Русија и Украина ја започнаа најголемата размена на затвореници од почетокот на руската инвазија, разменувајќи стотици војници и цивили во процес што се очекува да продолжи во текот на викендот, соопштија официјални лица од двете земји на 23 мај.
„Ги враќаме нашите луѓе дома. Првиот дел од договорот за размена од 1000 за 1000 е имплементиран“, напиша украинскиот претседател Володимир Зеленски во објава на Телеграм.
Зеленски рече дека се разменети 390 лица од секоја страна и дека се очекува размената да продолжи на 24-25 мај. Според руското Министерство за одбрана, тој број вклучува 270 воени заробеници и 120 цивили.
Неколку часа претходно, американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека Украина и Русија „штотуку ја завршија“ размената, која беше во тек уште од мировните преговори во Истанбул пред една недела и дека таа „наскоро ќе стапи на сила“.
„Честитки до двете страни за овие преговори.Ова може да доведе до нешто големо?“, напиша Трамп на својата платформа Truth Social.
Еден ден претходно, Зеленски рече дека договорот е „можеби единствениот вистински резултат“ од 90-минутната средба меѓу украинските и руските преговарачи во Истанбул на 16 мај - првите директни мировни преговори меѓу украинските и руските претставници откако Москва започна целосна инвазија на Украина во февруари 2022 година.
Зеленски рече дека страните размениле списоци на затвореници кои би можеле да бидат разменети.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека меѓу 120-те Руси кои се враќаат во Русија има жители на Курската област, која Украина ја нападна минатиот август.
Размената на 1000 луѓе од секоја страна би била најголемата од неколкуте размени на затвореници од почетокот на целосната инвазија. Претходните размени не доведоа до опиплив напредок во завршувањето на војната.
Русија ги отфрли повиците од Украина, САД и европските земји за 30-дневен прекин на огнот, а по разговорите во Истанбул не е закажана нова средба.
Во објава на Truth Social по телефонскиот разговор со рускиот претседател Владимир Путин на 19 мај, Трамп рече дека Русија и Украина „веднаш ќе започнат преговори“ за прекин на огнот и крај на војната. Тој го предложи Ватикан како можно место за понатамошни преговори.
На 23 мај, рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров ја отфрли идејата и нагласи дека датумот за новата средба сè уште не е одреден.
„Многу луѓе фантазираат за тоа кога и каде ќе се одржи. Во моментов немаме идеи“, рече Лавров во говорот на Дипломатската академија во Москва, додавајќи дека би било „малку невкусно“ ако Русија и Украина, кои се претежно православни земји, „користат католичка платформа“ за преговори.
„Мислам дека не би било многу пријатно за самиот Ватикан да биде домаќин на делегации од две православни земји под овие околности“, рече Лавров.
Украина и европските влади ја обвинија Русија дека го условува прекинот на огнот со неприфатливи барања и дека не преговара со добра намера. Многу аналитичари велат дека Путин не се откажал од својата цел да ја покори Украина.
Една од неколкуте главни точки на спор е барањето на Кремљ Украина да ги повлече своите сили од четири делумно руско окупирани региони за кои Москва неосновано тврди дека ѝ припаѓаат на Русија. Зеленски нагласи дека Украина нема да ги повлече трупите од својата територија.
