Објавувањето на синглот „Радио Слободна Европа“ во 1981 година беше своевидно претставување на рок бендот R.E.M. на светот. Оваа песна го потсети светот на улогата што ја игра радиодифузерот финансиран од САД во градењето на демократијата во земјите каде што слободното нoвинарство е забрането или сè уште не е целосно воспоставено.
По повод одбележувањето на Светскиот ден на слободата на медиумите на 3 мај, бендот најави специјално реиздавање на синглот за да ја прослави претстојната 75-годишнина на Радио Слободна Европа, среде борбата за прекин на работата на голем број радиодифузери финансирани од САД, што според многумина е обид да се замолчат продемократските медиуми.
„Без разлика дали е музика или слободни медиуми – цензурата насекаде е закана за вистината. На Светскиот ден на слободата на медиумите, испраќам повик до храбрите новинари во Радио Слободна Европа“, рече Мајкл Стајп, пејач и основач на бендот R.E.M.
РСЕ, заедно со другите радиодифузери финансирани од Владата, како што се Гласот на Америка, Радио Слободна Азија, Канцеларијата за радиодифузија на Куба (Радио Марти) и Блискиот Исток радиодифузни мрежи, се во тешки околности откако американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба на штета на Американската агенција за глобални медиуми (USAGM).
USAGM е независна владина агенција која надгледува неколку радиодифузери финансирани од САД, кои заедно дистрибуираат вести и информации на речиси 50 јазици на околу 361 милион луѓе секоја недела.
Неколку часа по објавувањето на извршната наредба, во писмото од УСАГМ се вели дека грантот одобрен од Конгресот со кој се финансира РСЕ, со седиште во чешкиот главен град Прага, е прекинат, потег со кој радиодифузерот во моментов се бори на суд.
Трамп, кој презеде неколку чекори за намалување на владините трошоци откако ја презеде функцијата по втор мандат во јануари, се судри со USAGM околу уредувачката независност и насоката на програмирање за време на неговиот прв мандат. Тој повторно ја потенцираше таа „загриженост“ откако ја презеде функцијата.
Но, поддржувачите на радиодифузерите велат дека тие се важна рака на американската дипломатија и нивното замолчување ќе биде прославено од авторитарните режими што тие ги изложуваат.
„За мене, музиката на R.E.M. отсекогаш отелотворувала славење на слободата: слобода на изразување, стихови што нè тераат да размислуваме и мелодии што инспирираат акција“, рече претседателот и извршен директор на РСЕ, Стивен Капус.
„Тоа се целите на нашите новинари во Радио Слободна Европа - да информираат, да ги инспирираат и да ги поддржуваат слободите кои често се недофатливи за нашата публика. Ги сметаме луѓето за одговорни, особено оние на кои им се заканува вистината. Тие прават огромни напори за да не замолчат - блокираат фидови и веб-страници, па дури и ги затвораат нашите колеги“.
Песната „Радио Слободна Европа“ на R.E.M. лирички се толкува како коментар на желбата за автентични информации среде пејзажот на дезинформации. Оптимистичкиот и жар звук на музиката во контраст со потешките теми за да го долови духот на отпор и надеж.
Тој дух на отпор, вели Мајк Милс, основач на R.E.M., живее во она што тој го нарече „OG“ (Оригинален гангстер) на продемократското емитување.
„Новинарите на Радио Слободна Европа ги нервираат диктаторите 75 години. Знаете дека си ја вршите својата работа кога ќе ги стекнете вистинските непријатели“, рече тој.
Четворица новинари и соработници на РСЕ - Ихар Лосик, Ника Новак, Владислав Јесипенко и Фарид Мехрализада - во моментов се затворени под обвинение поврзани со нивната работа.
Во знак на сеќавање на песната, од R.E.M. рекоа дека објавува портокалова винилна снимка на „Радио Слободна Европа“ со ограничено издание, а приходите од неа ќе бидат за РСЕ.
