Вести
Палестинците се враќаат на северот од Газа, Израел соопшти дека примирјето стапи на сила
Жителите на северниот и западниот дел од градот Газа останаа затечени откако израелските сили се повлекоа од неколку населби, откривајќи невиден обем на уништување по неколкунеделното силно бомбардирање.
За прв пат по неколку недели, луѓето влегоа во областите Шеик Радван, ал-Карама и бегалскиот камп Бич, каде што наидоа на цели станбени блокови срамнети со земја, стотици уништени домови и голем дел од инфраструктурата.
Видеата што кружат на социјалните медиуми покажуваат жители како шетаат низ урнатините и го разгледуваат она што останало од нивните домови.
Израелската армија објави дека договорот за прекин на огнот стапил на сила и дека војниците се повлекле на линиите за распоредување договорени претходно.
Израелските одбранбени сили (ИДФ) соопштија дека војниците „почнале да се позиционираат по ажурираните линии за распоредување“ од пладне по локално време.
„Војниците на ИДФ во Јужната команда се распоредени во областа и ќе продолжат да отстрануваат каква било непосредна закана“, се вели во соопштението.
Израелските одбранбени сили моментално контролира 53 проценти од Појасот Газа - повеќето од овие области се надвор од урбаните средини.
Повлекувањето на израелската армија е еден од чекорите на договорот за прекин на огнот во Појасот Газа, кој содржи 20 точки и е инициран од претседателот на Соединетите Држави, Доналд Трамп, и кој налага непречено снабдување со хуманитарна помош за населението и разоружување на палестинското движење Хамас, кое САД и ЕУ го сметаат за терористичка организација.
Порано во петокот, израелската влада ратификуваше договор за прекин на огнот и размена на заложници, отворајќи го патот за 24-часовен прекин на непријателствата во Газа.
Израелците и Палестинците славеа во четвртокот додека Хамас и израелската влада започнаа подготовки за спроведување на договор за прекин на огнот кој ветува траен крај на крвавиот двегодишен конфликт во кој загинаа десетици илјади луѓе, кој дестабилизираше голем дел од Блискиот Исток и предизвика протести низ целиот свет.
Во Газа има радост, но и голема загриженост. Многумина изразија страв дека новиот договор би можел да пропадне и да донесе уште повеќе страдање на веќе опустошената територија.
Кабинетот на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху претходно во петокот објави дека израелската влада одобрила рамка за ослободување на сите заложници.
„Владата штотуку одобри рамка за ослободување на сите заложници - живи и мртви“, се вели во соопштението.
Потоа кабинетот ги сподели изјавите што Нетанјаху ги даде на состанокот за одобрување на рамката за ослободување на заложниците, заедно со американскиот претставник Стив Виткоф и зетот на Трамп, Џаред Кушнер.
Израел и Хамас постигнаа почетен договор во четвртокот како дел од напорите за прекин на конфликтот.
Спогодбата - делумно посредувана од Вашингтон - вклучува ослободување на сите заложници и повлекување на израелските војници на договорената линија во Појасот Газа.
Израел ќе ослободи околу 250 Палестинци кои отслужуваат доживотна казна затвор и околу 1.700 други притворени по нападите предводени од Хамас пред две години, кои ја предизвикаа војната.
Порано во четвртокот, висок функционер на палестинското движење во странство, Калил ал-Хаја, изјави дека Хамас смета дека војната во Газа е завршена.
Хамас „даде одговор што им служи на интересите на палестинскиот народ и го запира крвопролевањето“, рече тој, осврнувајќи се на договорот заснован на мировниот план на САД.
„Потврдуваме дека жртвите на нашиот народ нема да бидат залудни и дека ќе останеме верни на нашето ветување и нема да се откажеме од националните права на нашиот народ: да постигнеме слобода, независност и самоопределување“, беше објавено.
Американскиот претседател Доналд Трамп на социјалните мрежи напиша:
„Синоќа постигнавме значителен напредок на Блискиот Исток, нешто за кое луѓето велеа дека никогаш нема да се случи. Ја завршивме војната во Газа и навистина, на многу поголема основа, создадовме мир“.
Околу 200 американски војници ќе помогнат во следењето на договорот за прекин на огнот во Газа, изјавија американски претставници. Не е јасно каде ќе бидат стационирани војниците, но претставниците, кои зборуваа под услов на анонимност, нагласија дека американските војници нема да бидат распоредени во Газа.
Во меѓувреме, претседателот на израелскиот парламент го покани Трамп да одржи говор за време на неговата планирана посета на Блискиот Исток.
Израелскиот политичар и адвокат Амир Охана рече дека е негова „длабока чест и привилегија“ да го покани Трамп да одржи официјален говор пред нацијата пред Кнесетот.
„Израел чека претседател на мирот“, напиша Охана на X, нарекувајќи го Трамп „најголем пријател и сојузник на еврејскиот народ во модерната историја“.
Трамп посочи дека планира да патува на Блискиот Исток „многу наскоро“, можеби веќе во недела.
види ги сите денешни вести
Зеленски ја повика меѓународната заедница да дејствува по руските воздушни напади
Украинскиот претседател, Володимир Зеленски ја повика меѓународната заедница да дејствува, по повеќе од 4.000 руски воздушни напади во текот на оваа недела.
„Москва си дозволува ескалација на своите напади, отворено искористувајќи го фактот дека светот е фокусиран на обезбедување мир на Блискиот Исток“, напиша Зеленски на социјалната мрежа Икс (X).
Тој нагласи дека „не смее да се дозволи слабеење на притисокот“.
„Санкциите, царините и заедничките акции против купувачите на руската нафта – оние што ја финансираат оваа војна мора да останат на маса. Овој пристап може да го отвори патот кон траен мир за Европа. Светот може да го гарантира тоа паралелно со мировниот процес на Блискиот Исток“, напиша Зеленски.
Украина веќе подолго време повикува на санкции, вклучително и против Кина и Индија, кои се меѓу најважните купувачи на руска нафта.
„Русија го интензивираше својот воздушен терор против нашите градови и заедници, засилувајќи ги нападите врз нашата енергетска инфраструктура“, изјави Зеленски.
Само во изминатата недела, како што наведе тој, Русија користела повеќе од 3.100 дронови, 92 ракети и околу 1.360 бомби против Украина.
Властите известија за четворица загинати во Доњецката област.
Извор: ДПА
Камиони со хуманитарна помош влегуваат во Газа
Десетици камиони кои превезуваат хуманитарна помош почнаа да влегуваат во Газа на 12 октомври, откако во петокот стапи во сила договорот за прекин на огнот меѓу Израел и Хамас, пренесува Би-Би-Си.
Претставничката на Детскиот фонд на Обединетите нации (УНИЦЕФ), Тес Инграм, изјави за Би-Би-Си дека штотуку пристигнала во градот Газа, каде што илјадници Палестинци се враќаат во своите домови. Инграм рече дека е таму за да ги процени потребите на луѓето и да воспостави рути за пристап до помошта.
„Помошта пристигнува во Појасот Газа. Предизвик ќе биде да се осигуриме дека можеме да ја зголемиме таа помош и да ја доставиме што е можно побрзо, бидејќи количините што стигнуваа за време на овој конфликт беа премногу мали“, рече таа.
Таа додаде дека се надева оти денес „ќе биде првиот ден кога ќе видиме зголемување на помошта“ и дека таа мора да стигне до луѓето низ цела Газа.
Според условите на договорот за прекин на огнот, кој беше постигнат со посредство на САД, количината на помош што влегува во Газа треба да се зголеми.
Хамас, кој САД, Европската унија и други земји го сметаат за терористичка организација, се согласи на првата фаза од планот кој предвидува до понеделник, 13 октомври, да ги ослободи сите израелски заложници кои ги киднапираше за време на нападот на 7 октомври 2023 година.
Според договорот, откако заложниците ќе бидат предадени, Израел ќе ослободи 250 Палестинци кои издржуваат долги затворски казни, како и 1.700 притвореници фатени за време на војната.
И покрај договорот, остануваат многу отворени прашања, вклучително и идното управување со разрушениот Појас Газа и судбината на Хамас, кој ги одбива израелските барања за разоружување.
Поведена постапка против три лица за криумчарење луксузни автомобили во државава
Основното јавно обвинителство Скопје поведе постапка против три лица за кривични дела – Криумчарење и Фалсификување исправи.
Станува збор за осомничени кои се дел од претходно разоткриената шема на дејствија за криумчарење луксузни автомобили од странство преку фалсификување службени и други исправи. Дел од учесниците во оваа шема се претходно обвинети, а против дел се веќе изречени пресуди – соопшти Обвинителството денеска (12 октомври).
За дел пак, како што се посочува, кривичниот прогон е препуштен на Република Бугарија, бидејќи станува збор за тамошни државјани.
-Со акцијата реализирана вчера под координација на јавен обвинител, се обезбедија докази кои даваат основано сомнение дека првиот новоосомничен, во март 2022 година, преку граничниот премин Деве Баир, поттикнал и организирал криумчарење на автомобил Тојота ЦХР, вреден 22.500 евра, кој бил предмет на меѓународна потраг – информираше Обвинителството.
Првоосомничениот притоа, искористил лажни таблички и лажни исправи кои му биле изготвени од лице кое сега е веќе осудено, па го регистрирал и извадил сообраќајна дозвола за возилото.
Од Обвинителството додаваат и дека втората осомничена, во август 2021 година поттикнала двајца бугарски државјани да извршат криумчарење на Лексус НХ300Х, вреден 15.000 евра кој исто така бил предмет на меѓународна потрага.
Автомобилот го презела осомничената со фиктивен договор за купопродажба, а потоа со лажни бугарски таблички и лажни исправи извадил сообраќајна дозвола во земјава, наведуваат од Обвинителството.
Третиот осомничен, се додава во соопштението, е управител на правно лице, кој за потребите на фирмата, на сличен начин, избегнувајќи ја царинската контрола, во државава од Бугарија внел автомобил Ланд Ровер – Рејнџ Ровер Евок, вреден 17.340 евра, со преправен број на шасија, а потоа со целосно лажни документи извадил сообраќајна дозвола за возилото.
Под сомненија за кривично дело – Фалсификување службена исправа постапка е поведена и против две службени лица кои во времето на извршување на дејствијата биле вработени во управните служби на МВР и за кои постојат сомненија дека ги изготвиле и ги издале сообраќајните дозволи.
За тројцата осомничени за криумчарење надлежниот јавен обвинител до судот поднесе предлог за определување мерка притвор.
За едниот од нив кој во моментов е надвор од државата, ќе биде предложена притворска мерка која ќе започне да се применува од неговото пронаоѓање и лишување од слобода, се наведува во соопштението.
Израел најавува дека ќе ги уништи сите тунели во Газа
Израелскиот министер за одбрана, Израел Кац изјави на 12 октомври дека израелската војска ќе ги уништи сите тунели на Хамас во Газа по ослободувањето на заложниците кои се наоѓаат на таа палестинска територија.
На третиот ден од примирјето меѓу Израел и Хамас, Кац во соопштение нагласи дека овие операции ќе се спроведуваат во рамките на „меѓународен механизам, под надзор на САД“.
„Голем предизвик за Израел по фазата на враќање на заложниците ќе биде уништувањето на сите терористички тунели на Хамас во Газа“, рече Кац и додаде дека ѝ наредил на војската да се подготви за таа мисија.
Палестинската милитантна група Хамас има мрежа на тунели под Газа, што им овозможува на нејзините борци да дејствуваат надвор од видикот на израелските сили.
Израел тврди дека многу од тие тунели биле уништени за време на повеќе од двегодишната војна, која беше предизвикана од нападот на милитантното движење врз Израел на 7 октомври 2023 година.
Кац изјави дека остатокот ќе биде уништен во рамките на разоружувањето и демилитаризацијата на Хамас, што е предвидено во следните фази од планот за примирје, кој е поддржан од САД.
Хамас се согласи на првата фаза од планот, која доведе до прекин на огнот на 10 октомври, а во понеделник, на 13 октомвр би требало да бидат ослободени 48 израелски заложници — живи и починати.
Според договорот, откако ќе бидат предадени заложниците, Израел ќе ослободи 250 Палестинци кои отслужуваат долги затворски казни, како и 1.700 притвореници фатени за време на војната.
Договорот исто така предвидува секојдневен влез на стотици камиони со храна и медицинска помош во Газа.
Извор: АФП
Почнува постепената имплементација на Системот за влез/излез во Шенген зоната
Од денеска 29 земји членки на Шенген зоната ќе започнат со постепено воведување на новиот дигитален Систем за влез/излез (ЕЕС) на граничните премини на нивните надворешни граници.
Со стапувањето во сила на ЕЕС системот земјите членки на Шенген зоната ќе започнат со електронско регистрирање на податоците на државјаните на трети земји што не се дел од ЕУ, меѓу кои и македонските граѓани, кога ги преминуваат надворешните шенгенски граници за престои до 90 дена.
Имплементацијата на системот на сите копнени премини, аеродроми и пристаништа треба да заврши во период од шест месеци.
За време на периодот на постепено воведување на ЕЕС, земјите членки на Шенген зоната можат самостојно да одлучат на кои гранични премини ќе го имплементираат системот и кога. Целта на ваквиот пристап е да им се овозможи на граничните власти, транспортната индустрија и патниците да се прилагодат на новите процедури.
По истекот на шесте месеци, односно од 10 април 2026, ЕЕС системот ќе треба да се применува на сите гранични премини, а процедурата на ставање печати во пасошите ќе биде заменета со електронски записи во системот.
Во текот на шестмесечниот транзициски период на ЕЕС практиката на ставање печати во пасошот ќе продолжи.
Со ЕЕС се очекува да се обезбедат веродостојни податоци за граничните власти, што ќе им овозможи систематски да откриваат лица кои го пречекоруваат дозволениот период за престој, како и случаи на измама со патни документи и идентитет.
Според Европската комисија, со целосното автоматизирање на гранични проверки ќе се обезбеди полесно и побезбедно минување на границите за сите.
Со новиот систем ќе се регистрираат податоци за пасошите на државјаните од земји кои не се членки на ЕУ, ќе ми бидат фотографирани лицата и ќе им бидат земани отпечатоци од прстите при нивното прво преминување на граничните премени по имплементацијата на ЕЕС. При секое наредно преминување ќе биде потребна само брза верификација на нивниот идентитет преку ЕЕС системот.
Новиот систем ги исполнува највисоките стандарди за заштита на податоците и приватноста, осигурувајќи дека личните податоци на патниците ќе бидат заштитени и безбедни.
Во пресрет на почетокот на имплементацијата на ЕЕС системот, македонското Министерството за внатрешни работи им препорача на сите наши граѓани кои од денеска планираат да патуваат во земја од Шенген зоната да се запознаат со новите правила и процедури, со цел да се осигурат дека нивните патувања ќе бидат навремени, безбедни и без непотребни одлагања.
Пакистан ја затвори границата со Авганистан по размената на оган
Пакистан денеска (12 октомври) ги затвори граничните премини со Авганистан, соопштија пакистанските власти по размената на оган меѓу силите на двете земји.
Авганистанските трупи во саботата вечерта отворија оган кон пакистанските гранични премини, а Министерството за одбрана на Авганистан соопшти дека тоа било одмазда за пакистанските воздушни напади врз Авганистан претходно во неделата.
Пакистан соопшти дека возвратил со артилериски напади и дека размената на оган завршила во неделата наутро.
Двата главни гранични премини меѓу Пакистан и Авганистан — во Торкам и Чаман — се затворени, соопштија локалните власти, додавајќи дека се затворени и најмалку уште три помали премини.
Од Кабул не го коментираа затворањето на границата. Министерството за одбрана на Авганистан претходно соопшти дека нивната операција завршила на полноќ по локално време.
„Не постои никаква закана на ниту еден дел од територијата на Авганистан“, изјави во неделата портпаролот на талибанската влада, Забихулах Муџахид.
Границата меѓу Авганистан и Пакистан е долга 2.600 километри.
Исламабад ја обвинува талибанската администрација дека крие милитанти кои напаѓаат кон Пакистан, што Кабул го негира.
Пакистанските воздушни напади, кои Исламабад официјално не ги потврди, на 9 октомври беа насочени кон лидерот на милитантната група Техрик-е-Талибан Пакистан (ТТП) во Кабул, но не е познато дали тој е убиен.
ТТП се бори да ја собори владата во Исламабад и да ја замени со строг исламски систем на владеење. Има блиски врски со авганистанските талибани.
Вучиќ: Недостигот на долгорочен договор за гас со Русија е многу лоша порака за Србија
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ изјави во саботата дека новиот гасен аранжман што Русија ѝ го понудила на Србија – односно продолжување на постојниот само до крајот на годината – е „многу разочарувачка вест“ и „многу, многу лоша порака“.
Три години по почетокот на руската инвазија на Украина, Србија сè уште е енергетски зависна од Русија.
Вучиќ, во телефонско вклучување во програмата на ТВ Информер, појасни дека очекувал потпишување на тригодишен договор за снабдување со гас уште во мај, и дека српската страна во преговорите била „повеќе од фер и чесна“.
„Тие со тоа сакаат да ни порачаат: 'ако вие тргнете кон национализација на НИС или било што друго, ние можеме да го прекинеме гасот на 31 декември'. И тоа за мене е многу, многу лоша порака во секој поглед, не затоа што планиравме национализација – бидејќи ако навистина планиравме, сè уште немаше да имаме санкции“, изјави Вучиќ.
Примената на американските санкции кон Нафтената индустрија на Србија (НИС) започна во четврток, на 9 октомври.
НИС беше ставена на листата на санкции на САД поради таканаречениот „секундарен ризик“, односно поради мнозинското руско сопствеништво.
Санкциите на САД се насочени, меѓу другото, кон спречување на финансирањето на војната во Украина, преку парите што доаѓаат од руските енергетски компании.
Според тврдењата на Вучиќ, американски претставници му предложиле Србија да го национализира НИС и на тој начин да ги избегне санкциите, но тој, како што вели, го одбил тој предлог.
„Тоа е последното нешто што можеме и сакаме да го направиме“, изјави тој.
Претседателот на Србија исто така рече дека државата ќе „преземе мерки“ поради санкциите кон НИС, а дека во понеделник ќе ѝ изнесе на руската страна „нови идеи“ поврзани со санкционираното претпријатие. Не прецизираше за што точно станува збор.
Претходно беше објавено дека Вучиќ ќе се сретне со Александар Ѓуков, претседател на Извршниот одбор на Газпром њефт — руската компанија која во моментов има 44,9% удел во НИС.
Министерката за енергетика: Од руската страна не слушнавме ниту план ниту програма за НИС
Министерката за рударство и енергетика на Србија, Дубравка Ѓедовиќ Хандановиќ, изјави во саботата дека ден претходно бил одржан вонреден состанок на Одборот на директори на НИС, по иницијатива на српските членови на одборот, но дека при таа прилика не бил претставен планот на менаџментот за работењето на компанијата.
„Очекувавме да слушнеме каков е планот на менаџментот и на компанијата за работењето во наредните три, четири, пет или шест месеци. За жал, тој план не го слушнавме. Не слушнавме ниту план, ниту програма. И тоа е загрижувачки“, изјави Ѓедовиќ Хандановиќ.
Во гостување на Радио-телевизијата Србија (РТС), таа рече дека Србија во наредните денови очекува да го слушне „планот на руските партнери“.
„Претходно разговаравме со руските партнери, нивниот план беше да чекаат да заврши војната (во Украина), да дојде до договор (меѓу Русија и САД), што би влијаело на санкциите, но сведоци сме дека тоа не се случи, санкциите се воведени“, рече таа.
На прашањето дали веќе се трошат домашните резерви на гориво, Ѓедовиќ Хандановиќ рече дека очекува нова испорака од 50.000 тони деривати кои веќе се платени, дека има доволно резерви и дека граѓаните не треба да се грижат.
Амбасадорот на Русија: Ќе направиме сè за граѓаните да не ги почувствуваат последиците
Амбасадорот на Русија во Белград, Александар Боцан-Харченко, изјави дека Русија е свесна дека санкциите кои САД ги воведоа кон НИС претставуваат сериозен проблем, но дека „ќе направат сè“ граѓаните да не ги почувствуваат последиците и енергетската безбедност на Србија да не биде загрозена.
„Свесни сме дека (санкциите) ќе донесат одредени потешкотии во работењето на НИС, но ќе направиме сè ситуацијата да се реши на најдобар можен начин“, изјави тој во интервју за весникот Политика.
Амбасадорот на Русија рече дека компанијата ги презела сите неопходни мерки и се подготвила за вакво сценарио, дека има доволно резерви, така што не се очекуваат сериозни нарушувања на пазарот, ниту недостиг од гориво.
„Сигурен сум дека и оваа зима во домовите во Србија ќе биде топло, без разлика на сите потешкотии што ги носат санкциите“, рече Боцан-Харченко.
Тој додаде и дека односот на Русија кон Србија и „личното разбирање“ меѓу Вучиќ и претседателот на Русија, Владимир Путин, прават да „ова не е само ’капка во морето’, туку стратешко партнерство и одговорност“.
Официјален Белград ни три години по почетокот на руската инвазија врз Украина не се усогласи со западните санкции против Москва, и покрај повиците и предупредувањата од Европската унија, кон чие членство Србија тежнее, и од Соединетите Американски Држави.
Зависноста од руските енергенси беше еден од клучните аргументи за ваквиот став.
Локални избори во Косово, на листите 206 кандидати за градоначалници
Локални избори се одржуваат во сите општини во Косово, вклучувајќи ги и оние со српско мнозинство на северот од земјата. Право на глас имаат 2.069.098 гласачи, додека околу 44.000 гласачи се регистрирани за гласање од странство.
Косовските институции и меѓународните мисии ги повикаа граѓаните да гласаат слободно и без надворешно влијание.
Повеќе од две години, Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ ги водат градоначалници Албанци.
Ова следеше по оставките на претставниците на Српската листа во ноември 2022 година во знак на протест против одлуката на косовските власти да ги укинат српските регистарски таблички за возилата во Косово.
Во април 2023 година, Србите на север ги бојкотираа предвремените општински избори на повик на Српската листа.
Уште еден бојкот следеше една година подоцна, во април 2024 година, за време на гласањето за отстранување на градоначалниците Албанци.
Родителите на настраданите во пожарот во Кочани од утре на собири и блокади сѐ додека не започне судењето
Од утре, ќе има мирни јавни собири и блокади на кружниот тек кај двојниот мостот на улицата „Стево Теодосиевски“ во Кочани. Блокадите ќе траат по еден час секој ден, во периодот од 15:15 до 16:15 часот, сѐ додека не започне судењето за пожарот кој се случи во кочанската дискотека „Пулс“.
Ова го најавија родителите на загинатите во пожарот во „Пулс“ кој се случи на 16 март годинава.
Тие денеска (11 октомври) го одржаа 26-от „Марш за ангелите“пред Основниот суд во Кочани, испровоцирани од тоа што, според нив, адвокати на осомничените изјавиле дека судењето ќе трае 10 до 15 години.
- Оваа изјава е срамна и понижувачка за семејствата чии деца ги загубија животите во трагедијата. Таквите зборови звучат како обид да се подготви јавноста за бавно одолговлекување и заборавање. Ние тоа нема да го дозволиме - рече мајка на загинато девоче пред новинарите.
Родителите на настраданите бараат да се зголеми капацитетот на судскиот состав со дополнителни судии и судски соработници за да не се одолговлекува процесот поради недостаток на ресурси. Исто така, нагласија дека рочиштата „мораат да добијат приоритет и постојано темпо, со цел постапката да тече непречено и без непотребни одложувања“.
Тие се сомневаат во манипулации или скриено забавување на судскиот процес, бараат јавно и транспарентно следење на сите процесни активности.
-Правдата не смее да се влече. Ќе бидеме тука - на кружниот тек, се додека не почне судењето, а за понатаму зависи како ќе се одвиваат работите. Животот на едно дете вреди повеќе од нечии интереси и адвокатски игри - порачаа членови на семејства што загубија свои блиски во мартовскиот пожар во „Пулс“.
Денешниот 26-ти „Марш за ангелите“ во Кочани, вообичаено започна од „Паркот на Револуцијата“ каде и заврши. Попатно, петнаесетина минути беше блокиран сообраќајот на кружниот тек пред двојниот мост, токму на местото каде што од утре па натаму се најавуваат јавни собири и блокади.
Во пожарот во „Пулс“, ноќта помеѓу 15 и 16 март, загинаа 62 лица и над 200 беа повредени.
Османи му го додели мандатот на Курти за составување нова влада
Претседателката на Косово, Вјоса Османи, во саботата му го додели мандатот на лидерот на движењето Самоопределување, Албин Курти, за составување нова влада, осум месеци по одржувањето на парламентарните избори.
Кабинетот на претседателката објави на Фејсбук дека Османи на 11 октомври ја потпишала уредбата за доделување на мандатот на Курти, кој во моментов ја извршува функцијата вршител на должност премиер.
Одлуката следува откако ден претходно беше конституирано Собранието на Косово со изборот на петтиот, последен потпретседател од редовите на српското малцинство.
„Оваа одлука е донесена по официјалниот предлог на партијата Движење Самоопределување, која освои најголем број пратенички места во Собранието врз основа на резултатите од изборите одржани на 9 февруари оваа година“, соопшти Кабинетот.
Според уставот, Курти има рок од 15 дена да му го претстави на Собранието составот и програмата на новата влада.
Сепак, Курти може да се соочи со потешкотии при обезбедувањето мнозинство од најмалку 61 глас во Собранието, кое брои вкупно 120 пратеници, за неговиот трет мандат, бидејќи неговата партија Самоопределување на изборите на 9 февруари освои само 48 места.
Потпретседателката на парламентот и пратеничка од Самоопределување, Албулена Хаџиу, изјави во петокот дека партијата е заинтересирана да најде коалициски партнер за управување со земјата.
Според неа, партијата е отворена за соработка со сите парламентарни партии, освен со Демократската партија на Косово (ПДК) и Српската листа.
„Отворени сме за разговори со пратеници од парламентарни групи или други политички субјекти. Имаше обиди со Демократскиот сојуз на Косово. Имаше контакти и со Социјалдемократската иницијатива, но тие не беа подготвени“, изјави Хаџиу.
Партијата на Курти исто така изрази подготвеност за соработка со претставниците на не-српските малцинства, кои имаат десет места во Собранието.
Ако не успее да обезбеди 61 глас, претседателката Османи мора во рок од десет дена да ги повика партиите на консултации и да го одреди кандидатот кој има најголеми шанси за формирање влада.
Во случај да не успее ниту вториот обид, според Уставот, претседателката мора да распише нови избори, кои треба да се одржат во рок од 40 дена.
Кандидатот на Демократската партија на Косово (ПДК) за премиер, Бедри Хамза, изјави во март дека неговата партија ќе ја преземе одговорноста за формирање влада ако Самоопределување не успее во законскиот рок.
ПДК, која има 24 пратеници, „нема црвени линии“ кон ниту една партија, изјави Хамза.
Демократскиот сојуз на Косово (ЛДК), кој има 20 места, и Алијансата за иднината на Косово (ААК), со пет места, ја исклучија можноста за коалиција со Движењето Самоопределување и изразија подготвеност за заедничко формирање влада.
Од друга страна, Социјалдемократската иницијатива (НИСМА) порача дека со своите три пратеници може да помогне во обезбедувањето на потребното мнозинство од 61 глас, заедно со Самоопределување и партиите од немнозинските заедници.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете