Вести
Здравствен инспекторат - Момчето со аутизам во Демир Хисар го врзувале со фиксатори, не со ланци

Државниот санитарен и здравствен инспекторат (ДСЗИ) направи вонреден инспекциски надзор во Психијатриската болница во Демир Хисар, по информациите во јавноста дека таму е малтретирано 17-годишно момче.
Родителите на 17-годишното момче со аутизам обвинија дека било врзувано и изложено на нехуман третман во Психијатриската болница во Демир Хисар.
Вршителката на должноста директорка на Инспекторатот, Рената Младеновска денеска изјави дека родителите го однеле момчето во Болницата поради изразена агресија. Тоа било сместено во адолесцентското одделение, меѓутоа поради неговата изразена агресија и напад на пациентки од женски пол, лекарите одлучиле да го префрлат во соба за фиксација наменета за пациенти кои појавуваат изразена агресија или насилничко однесување.
„Фиксаторите се наменети за пациенти кои имаат насилничко однесување, кои што се агресивни. Воопшто не станува збор за ланци или за некои други предмети кои беа изнесени во јавноста“, рече Младеновска.
Таа вели дека има кожни и платнени фиксатори и дека нивното користење е дозволено, а се користат исклучиво за пациенти кои имаат агресивно однесување.
Претходно денеска министерот за здравство Фатмир Меџити се сретна со мајката на 17-годишното момче, Салка Абдуловска, соопшти Министерството за здравство.
Министерот изразил жалење за ситуацијата и најавил дека болницата ќе биде под строг надзор, иако добил уверување од менаџментот на болницата дека е постапено согласно сите протоколи.
Радио Слободна Европа денеска објави сторија за тоа дека млади луѓе со аутизам во земјава по два пати се запишуваат во средно училиште, само да имаат каде и со кого да се дружат.
Луѓето со аутизам во Северна Македонија се во неповолна положба кога станува збор за поддршката од државата и односот на општеството кон нив. Ако станат насилни кон други, или се самоповредуваат (што неретко е случај кај аутизмот), родителите немаат каде да ги однесат и за да добијат помош, оти таква институција во држава – не постои.
види ги сите денешни вести
Русија изврши нови напади врз Украина

Украинските воздухопловни сили на 23 септември објавија дека руските сили започнале голем напад врз Украина користејќи три балистички ракети „Искандер-М/КН-23“ и 115 дронови, од кои околу 60 биле од типот „Шахед“.
До 9 часот наутро, украинската воздушна одбрана соопшти дека уништила или потиснала 103 непријателски дронови од различни типови низ северните, јужните и источните региони. Напади се регистрирани на шест локации, при што 12 дронови погодиле цели, додека паѓање на остатоци е пријавено во осум други области.
Во регионот Одеса, властите ја потврдија смртта на 60-годишна жена и повредите на најмалку три други лица по ракетните напади врз градот Татарбунари. Нападот оштетил хотел, пошта, културен центар и одморалиште, а околу 800 жители останале без електрична енергија. Гувернерот Олех Кипер рече дека во тек се поправки.
Во Запорожје, еден човек беше убиен кога руските бомби погодија станбени и индустриски области. Гувернерот Иван Федоров рече дека спасувачите го извлекле телото на жртвата од урнатините.
Генералштабот на вооружените сили на Украина на 23 септември соопшти дека неговите сили нападнале две диспечерски станици на комплекси за транспорт на нафта во Русија и еден аеродром на Крим.
Нападите имале за цел намалување на офанзивните капацитети на Русија и прекинување на снабдувањето со гориво и муниција на нејзините воени единици, се вели во соопштението.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека неговите системи за воздушна одбрана неутрализирале 69 украински дронови над 10-те региони на земјата.
Москва и околниот регион беа нападнати со украински дронови во текот на ноќта. Градоначалникот Сергеј Собјанин рече дека 36 дронови биле соборени од крајот на 22 септември од страна на воздушната одбрана, без пријавени жртви. Корисниците на социјалните медиуми низ главниот град објавија дека слушнале повеќе експлозии, иако не биле активирани сирени за воздушен напад.
Европската агенција за лекови: Парацетамолот е безбеден за употреба за време на бременост

Европската агенција за лекови (ЕМА) во вторник изјави дека нема нови научни докази за промена на сегашните препораки за употреба на парацетамол (познат како Тиленол во САД) за време на бременоста.
„Достапните докази не покажуваат врска помеѓу употребата на парацетамол за време на бременоста и аутизмот“, се вели во соопштението на ЕМА.
Еден ден претходно, американскиот претседател Доналд Трамп го поврза аутизмот со вакцините против деца и земањето Тиленол (paracetamol) за време на бременоста за време на прес-конференција, ставајќи ги тврдењата што не се поткрепени со научни докази во срцето на здравствената политика на САД.
Медицинските експерти и организациите ширум светот, вклучувајќи ја и Светската здравствена организација (СЗО), ги отфрлија овие тврдења како неосновани и потенцијално штетни.
„Достапните докази не пронајдоа никаква врска помеѓу употребата на парацетамол за време на бременоста и аутизмот“, се вели во соопштението за Ројтерс од Европската агенција за лекови (ЕМА).
Агенцијата додаде дека парацетамолот може да се користи за време на бременоста кога е потребно, но секогаш во најниската ефикасна доза и со најмала можна фреквенција.
Шпанија стави ембарго на извозот на оружје за Израел

Шпанската влада во вторник одобри „тотално“ ембарго за извозот на оружје кон Израел, дел од пакет мерки насочени кон запирање на она што премиерот Педро Санчез го нарече „геноцид во Газа“.
Со декретот се забранува целиот извоз во Израел на одбранбен материјал и производи или технологии со двојна употреба, како и увозот на таква опрема во Шпанија, изјави министерот за економија Карлос Куерпо на прес-конференција.
Со декретот, исто така, се блокираат барањата за транзит на гориво за авиони со потенцијални воени примени и се забранува увоз на производи што потекнуваат од израелски населби на окупираните палестински територии, вклучително и нивното рекламирање, рече Куерпо.
„Овој декрет е голем чекор напред и е пионерски на меѓународно ниво кога станува збор за целосно ембарго за оружје врз Израел“, изјави Куерпо на прес-конференција откако кабинетот ја одобри мерката.
Владата вели дека декретот „законски ја консолидира“ забраната за продажба или купување воена опрема со Израел што ја применуваше од почетокот на израелската офанзива во Газа.
Декретот ќе стапи на сила веднаш, но сепак мора да биде одобрен подоцна од парламентот, каде што левичарската влада на Санчез нема мнозинство и се бори да донесе закон.
Санчез го објави ембаргото за оружје овој месец како дел од пакет од девет мерки насочени кон запирање на она што тој го нарече „геноцид во Газа“.
Тој е еден од најгласните критичари во Европа на офанзивата во Газа, започната како одговор на нападите на Хамас од 7 октомври 2023 година.
„Верувам дека сме сведоци на еден од најмрачните и најстрашните настани на 21 век што се одвива пред нашите очи“, рече тој во понеделник на настан на Универзитетот Колумбија во Њујорк, на почетокот на Генералното собрание на ОН.
„И едноставно, меѓународната заедница не може да остане тивка и парализирана“, рече тој
Молдавската претседателка предупредува на руско мешање во изборите во недела

Молдавската претседателка Маја Санду во вторникот издаде предупредување за руското мешање во изборите во нејзината поделена земја овој викенд.
„Кремљ троши стотици милиони долари за да купи стотици илјади гласови од двете страни на Днестар и во странство“, рече Санду во видео обраќање.
Реката Днестар, која тече приближно север-југ низ источноевропската земја, ја означува границата на отцепениот источен регион Транснистрија.
„Парите се делеа на стотици агитатори „за да предизвикаат хаос, да сеат насилство и да го заплашат општеството“, рече прозападната претседателка од Кишињев.
Таа ги поврза овие загрижености со полициските рации на национално ниво во понеделникот, во кои беа приведени 74 лица под обвинение за подготовка на масовни немири во земјата.
Според истражителите, некои од приведените имале обука за оружје во Србија.
Санду предупреди дека ако Русија ја добие контролата врз Молдавија, нејзината интеграција во Европската унија ќе биде загрозена, а исто така изрази и стравувања за Украина, соседот на Молдавија на исток.
„Нашата земја ќе стане место-помошник за продирање во регионот Одеса“, рече таа во врска со украинскиот регион на Црното Море.
Молдавската проруска опозиција ги опиша полициските рации како обид за заплашување. Лидерот на Партијата на социјалистите на Молдавија, Игор Додон кој беше претседател помеѓу 2016 и 2020 година, рече дека Санду и нејзините поддржувачи имале за цел да ја воведат земјата во војна со Русија, јавува руската новинска агенција ТАСС.
Во меѓувреме, Руската служба за надворешно разузнавање (СВР) тврди дека ЕУ сака да ја окупира Молдавија и да распореди сили на НАТО во украинскиот регион Одеса, јавува германската новинска агенција ДПА.
НАТО ја предупреди Русија: „Ќе одговориме на сите провокации“

НАТО ја предупреди Русија дека ќе ги употреби „сите неопходни воени и невоени средства“ за да ги одбие заканите, откако во последните неколку недели имаше повеќе инциденти кога руски авиони или дронови влегоа во воздушниот простор на земји-членки на НАТО.
Членките на НАТО се состанаа на консултации во Брисел откако три руски борбени авиони влегоа во естонскиот воздушен простор минатата недела, а голем број руски дронови навлегоа во полскиот воздушен простор порано овој месец.
Романија, исто така, забележа руски дрон како влегува во нејзиниот воздушен простор овој месец, а полетувањата и слетувањата на аеродромот во Копенхаген во Данска привремено беа запрени откако доцна синоќа беа забележани два до три дрона во близина на аеродромот.
„Русија не треба да има сомнеж: НАТО и сојузниците, во согласност со меѓународното право, ќе ги употребат сите неопходни воени и невоени средства за да се одбраниме и да ги одвратиме сите закани од сите насоки. Ќе продолжиме да одговараме на начин, во време и во домен што ќе го избереме. Нашата посветеност на Член 5 е непоколеблива“, се наведува во заедничкото соопштение издадено по состанокот.
Членките на НАТО кои се предмет на вооружен напад можат да побараат воена помош според Член 5 од договорот на алијансата.
Тошковски: Факт е дека во изминатите неколку месеци имаме хибриден напад

Факт е дека во Македонија имаме хибриден напад во изминатите неколку месеци, од повеќе страни и на повеќе полиња имаме загрозување на одредени витални точки во државата, изјави министерот за внатрешни работи Панче Тошковски. Не кажа повеќе детали, но истакна дека МВР постапува по случаите.
„Факт е дека во Македонија имаме хибриден напад во изминатите неколку месеци, од повеќе страни, на повеќе полиња имаме загрозување на одредени витални точки во државата. Тоа сите го гледаме. Тоа го гледа македонскиот народ, тоа го гледате Вие новинарите, тоа го гледаат и институциите. Дали постапуваме? Постапуваме. Дали можам дополнително да изнесам информации во јавност во овој момент? Не“, изјави Тошковски, одговарајќи на новинарски прашања по 16-та меѓународна научна конференција „Системска корупција - најголемата безбедносна закана: Безбедносно-стратешки пристапи за решавање на сложените предизвици“, во организација на Факултетот за безбедност – Скопје.
Прашан дали има некоја нова трага или осомничени за „центрите на моќ“, за кои премиерот Христијан Мицкоски изјави дека се одговорни за пожарите, Тошковски, само кратко одговори „да, имаме“, без да даде повеќе детали.
Во последниот период, за кратко време се случија неколку пожари во скопскиот регион. Гореа депонии, сервиси за возила и фабрики со опасен отпад. Претставници на власта изјавија дека земјава е цел на хидридни напади и подметнувања пожари од центри на моќ во земјава и од надвор.
По тврдењата за хибридни напади, од Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК) соопштија дека ја следат состојбата, но дека Министерството за внатрешни работи е тоа што треба да открие вакви кривични дела.
По пожарите во поранешната градска депонија Вардариште и во актуелната Дрисла, беше запалена фабрика за електронски и електричен отпад во Трубарево, а гореше и сервис за возила во близина на Пинтија.
Шведска повикува на „воена готовност“ во Европа

Шведскиот министер за одбрана, Пал Јонсон, денеска (23 септември) ја повика Европа да ги зголеми подготовките за можен вооружен конфликт, поради заканата што ја претставува Русија.
„Мораме да усвоиме нов европски начин на размислување - да преминеме од менталитет на мир кон подготвеност за војна“, рече Џонсон во Берлин, пред средбата со својот германски колега Борис Писториус, пренесува ДПА.
Џонсон предупреди дека Русија масовно се вооружува и гради армија што е „сè посмртоносна“ и дека постигнува голем напредок во оружјето со долг дострел и електронското војување.
Тој ги даде овие изјави за време на настан во Фондацијата Конрад Аденауер, нагласувајќи ја потребата од зајакнување на европската безбедносна политика.
Џонсон предупреди дека земјите-членки на НАТО мора потесно да соработуваат во областа на одбраната.
„Постои разновидност во рамките на алијансата кога станува збор за инвестиции во одбраната. Тоа не е добро. Не сакам да видам фрагментација во инвестициите во одбраната“, рече Џонсон.
Откако беше неутрална за време на Студената војна, Шведска се приклучи на НАТО минатата година како одговор на руската инвазија на Украина.
„Ја гледаме Украина како штит - или меч, ако сакате - против руската воена експанзија. Но, сега гледаме дека товарот на финансиската поддршка за Украина сè повеќе паѓа врз помал број сојузници во рамките на НАТО“, рече Џонсон.
Џонсон, исто така, повика на посилна билатерална одбранбена соработка со Германија, нагласувајќи дека двете влади треба да промовираат стандардизација и долгорочни договори.
Според него, Берлин и Стокхолм следат сличен пат кога станува збор за одбранбената стратегија.
Двете земји инвестираат рекордни суми во одбраната по долг период на недоволно инвестирање, додека се соочуваат со истите предизвици што ги претставува војната во Украина и руската закана во регионот на Балтичкото Море.
Утре и задутре скрининг за населението во Трубарево и околината

Министерството за здравство, во соработка со Универзитетската клиника за пулмологија и алергологија, организира дводневен скрининг на населението во Трубарево, што ќе се одржи утре и задутре, 24 и 25 септември, потврдија за МИА, министерот Азир Алиу и директорот на Клиниката, Оливер Зафировски.
„Скринингот ќе го вршат две екипи од Клиника за пулмологија со две амбулантни возила. Прегледите се наменети за сите заинтересирани од Трубарево и од околните населени места, а особено за лицата кои чувствуваат потешкотии при дишењето или имаат симптоми кои укажуваат на заболувања на дишните патишта, рече министерот Алиу.
Предвидено е скринингот да опфати комплетен клинички преглед, спирометрија, ЕКГ и други потребни прегледи.
„Доколку се појави потреба од дополнителни испитувања, тие ќе бидат извршени на лице место или пациентите ќе бидат упатени на Клиниката за пулмологија“, додава министерот Алиу.
Со оваа акција, како што посочи министерот, се овозможува навремено детектирање евентуални симптоми кај населението, со цел обезбедување на потребната здравствена заштита.
По неодамнешниот пожар во Трубарево каде што гореше складиште за електронски отпад, жителите се исплашени за последиците за нивното здравје.
Од Министерствот за животна средина информираа дека концентрациите на PM10 честички во зоната на Трубарево се безбедни и не ја надминуваат законската граница, додека испитувањата и на воздухот и на почвата продолжуваат и натаму.
И според резултатите од Индикативните мерења на суспендирани цврсти честички, во зоната на Трубарево, во периодот 14-18 септември 2025 година, што ги изврши Лабораторијата АМБИКОН при Факултетот за природни и технички науки на Универзитетот „Гоце Делчев“ Штип, воздухот во Трубарево не е загаден со ПМ 10 честички.
Министерството за здравство на 16 септември соопшти дека во примероците од вода и почва земени по пожарот не биле откриени радиоактивност ниту опасни концентрации на тешки метали. Анализите на Институтот за јавно здравје опфатиле 16 тешки метали и покажале дека резултатите се во рамки на референтните вредности.
Калас: Признавањето на Палестина нема да ја подобри хуманитарната состојба во Газа

Подобрувањето на хуманитарната ситуација на Газа на што постојано работиме, не зависи од признавањето на Државата Палестина, порача високата претставничка на ЕУ за надворешни работи и безбедносна политика Каја Кала,с по средбата на шефовите на дипломатиите на Унијата со нивните колеги од Бразил, Индија и Мексико, што се одржа синоќа (22 септември) во Њујорк.
„Сите европски земји го поддржуваат решението за две држави. Значи, за да имаме две рамноправни држави, преземени се чекори од некои земји членки во врска со признавањето, со цел да се испрати јасен сигнал дека европските земји ги поддржуваат и Палестинците во овој конфликт. Тоа значи безбеден и сигурен Израел и одржлива палестинска држава“, рече Калас.
Според неа, министрите биле јасни во своите ставови дека решението за две држави е најдобрата шанса за траен мир на Блискиот Исток, бидејќи поддршката на овој модел значи дека всушност постојат и Израел и Палестина.
Таа истакна дека актуелната ситуација во Газа претставува „катастрофален неуспех на човештвото“ и ја повика израелската Влада веднаш да ги отстрани сите хуманитарни ограничувања.
„Јасно е дека Хамас (САД и ЕУ ја прогласија за терористичка организација) мора да го положи оружјето и да ги ослободи сите заложници, но и проширувањето на доселеничките населбите и анексијата на територии се некомпатибилни со мирот. Во Европската Унија се обидуваме да го насочиме фокусот кон помагање на луѓето на терен и вистинско подобрување на хуманитарната ситуација. Ние сме најголемиот донатор на хуманитарна помош и силен поддржувач на Палестинската самоуправа“, рече Калас.
Високата претставничка на ЕУ додаде дека на состанокот станало збор и за војната во Украина, нагласувајќи дека со секој руски воздушен напад се намалуваат перспективите за мир.
„Русија покажува апсолутен презир кон секој обид за дипломатија. Постојаните нарушувања на воздушниот простор на Европската Унија од страна на Москва се неодговорни, опасни и ризични ситуации што можат да излезат од контрола, а ние треба да бидеме цврсти“, рече Калас, додавајќи дека во тој правец е и новиот пакет санкции кон Русија, што Европската комисија го предложи во петокот.
Калас истакна дека влијанието на војната на Русија се чувствува и надвор од Европа.
„Секој ден Русија ги крши основните принципи на Повелбата на ОН. Заедно со нашите колеги, денес разговаравме и за тоа дека мултилатералниот поредок е навистина нешто што сите треба да го браниме, а Повелбата на ОН е во неговата суштина“, додаде Калас.
Данска се соочува со „висока закана од саботажа“ откако беспилотни летала го затворија аеродромот

Данската разузнавачка служба на 23 септември соопшти дека Данска се соочува со „висока закана од саботажа“, откако големи беспилотни летала летале над аеродромот во Копенхаген со часови, предизвикувајќи негово затворање.
„Се соочуваме со висок ризик од саботажа во Данска. Некој можеби не сака нужно да нè нападне, туку да ни предизвика стрес и да види како ќе реагираме“, изјави на прес-конференција Флеминг Дрејер, директор за операции во данската разузнавачка служба ПЕТ.
Данската полиција претходно изјави дека не знае кој стои зад беспилотните летала, но дека доказите сугерираат дека станува збор за „способен актер“.
Данската премиерка Мете Фредериксен изјави дека дроновите кои ја попречија работата на аеродромот во Копенхаген претставуваат „најсериозен напад врз критичната инфраструктура на Данска досега“, пренесе денеска новинската агенција Рицау.
„Ова кажува нешто за времето во кое живееме и за тоа на што како општество треба да бидеме подготвени. Секако, не исклучуваме ниту една можност за тоа кој стои зад тоа“, додаде таа.
Фредериксен нагласи дека инцидентот е во согласност со неодамнешните појави на дронови, нарушувања на воздушниот простор и кибер напади врз европските аеродроми.
Полетувањата и слетувањата на аеродромот привремено беа запрени откако доцна синоќа беа забележани два до три дрона во близина на аеродромот. Неколку летови беа пренасочени.
Истражителот на Копенхагенската полиција, Јенс Јесперсен, изјави дека врз основа на бројот и големината на дроновите, како и времето на инцидентот, властите веруваат дека зад нападот веројатно стои „способен оператор“. Тој додаде дека таков оператор би поседувал вештини, намера и алатки за извршување на операцијата.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете