушувањето на воздушниот простор, борбените авиони немаа двонасочна радио комуникација со естонската контрола на воздушниот сообраќај“.
Михал рече дека неговата влада побарала да се повика Член 4 на НАТО, кој утврдува задолжителен состанок на членовите на алијансата, но не и посериозниот Член 5.
Член 4 наведува дека „страните ќе се консултираат секогаш кога, според мислењето на која било од нив, територијалниот интегритет, политичката независност или безбедноста на која било од страните се загрозени“.
Естонското Министерство за надворешни работи, исто така, го повика вршителот на должноста амбасадор на Русија да „поднесе протест и да достави нота на загриженост“ во врска со инцидентот.
„Би рекол дека воздушната одбрана на НАТО функционираше - авионите заминаа, ги принудија руските авиони да заминат. Но, да се биде во естонскиот воздушен простор толку долго време е, секако, барем злоба, ако не и планирана операција“, рече Михал.
Видете и ова: Полска извести за зголемена активност на дронови во близина на границата со БелорусијаКако одговор, НАТО соопшти дека на почетокот на следната недела ќе одржи состанок на својот Северноатлантски совет - главното тело за донесување политички одлуки во рамките на НАТО, за да разговара за постапките на Русија, иако датумот не беше објавен.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, им рече на новинарите дека наскоро ќе биде информиран за пријавеното кршење на рускиот воздушен простор.
„Не ми се допаѓа... Не ми се допаѓа кога тоа се случува. Може да биде голем проблем, но ќе ве известам подоцна“, рече Трамп.
Шефицата за надворешна политика на ЕУ, Каја Калас, ја нарече акцијата на Русија „исклучително опасна провокација“.
Инцидентот следува по неодамнешните упади на руски беспилотни летала во Полска и Романија, кои како и Естонија се членки на НАТО и Европската Унија. Русија ги лансираше беспилотните летала кон Украина како дел од нејзината целосна инвазија врз таа земја.
Џим Таунсенд, виш соработник во Центарот за нова американска стратегија со седиште во Вашингтон и поранешен заменик-помошник секретар за одбрана за европска и НАТО политика, го опиша инцидентот како „голем упад“ земајќи ја предвид големината на Естонија и должината на летот.
„Тоа е многу сериозна работа“, изјави тој за Радио Слободна Европа.
Тој рече дека НАТО можеби ќе треба да го удвои бројот на авиони за мисијата за балтичко воздушно набљудување, бидејќи пилотите можат да се истрошат ако се во состојба на висока готовност подолг временски период.
Видете и ова: Трамп го повика НАТО да престане да купува руска нафта и да воведе царини за КинаНАТО ја воспостави мисијата за балтичко воздушно набљудување во 2004 година за патролирање на небото над Литванија, Латвија и Естонија кога трите нации се приклучија на западната воена алијанса.
Мисијата генерално се состои од четири борбени авиони - како и пилоти и помошен персонал од една членка на НАТО и се стационирани или во Литванија или во Естонија на четиримесечна ротациска основа.
Тој, исто така, рече дека НАТО треба да го забрза развојот на технологијата за справување со беспилотни летала за да ги заштити источните земји-членки од потенцијален напад.
Лук Кофи, виш соработник во Институтот Хадсон во Вашингтон, за РСЕ изјави: „Очекувам [руските нарушувања на воздушниот простор] да продолжат сè додека не се преземе некаков насилен чин - сè додека НАТО не ги постави условите... до точка каде што секој ризик што Русија би можела да го преземе со овие упади не вреди“.
„Мислам дека ова е само дел од пошироката стратегија на [рускиот претседател Владимир] Путин да му се спротивстави на Трамп и во исто време да ја направи позабележителна поделбата во алијансата“, рече Кофи.
НАТО на 12 септември објави обид за зајакнување на одбраната во своето таканаречено источно крило, започнувајќи „активност“, наречена Источна стража, која би распоредила дополнителна воена опрема од Велика Британија, Данска, Франција и Германија за да се одврати потенцијалната руска агресија.
Видете и ова: Зеленски ја повикува Европа да развие систем за воздушна одбрана по последниот руски нападЗеленски - нарушувањето на воздушниот простор е „скандалозно“
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја осуди Русија за интензивирање на тензиите откако авионите го нарушија естонскиот воздушен простор, нарекувајќи ја акцијата „скандалозна“ и „дестабилизирачка“.
„Ова не се несреќи. Ова е систематска руска кампања насочена против Европа, против НАТО, против Западот. И бара систематски одговор“, напиша Зеленски на социјалните медиуми.
„Мора да се преземат силни мерки“, додаде Зеленски.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, ги спомна претходните упади со беспилотни летала додека ги објавуваше предлозите за најновиот пакет санкции на ЕУ.
„Повторно и повторно, претседателот Путин ескалираше, а како одговор, Европа го зголемува својот притисок“, рече таа.