Севернокорејскиот лидер Ким Џонг Ун изјави дека е подготвен да ги обнови контактите со Соединетите Држави доколку тие ги напуштат барањата Пјонгјанг да се откаже од својата нуклеарна програма, објавија севернокорејските медиуми на 22 септември.

„Ако САД се откажат од својата заблудна опсесија со денуклеаризација и, препознавајќи ја реалноста, навистина сакаат мирно да коегзистираат со нас, тогаш нема причина зошто не можеме да седиме спроти нив“, рече Ким, а пренесе државната новинска агенција КЦНА.

„Јас лично имам убави спомени со сегашниот американски претседател Доналд Трамп“, додаде Ким во говорот пред севернокорејскиот парламент.

Северна Кореја спроведе шест нуклеарни тестови помеѓу 2006 и 2017 година и оттогаш продолжи да го развива својот арсенал и покрај тешките меѓународни санкции.

Пјонгјанг ја оправдува својата воена нуклеарна програма со заканите со кои вели дека се соочува од САД и нивните сојузници, вклучително и Јужна Кореја. Во јануари, Ким Џонг Ун изјави дека оваа програма ќе продолжи „на неодредено време“.

Според КЦНА, Ким Џонг Ун изјави дека санкциите против неговата земја не функционираат.

Напротив, тие ѝ помогнаа на Северна Кореја „да стане посилна, да развие издржливост и отпорност што не можат да бидат скршени од никаков притисок“, рече тој.

Доналд Трамп, кој одржа серија средби со Ким Џонг Ун за време на неговиот прв мандат, покажа подготвеност откако се врати на власт во јануари да го обнови контактот со севернокорејскиот лидер, кого го опиша како „паметен човек“.

Видете и ова:

Кина негира дека правела заговор со Северна Кореја и Русија против САД

Трамп и Ким Џонг Ун се сретнаа за прв пат на самит во Сингапур во јуни 2018 година, втор пат во Виетнам во февруари 2019 година, а последен пат на меѓукорејската граница во јуни 2019 година. Сепак, САД никогаш не беа во можност да извлечат ниту една отстапка од Пјонгјанг во врска со напуштањето на своето нуклеарно оружје.

„Светот веќе многу добро знае што прави САД откако ќе принуди една земја да се откаже од своето нуклеарно оружје и да се разоружа“, изјави Ким Џонг Ун пред парламентот, очигледно алудирајќи на либискиот лидер Моамер Гадафи, кој беше убиен во 2011 година за време на интервенцијата на НАТО против неговата земја.

Иако изрази отвореност за продолжување на дијалогот со САД, Ким рече дека „нема причина да се седне на преговарачка маса со Јужна Кореја“, и покрај напорите на новиот јужнокорејски претседател Ли Џе-мјунг да ги намали тензиите со Северот.

„Јасно изјавуваме дека нема да се справуваме со нив на никаков начин“, рече Ким Џонг Ун.

Односите меѓу Северот и Југот нагло се влошија под водство на поранешниот конзервативен јужнокорејски претседател Јун Сук Јеол (2022-2024), кој зазеде тврд став против Пјонгјанг.

Северот оттогаш официјално се откажа од какви било планови за повторно обединување, а користеше и динамит за уништување на старите меѓукорејски патишта и железници изградени за време на фазата на нормализација на односите во претходните децении.

Земјотрес со јачина од 6,9 степени по Рихтер го погоди брегот на централните Филипини во на 30 септември, соопшти Американскиот геолошки завод. Засега нема дополнителни информации за евентуални за жртви или штети.

Локалната сеизмолошка служба предупреди на можно „мало нарушување на нивото на морето“ и ги повика жителите на централните острови Лејте, Себу и Билиран да „се држат подалеку од плажата и да не одат на брегот“.

Епицентарот на земјотресот беше на море од северниот врв на островот Себу и во близина на Бого, град со повеќе од 90.000 жители, според Филипинскиот институт за вулканологија и сеизмологија, додавајќи дека се очекуваат и штети и последователни потреси.

Тихоокеанскиот центар за предупредување од цунами соопшти дека „нема закана од цунами од овој земјотрес“ и „не е потребна никаква акција“. Земјотресите се речиси секојдневна појава на Филипините, кои се наоѓаат на Тихоокеанскиот „Огнен прстен“, лак на интензивна сеизмичка активност што се протега од Јапонија преку Југоисточна Азија и низ Тихоокеанскиот басен.

Повеќето се премногу слаби за да ги почувствуваат луѓето, но силните и деструктивните доаѓаат случајно, без достапна технологија за да се предвиди кога и каде би можеле да удрат.

На 30 септември, Советот на министри на Босна и Херцеговина едногласно ја усвои Агендата за реформи, што е еден од предусловите за БиХ да добие средства од Планот за раст на Европската унија за Западен Балкан.

БиХ го усвои документот во последен момент, што значи дека нема да изгуби дополнителни 100 милиони евра од фондот што првично изнесуваше речиси милијарда евра за БиХ.

Претходно, БиХ изгуби 108 милиони евра во јули бидејќи не ги исполни роковите за усвојување на агендата за реформи, а тие пари беа пренасочени кон други земји во регионот.

Рокот за поднесување на конечната верзија на планот за реформи истече минатата година, по што износот планиран за БиХ беше намален за десет проценти, а новиот рок што го постави Европската комисија е 30 септември.

Видете и ова:

БиХ мора да ги забрза реформите, порача Марта Кос во Сараево

Властите во БиХ не можат да се договорат за план за реформи речиси две години, бидејќи ентитетите и кантоните се расправаат за надлежноста, законите и реформите во неколку сектори, како што се образованието, социјалната политика и пазарот на трудот. Владите се расправаат и за новиот закон за државниот суд и обвинителство и за Уставниот суд на БиХ.

БиХ планираше да користи пари од ЕУ за да ги заврши работите на паневропскиот Коридор 5Ц, кој би го поврзал хрватското пристаниште Плоче со Будимпешта.

Планирана е и модернизација на железничката мрежа, а номинирани се и важни енергетски проекти и реконструкција на преносната мрежа, како и дигитализацијата на земјата.

Планот за раст на Европската унија за Западен Балкан содржи вкупно шест милијарди евра, од кои четири милијарди се меки заеми, додека две милијарди се грантови. Парите од овој фонд се исплаќаат двапати годишно.

Србија веќе повлече над 110 милиони евра, Албанија 65 милиони, а Црна Гора 27 милиони евра.
Сите проекти од Планот за раст мора да бидат завршени до крајот на 2027 година и нема да има продолжување на роковите.

Најмалку пет лица беа ранети при вооружен напад во ресторан во белградската населба Вишњичка Бања на 30 септември.

Полицијата соопшти дека непознато лице отворило оган во ресторанот, при што ранило тројца мажи и две жени.

Видете и ова:

Србија уапси 11 осомничени за расистички дејствa во Франција и во Германија

Итна помош во Белград соопшти дека едно лице е однесено во операциона сала во тешка состојба.

Истрагата е во тек и полицијата интензивно работи на разјаснување на сите околности и факти за инцидентот, а во сила е операцијата „Вихор 3“, соопшти Министерството за внатрешни работи.

Израелскиот министер за надворешни работи, Гидеон Саар, изјави во Белград дека Израел го прифатил мировниот план за Газа на претседателот на Соединетите Американски Држави (САД) Доналд Трамп.

Израелскиот министер за надворешни работи на 30 септември изјави дека Израел отсекогаш сакал крај на војната, но дека прашањето е дали палестинската група Хамас, која САД и ЕУ ја сметаат за терористичка организација, ќе го прифати планот на Трамп.

„Единствениот што досега одбиваше да ја заврши војната е оној што ја започна на 7 октомври. Хамас. И единствениот одговорен за нејзиното продолжување од тогаш и за страдањето на Израелците и Палестинците во текот на изминатите две години. Ќе видиме дали Хамас сега ќе го прифати планот на американскиот претседател. Врз основа на минатото, знаеме дека тие обично се обидуваа да избегнат спроведување. Но, ќе видиме“, изјави Саар на прес-конференција за време на официјалната посета на Србија.

Тој додаде дека 48 Израелци сè уште се држат како заложници од Хамас и дека 20 од нив се сè уште живи.

„Сакаме заложниците да се вратат во своите домови по две години. Алон Охел и сите други заложници. Живи и мртви. Исто така, сакаме да видиме поинаква Газа. Дерадикализиран, демилитаризиран, повеќе не претставува закана за Израел и неговите граѓани“, изјави Саар.

Видете и ова:

Хамас сѐ уште не одговорил на планот на Трамп за Газа

Српско-израелскиот државјанин Алон Охел е еден од заложниците на Хамас повеќе од 800 дена.
Палестинскиот Хамас, организација која се смета за терористичка организација од страна на САД и Европската Унија (ЕУ), објави видео на почетокот на септември од двајца израелски заложници. Еден од нив беше Алон Охел.

Српскиот министер за надворешни работи, Марко Ѓуриќ, изјави дека Србија ја поддржува мировната иницијатива на американскиот претседател Доналд Трамп.

„Србија бара Хамас да ги ослободи сите заложници без одложување и предложените одредби од овој мировен договор да бидат целосно спроведени“, рече Ѓуриќ.

Израел ја обнови својата офанзива против Хамас во март по неуспешниот двомесечен прекин на огнот. Израел ја започна воена кампања во Појасот Газа како одговор на нападот на Хамас врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година, во кој беа убиени околу 1.200 луѓе, а повеќе од 250 беа земени како заложници.

Јапонскиот премиер во заминување и неговиот јужнокорејски колега ја нагласија потребата од зајакнување на соработката меѓу нивните нации, бидејќи трансакцискиот пристап на американскиот претседател Доналд Трамп кон сојузниците и трговските војни ги зближуваат често спорните азиски соседи.

Средбата во вторник меѓу јапонскиот премиер Шигеру Ишиба и јужнокорејскиот претседател Ли Џе Мјунг во јужнокорејскиот пристанишен град Бусан е нивниот трет и веројатно последен самит. Порано овој месец, Ишиба понуди оставка поради неодамнешниот пораз на неговата владејачка коалиција на изборите, што предизвика натпревар за наоѓање на негов наследник.

„Се надевам дека (Јужна) Кореја и Јапонија ќе можат да се зближат емоционално, економски, социокултурно и во однос на безбедноста, исто како што се на физичка дистанца“, рече Ли на почетокот на состанокот.

Видете и ова:

Ким Џонг Ун е отворен за дијалог со САД ако се откажат од денуклеаризација

Ишиба рече дека е „длабоко значајно“ да ги заврши своите последни дипломатски активности како премиер со самит со Ли.

„Со споделување на меѓусебната мудрост и искуство, можеме да ги зајакнеме односите меѓу нашите две земји, а воедно да се справиме со нашите заеднички предизвици“, изјави Ишиба.

Двајцата лидери издадоа заедничка изјава во која ветуваат понатамошни билатерални консултации за заеднички прашања како што се ниските стапки на наталитет, ревитализацијата на руралните средини и засилените чекори за спречување на катастрофи.

Кабинетот на Ли соопшти дека двајцата, исто така, ја потврдија својата посветеност на целосна денуклеаризација на Корејскиот Полуостров, што е референца на напорите за ставање крај на нуклеарната програма на Северна Кореја.

Формирањето семејство, формирањето многудетно семејство е највисок патриотски чин на еден народ за сопствената татковина, без разлика на етничката припадност, на верската припадност, изјави на 30 септември премиерот Христијан Мицкоски на настанот за демографски трендови којшто се одржа во Владата.

„ Многудетното семејство значи иднина. Ако сакаме да имаме иднина, ако сакаме да имаме држава - тогаш семејството е одговорот на овој предизвик“ изјави Мицкоски.

Станува збор за петгодишна програма којашто ќе ја спроведуваат Владата и Фондот за население на Обединетите нации (УНФПА), за демографската рецесија којашто ги мачи повеќето земји во светот.

„Според последниот попис сме нешто над 1,8 милиони жители. Имаме над 700.000 редовно вработени и околу 350.000 пензионери. Реално присутно население според сите проценки не надминува 1,5 милиони. Можеби ова во следните 10-15 години ќе биде предизвик, но не со таа брзина ќе го почуствуваме сите. За 20 до 25 години тоа што ќе им го оставиме на тие генерации по нас ќе биде сериозен предизвик. Зошто? Зашто тогаш се плашам дека ќе бидеме држава со под еден милион жители и тогаш ќе имаме на еден пензионер, еден вработен. Тоа значи колапс за пензискиот фонд, тоа значи колапс за здравствениот фонд“, изјави премиерот.

Видете и ова:

Борба за наталитет - повеќе пари за раѓање деца, ама не сега

Според статистичките податоци кои ги презентираше на настанот премиерот, во 1950 година во Македонија имало над 50.000 новородени бебиња, додека во 2024 година имаме само околу 16.000 новородени бебиња.

„Нека ме нарекуваат конзервативен, заостанат, како сакаат нека ме нарекуваат, но ова мора да биде прв приоритет на оваа Влада и на сите следни влади, а тоа се многудетните семејства“, додаде тој.

Овој пад, според него, има две главни причини: прво, иселувањето на младите луѓе и второ, намалениот наталитет и фертилитет.

Од 2008 година, Владата на поранешниот премиер Никола Груевски преку серија законски измени почна да спроведува политики за зголемување на наталитетот. Неколку години во земјава, додека на власт беше ВМРО-ДПМНЕ, имаше додаток за трето дете. Со доаѓањето на СДСМ на власт оваа мерка беше укината, оти како што велеа, не дала резултат за да се зголеми наталитетот. Наместо тоа, беше овозможен родителски додаток за трето дете.

Наталитетот е негативен во цела ЕУ и проблемот се решава на различни начини.

Во последните пет години Европската Унија постигна значителен напредок во намалувањето на емисиите на стакленички гасови и загадувањето на воздухот, но сепак се потребни повеќе напори за справување со климатските промени и деградацијата на животната средина, се наведува во најновиот извештај на Европската агенција за животна средина (ЕЕА) за состојбата во ЕУ со емисиите на штетни гасови и загадувањето во изминативе пет години.

„Водните ресурси на Европа се под сериозен притисок. Проблеми со водата моментално има на 30 отсто од територијата на Европа и за 34 проценти од населението“, предупредува Извештајот.

Во документот на Европската агенција за животна средина се нагласува потребата од „климатско лидерство на ЕУ“ преку континуирано намалување на емисиите на стакленички гасови и на употребата на фосилни горива, како и преку значително зголемување на користењето на енергија од обновливи извори и подобрување на енергетската ефикасност.

Видете и ова:

Еврокомесарот за клима ги брани климатските амбиции на ЕУ и покрај неуспесите

Според извештајот, од 1990 година, па до сега, ЕУ ги намалила своите емисии на стакленички гасови за 37 отсто, а добар напредок е постигнат и во подобрување на квалитетот на воздухот, рециклирањето на отпадот, иновациите, зелените работни места и одржливото финансирање.

„Политиките на ЕУ за подобрување на квалитетот на воздухот резултираа со намалување на бројот на предвремените смртни случаи како резултат последици од вдишувањето ПМ честички од 2005 до 2022 година за 45 отсто“, пишува меѓудругото, во Извештајот.

Во документот, со кој се опфатени 38 земји, се нагласува и потребата од активности за продолжување на обновата на природата на Европа, заштитата на биолошкиот диверзитет и намалувањето на загадувањето, бидејќи „целокупната состојба на животната средина во Европа има потреба од понатамошно подобрување“.

Русија значително профитира од продажбата на течен природен гас на компании во Европската Унија, покажува студијата на еколошката организација „Гринпис“ објавена на 30 септември.

Увозот на нафта и јаглен од Русија е практично забранет со санкциите на ЕУ поради инвазијата на Москва во Украина, додека увозот на гас од цевковод нагло се намали по уништувањето на „Северен тек“ во септември 2022 година.

Сепак, увозот на течен природен гас во моментов е ослободен од санкции.

„Гринпис“ проценува дека „Јамал течен природен гас“, главниот извозник на течен природен гас во Русија, заработил вкупно 40 милијарди долари од глобалниот извоз помеѓу 2022 и 2024 година, од кои околу 9,5 милијарди долари отишле во руската каса на даночни приходи.

Компаниите од ЕУ се меѓу најголемите клиенти на рускиот „Јамал LNG“, а француската компанија „ТоталЕнерџис“ е на врвот на листата.

Кинеската државна компанија CNPC го зазема второто место, по што следуваат германската СЕФЕ на третото и шпанската „Натурџи“ на четвртото место.

„Тоталенергис“ придонесуваше кон даночните приходи на руската влада со околу 2,5 милијарди долари, „СЕФЕ“ со 1,45 милијарди долари, а „Натурџи“ со 1,25 милијарди долари, соопшти „Гринпис“.

„Со вкупно 9,5 милијарди долари приходи од данок на добивка од извозот на течен природен гас „Јамал“, Москва може да си дозволи околу 271.000 борбени беспилотни летала „Шахед“, 2686 главни борбени тенкови „Т-90М“ или 9,5 милиони артилериски гранати од 152 милиметри“, соопшти „Гринпис“.

Видете и ова:

Можат ли земјите од НАТО да престанат да купуваат руска нафта, како што бара Трамп?

Наведената количина на артилериски гранати одговара приближно на три години од сегашното годишно руско производство од три милиони гранати. Наведениот број на беспилотни летала е приближно 271 пати поголема од количината што Русија ја користи против Украина за една недела.

„Гринпис“ исто така истакнува дека главните увозници на руски течен природен гас во ЕУ - Франција, Шпанија и Белгија и Холандија - потрошиле повеќе за увоз на руски гас, отколку за поддршка на Украина.

„Од 2022 до јуни 2025 година, овие четири земји увезле руски течен природен гас во вредност од 34,3 милијарди евра, додека ја поддржале Украина со 21,2 милијарди евра“, се вели во извештајот.

Студијата, исто така, истакнува дека француската компанија „Тоталенерџис“ поседува 20 проценти удел во рускиот течен природен гас „Јамал“ и 19,4 проценти удел во матичната компанија „Новатек“.

Од 2022 година, „Тоталенерџис“ добила околу 5,06 милијарди долари дивиденда од „Џамал течен природен гас“ и дополнителни 1,74 милијарди долари дивиденда од „Новатек“, според студијата.

Европските енергетски компании го бранат продолжувањето на работењето со „Џамал течен природен гас“, посочувајќи на побарувачката и долгорочните договори. Германската компанија СЕФЕ е поврзана со договорите за течен природен гас „Јамал“ до 2038 година.

Компанијата порано беше позната како „Газпром Германија“ и беше подружница на руската државна компанија „Газпром“, која пак беше национализирана поради руската инвазија на Украина и последователната енергетска криза во Германија.

Иран објави дека околу 120 негови државјани се депортирани од Соединетите Држави и дека ќе пристигнат во земјата оваа недела.

Генералниот директор за парламентарни и конзуларни работи во иранското Министерство за надворешни работи, Хосеин Нушабади, за новинската агенција Тасним изјави дека групата е дел од поширок план на американските имиграциски власти за депортирање на околу 400 Иранци, од кои повеќето влегле во САД нелегално, главно преку Мексико.

Некои од депортираните имале важечки дозволи за престој во САД, рече тој, но сепак биле ставени на списокот за депортација, со добиена согласност за репатријација.

Њујорк Tајмс, повикувајќи се на неименувани претставници во Техеран, објави дека авион со околу 100 Иранци ја напуштил Луизијана доцна во понеделник и требало да пристигне во Иран преку Катар следниот ден.

Иако околностите на нивното првично заминување од Иран и нивното пристигнување во САД се разликуваат, Нушабади рече дека тие ја напуштиле земјата легално и дека Иран им упатува „добредојде“, ветувајќи целосна конзуларна поддршка за нивното враќање.

Застапниците за човекови права ја критикуваа политиката на САД за протерување мигранти во земји со проблематични евиденции за човекови права.

Видете и ова:

По укинувањето на заштитениот статус, илјадници Авганистанци пред депортација и прогон

Ситуацијата со човековите права во Иран останува катастрофална, со широко распространет прогон на политички дисиденти, активисти, членови на религиозни малцинства и ЛГБТ+ лица.

Критичарите велат дека кампањата за депортација на американската администрација ги загрозува ранливите мигранти со тоа што ги враќа во тие сурови услови.

Во последниве години, многу Иранци се придружија на големи групи мигранти на јужната граница на САД, преминувајќи нелегално, а потоа барајќи азил. Многу од овие баратели на азил го наведоа прогонувањето во Исламската Република поради нивните политички или религиозни убедувања како главна причина за бегство.

И покрај овие тврдења, повеќето барања за азил се одбиваат или не се обработуваат до депортација.

Властите на Северна Македонија вложуваат значителни напори, но земјата сѐ уште не ги исполнува целосно минималните стандарди за елиминирање на трговијата со луѓе. Владата покажа генерално зголемени напори во споредба со претходниот период на известување, затоа Северна Македонија остана на Ниво 2, се наведува во извештајот на американскиот Стејт департментот за трговијата со луѓе во светот за 2025 година.

„Овие напори вклучуваа истрага на повеќе сомнителни случаи на трговија со луѓе и гонење на повеќе обвинети. Владата ги зголеми целокупните напори за заштита, вклучително и идентификување на повеќе жртви, развивање нови стандардни оперативни процедури за мобилни тимови и зголемување на ресурсите за засолниште управувано од невладини организации за жртви на трговија со луѓе. Доделени се средства за фондот за компензација на жртвите, формирана е комисија за судење на случаи и воспоставена е група составена од преживеани за давање препораки за напорите против трговијата со луѓе“, се вели во извештајот.

Сепак, како што се додава, не се исполните минималните стандарди во неколку клучни области. -

„Осудени се помалку трговци со луѓе, а Обвинителство за организиран криминал и корупција (ООККП) немаше доволно ресурси за да ги реши сите случаи под негова надлежност. Некои локални полициски и окружни обвинители не ги упатија потенцијалните случаи на трговија со луѓе до Работната група за борба против трговијата со луѓе или ООККП и користеа обвиненија за прекршоци со поблаги казни за гонење на трговците со луѓе. Владата не издвои средства за мобилни тимови кои ги идентификуваат повеќето потенцијални жртви секоја година, и покрај претходните обврски за тоа. Не е обезбедена специјализирана помош за машките жртви и немаше долгорочни услуги за поддршка за сите жртви“, пишува во извештајот.

Се додава дека поради недоследен скрининг од страна на локалната полиција и некои гранични служебници, властите не презеле ефикасни мерки за да спречи несоодветно казнување на потенцијалните жртви за незаконски дела извршени како директен резултат на трговијата со луѓе.

Видете и ова:

Стејт департмент: Зголемете ги ресурсите за истрага на трговијата со луѓе

Во него се посочени и препораки за земјава за подобрување на состојбата, меѓу кои, енергично истражување, гонење и процесуирање на кривичните дела поврзани со трговија со луѓе, вклучително и оние во кои има соучесници, изрекување соодветни казни за осудените трговци со луѓе, што треба да вклучува и значителни затворски казни.

„Потребно е да бидат издвоени доволно ресурси за заштита на жртвите, вклучително и за мобилните тимови за идентификација, за засолништето за жртви на трговија со луѓе и за поддршка на специјализирани услуги за возрасни машки жртви. Да се зголемат напорите за проактивно идентификување на жртвите на трговија со луѓе преку конзистентно скрининг за трговија со луѓе кај ранливите популации, вклучувајќи ги лицата во комерцијален секс, мигрантите, бегалците и другите популации изложени на ризик. Да се дадат доволно ресурси на полицијата и обвинителите за проактивно истражување на трговијата со луѓе и навремено гонење на случаите. Да се обезбеди жртвите да не бидат несоодветно казнувани само за незаконски дела извршени како резултат на трговијата со луѓе“, стои во препораките.

Се препорачува и подобро и побезбедно сместување за потенцијалните странски жртви на трговија со луѓе и дозволување на жртвите да ги напуштат засолништата по своја волја, воспоставување пристап до алтернативно сместување на жртвите по напуштањето на засолништето или кога засолништето е полно.

Една од препораките е и воспоставување на специјализирана обука за судии, обвинители и органите за спроведување на законот за истраги и гонења фокусирани на жртвите, како и да му се даде овластување на националниот известувач за успешно следење и евалуација на напорите против трговијата со луѓе.