Вести
НАТО ја предупреди Русија: „Ќе одговориме на сите провокации“
НАТО ја предупреди Русија дека ќе ги употреби „сите неопходни воени и невоени средства“ за да ги одбие заканите, откако во последните неколку недели имаше повеќе инциденти кога руски авиони или дронови влегоа во воздушниот простор на земји-членки на НАТО.
Членките на НАТО се состанаа на консултации во Брисел откако три руски борбени авиони влегоа во естонскиот воздушен простор минатата недела, а голем број руски дронови навлегоа во полскиот воздушен простор порано овој месец.
Романија, исто така, забележа руски дрон како влегува во нејзиниот воздушен простор овој месец, а полетувањата и слетувањата на аеродромот во Копенхаген во Данска привремено беа запрени откако доцна синоќа беа забележани два до три дрона во близина на аеродромот.
„Русија не треба да има сомнеж: НАТО и сојузниците, во согласност со меѓународното право, ќе ги употребат сите неопходни воени и невоени средства за да се одбраниме и да ги одвратиме сите закани од сите насоки. Ќе продолжиме да одговараме на начин, во време и во домен што ќе го избереме. Нашата посветеност на Член 5 е непоколеблива“, се наведува во заедничкото соопштение издадено по состанокот.
Членките на НАТО кои се предмет на вооружен напад можат да побараат воена помош според Член 5 од договорот на алијансата.
види ги сите денешни вести
Тасевски: Немаме ниту еден функционален радар на скопскиот аеродром
Ние немаме ниту еден функционален радар за полетување и слетување на скопскиот аеродром, вели Александар Тасевски, претседател на синдикатот на контролори на летање при М-НАВ во интервју за Аргумент плус на ТВ 24.
М-НАВ е компанија во државна сопственост, која делегира задачи и одговорност за управување и контрола на цивилниот воздушен сообраќај во Македонија.
„Радарите кои моментално се користат претежно за прелети, за авиони кои полетуваа и слетуваат, а кои ги гледаме на повисоките висини се радари кои се одалечени од Скопје. Едниот е во Бугарија, другиот е во Грција, а третиот е во Охрид. Од двата радари кои беа лоцирани во скопскиот аеродром, не работи ниту еден. Тоа значи дека авионите на скопскиот аеродром не ги гледаме од земја до некаде 3,5 до 4 илјади метри надморска висина“, вели Тасевски.
Тој објаснува дека во таква ситуација постојат процедури по кои постапуваат, но додава дека не требало да се дозволи да дојде до тоа да откаже и бекап системот.
„Едниот радар, кој е на самата контролна кула е поставен пред 1995 година, па тој е нефункционален и не дава точни податоци, наназад веќе десетина години, требаше да биде сменет, ама за жал тоа не е направено досега. Вториот радар кој е во близина на скопскиот аеродром е монтиран 2000 година, со опремата која се уште ја користиме и тој е тој што сега откажа. Веќе имаме двојно откажување на радарска опрема што не смееше да се дозволи да откаже“, додава тој.
По објавувањето на информацијата дека контролата на летање имаат проблем со радарите, од М-НАВ на 22 септември соопштија дека тие проблеми не влијаат на безбедноста, туку на темпото со коешто се одвива слетувањето, односно на бројот на авиони што можат да се опслужат во еден час.
„Се работи на отстранување на дефектот на еден од радарите на Меѓународниот аеродром Скопје и во моментов тоа нема никакво безбедносно влијание врз одвивањето на авио – сообраќајот“, соопштија од М-НАВ на 22 септември.
Пред еден месец, Тасевски во интервју за Радио Слободна Европа изјави дека неколку пати до сега ги известиле надлежните за проблематичната застарена опрема, како и дека поради тоа македонскиот воздухопловен сообраќај губи пари.
„Работата е што веќе нема ни резервни делови многу години наназад за таа опрема, и прашањето е, доколку таа откаже, кој дел ќе откаже и дали воопшто ќе можеме повторно да профункционира. Некогаш, можеби и со само ресетирање, палење и гасење ќе профункционира, меѓутоа некогаш може да не дојдеме во таква ситуација“, изјави Тасевски пред еден месец за РСЕ.
Опозициската СДСМ обвини дека ова не е само технички дефект.
„Ова е последица на насилното вдомување на партиски кадри во една од најважните институции за безбедноста на сите нас. И македонското небото е под ризик од партизацијата која ја спроведува ВМРО-ДПМНЕ секој ден“, се вели во нивното соопштение.
Владејачката ВМРО-ДПМНЕ возврати со реакција дека СДСМ „намерно креваат лажна паника за наводно нарушена безбедност на скопскиот аеродром“.
„Што се однесува за партизираноста на МНАВ само да потсетиме дека каубојците од ДУИ се тепаа на работно место, а пајташите на СДС вработија 70 партиски војници во оваа институција“, се вели во нивното соопштение.
МОН:Привремена забрана за работа на Факултетот за бизнис-економија во Скопје
Привремена забрана за работа доби вискота стручна школа„ Факултет за бизнис економија“ во Скопје од Министерството за образование и наука по утврдено незаконско работење.
Во соопштението е наведено дека посебна комисија по проверка на работата утврдила нерегуларности и непостапување по законски задолженија, но детали не соопштија.
„Одлуката за времено запирање на работата на оваа приватна високообразовна установа е донесена и врз основа на мислење од страна на Одборот за акредитација на високото образование“, велат од МОН.
На Факултетот за бизнис економија нема запишани нови студенти во академската 2025-2026 година. Според соопштението од Министерството од Факултетот кон веќе запишаните студенти, ќе ги исполни обврските со цел овозможување непречена понатамошна едукација, односно префрлање на други факултети.
Во соопштението е наведено дека почитувањето на законските прописи мора да биде основен принцип во работењето на сите образовни установи.
Од Министерството соопштија дека во изминатите 15 месеци затворени се и 14 приватни научни институти, од кои дел поради неактивност, а дел поради неисполнување на условите за работа.
Експертите на ОН бараат исклучување на Израел од фудбалските натпревари
Неколку експерти назначени од Советот за човекови права на Обединетите нации побараа исклучување на Израел од меѓународни фудбалски настани во соопштение објавено во вторник.
Советот ги повика ФИФА, управното тело на фудбалот, и УЕФА, управното тело на европскиот фудбал, да преземат соодветни чекори како неопходен одговор за решавање на тековниот конфликт во Газа.
„Спортот мора да ја отфрли перцепцијата дека сè е како и обично“, рекоа експертите.
„Спортските тела не смеат да затвораат очи пред тешките кршења на човековите права, особено кога нивните платформи се користат за нормализирање на неправдите“.
Израел постојано ги отфрла сите обвинувања изнесени во рамките на Советот за човекови права на ОН. Земјата го обвинува Советот и неговите известувачи дека се пристрасни кон Израел.
Групата експерти вклучува известувачи за културни права, за состојбата со човековите права на окупираните палестински територии и за расизам.
Тие се повикаа на извештајот од минатата недела на независната истражна комисија на Советот за човекови права на ОН, во кој се вели дека Израел врши геноцид врз Палестинците во Појасот Газа.
Меѓународниот олимписки комитет (МОК) неодамна ги отфрли санкциите против Израел. Во нивното соопштение се наведува дека немало прекршување на Олимписката повелба.
Во случај на санкции против руските и белоруските спортисти поради војната во Украина, МОК како причина ги наведе прекршувањата на Олимписката повелба.
На руските и белоруските спортисти им е дозволено да учествуваат на меѓународни спортски настани само како неутрални.
Фредериксен: Данска се соочува со голема закана од саботажа
Данската премиерка Мете Фредериксен во вторник изјави дека мистериозните беспилотни летала што летаа над аеродромот во Копенхаген со часови претходната ноќ, предизвикувајќи затворање на аеродромот, претставуваат сериозен напад врз критичната инфраструктура, јавува новинската агенција Франс Прес.
„Она што го видовме синоќа е најсериозниот напад врз критичната инфраструктура на Данска досега“, изјави премиерката Фредериксен, додавајќи дека нападот се вклопува во неодамнешната серија „напади со беспилотни летала, кршење на воздушниот простор и хакерски напади врз европските аеродроми“.
„Во Данска се соочуваме со голема закана од саботажа. Можеби некој не сака директно да нè нападне, туку да нè стави под притисок и да види како ќе реагираме“, изјави на прес-конференција директор за операции на данската разузнавачка служба ПЕТ, Флеминг Дрејер.
Претходно, данската полиција соопшти дека не знае кој стои зад беспилотните летала, но дека доказите укажуваат на „способен актер“.
Данска, членка на НАТО, сега разгледува дополнителни безбедносни мерки во соработка со сојузниците. Инцидентот предизвика загриженост во рамките на Алијансата, која веќе е во состојба на висока готовност поради слични инциденти во Полска, Естонија и Романија.
По слични инциденти во Полска, НАТО ја започна операцијата „Источна гарда“, која има за цел да ја зајакне одбраната на источното крило на Алијансата.
Русија изврши нови напади врз Украина
Украинските воздухопловни сили на 23 септември објавија дека руските сили започнале голем напад врз Украина користејќи три балистички ракети „Искандер-М/КН-23“ и 115 дронови, од кои околу 60 биле од типот „Шахед“.
До 9 часот наутро, украинската воздушна одбрана соопшти дека уништила или потиснала 103 непријателски дронови од различни типови низ северните, јужните и источните региони. Напади се регистрирани на шест локации, при што 12 дронови погодиле цели, додека паѓање на остатоци е пријавено во осум други области.
Во регионот Одеса, властите ја потврдија смртта на 60-годишна жена и повредите на најмалку три други лица по ракетните напади врз градот Татарбунари. Нападот оштетил хотел, пошта, културен центар и одморалиште, а околу 800 жители останале без електрична енергија. Гувернерот Олех Кипер рече дека во тек се поправки.
Во Запорожје, еден човек беше убиен кога руските бомби погодија станбени и индустриски области. Гувернерот Иван Федоров рече дека спасувачите го извлекле телото на жртвата од урнатините.
Генералштабот на вооружените сили на Украина на 23 септември соопшти дека неговите сили нападнале две диспечерски станици на комплекси за транспорт на нафта во Русија и еден аеродром на Крим.
Нападите имале за цел намалување на офанзивните капацитети на Русија и прекинување на снабдувањето со гориво и муниција на нејзините воени единици, се вели во соопштението.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека неговите системи за воздушна одбрана неутрализирале 69 украински дронови над 10-те региони на земјата.
Москва и околниот регион беа нападнати со украински дронови во текот на ноќта. Градоначалникот Сергеј Собјанин рече дека 36 дронови биле соборени од крајот на 22 септември од страна на воздушната одбрана, без пријавени жртви. Корисниците на социјалните медиуми низ главниот град објавија дека слушнале повеќе експлозии, иако не биле активирани сирени за воздушен напад.
Европската агенција за лекови: Парацетамолот е безбеден за употреба за време на бременост
Европската агенција за лекови (ЕМА) во вторник изјави дека нема нови научни докази за промена на сегашните препораки за употреба на парацетамол (познат како Тиленол во САД) за време на бременоста.
„Достапните докази не покажуваат врска помеѓу употребата на парацетамол за време на бременоста и аутизмот“, се вели во соопштението на ЕМА.
Еден ден претходно, американскиот претседател Доналд Трамп го поврза аутизмот со вакцините против деца и земањето Тиленол (paracetamol) за време на бременоста за време на прес-конференција, ставајќи ги тврдењата што не се поткрепени со научни докази во срцето на здравствената политика на САД.
Медицинските експерти и организациите ширум светот, вклучувајќи ја и Светската здравствена организација (СЗО), ги отфрлија овие тврдења како неосновани и потенцијално штетни.
„Достапните докази не пронајдоа никаква врска помеѓу употребата на парацетамол за време на бременоста и аутизмот“, се вели во соопштението за Ројтерс од Европската агенција за лекови (ЕМА).
Агенцијата додаде дека парацетамолот може да се користи за време на бременоста кога е потребно, но секогаш во најниската ефикасна доза и со најмала можна фреквенција.
Шпанија стави ембарго на извозот на оружје за Израел
Шпанската влада во вторник одобри „тотално“ ембарго за извозот на оружје кон Израел, дел од пакет мерки насочени кон запирање на она што премиерот Педро Санчез го нарече „геноцид во Газа“.
Со декретот се забранува целиот извоз во Израел на одбранбен материјал и производи или технологии со двојна употреба, како и увозот на таква опрема во Шпанија, изјави министерот за економија Карлос Куерпо на прес-конференција.
Со декретот, исто така, се блокираат барањата за транзит на гориво за авиони со потенцијални воени примени и се забранува увоз на производи што потекнуваат од израелски населби на окупираните палестински територии, вклучително и нивното рекламирање, рече Куерпо.
„Овој декрет е голем чекор напред и е пионерски на меѓународно ниво кога станува збор за целосно ембарго за оружје врз Израел“, изјави Куерпо на прес-конференција откако кабинетот ја одобри мерката.
Владата вели дека декретот „законски ја консолидира“ забраната за продажба или купување воена опрема со Израел што ја применуваше од почетокот на израелската офанзива во Газа.
Декретот ќе стапи на сила веднаш, но сепак мора да биде одобрен подоцна од парламентот, каде што левичарската влада на Санчез нема мнозинство и се бори да донесе закон.
Санчез го објави ембаргото за оружје овој месец како дел од пакет од девет мерки насочени кон запирање на она што тој го нарече „геноцид во Газа“.
Тој е еден од најгласните критичари во Европа на офанзивата во Газа, започната како одговор на нападите на Хамас од 7 октомври 2023 година.
„Верувам дека сме сведоци на еден од најмрачните и најстрашните настани на 21 век што се одвива пред нашите очи“, рече тој во понеделник на настан на Универзитетот Колумбија во Њујорк, на почетокот на Генералното собрание на ОН.
„И едноставно, меѓународната заедница не може да остане тивка и парализирана“, рече тој
Молдавската претседателка предупредува на руско мешање во изборите во недела
Молдавската претседателка Маја Санду во вторникот издаде предупредување за руското мешање во изборите во нејзината поделена земја овој викенд.
„Кремљ троши стотици милиони долари за да купи стотици илјади гласови од двете страни на Днестар и во странство“, рече Санду во видео обраќање.
Реката Днестар, која тече приближно север-југ низ источноевропската земја, ја означува границата на отцепениот источен регион Транснистрија.
„Парите се делеа на стотици агитатори „за да предизвикаат хаос, да сеат насилство и да го заплашат општеството“, рече прозападната претседателка од Кишињев.
Таа ги поврза овие загрижености со полициските рации на национално ниво во понеделникот, во кои беа приведени 74 лица под обвинение за подготовка на масовни немири во земјата.
Според истражителите, некои од приведените имале обука за оружје во Србија.
Санду предупреди дека ако Русија ја добие контролата врз Молдавија, нејзината интеграција во Европската унија ќе биде загрозена, а исто така изрази и стравувања за Украина, соседот на Молдавија на исток.
„Нашата земја ќе стане место-помошник за продирање во регионот Одеса“, рече таа во врска со украинскиот регион на Црното Море.
Молдавската проруска опозиција ги опиша полициските рации како обид за заплашување. Лидерот на Партијата на социјалистите на Молдавија, Игор Додон кој беше претседател помеѓу 2016 и 2020 година, рече дека Санду и нејзините поддржувачи имале за цел да ја воведат земјата во војна со Русија, јавува руската новинска агенција ТАСС.
Во меѓувреме, Руската служба за надворешно разузнавање (СВР) тврди дека ЕУ сака да ја окупира Молдавија и да распореди сили на НАТО во украинскиот регион Одеса, јавува германската новинска агенција ДПА.
Тошковски: Факт е дека во изминатите неколку месеци имаме хибриден напад
Факт е дека во Македонија имаме хибриден напад во изминатите неколку месеци, од повеќе страни и на повеќе полиња имаме загрозување на одредени витални точки во државата, изјави министерот за внатрешни работи Панче Тошковски. Не кажа повеќе детали, но истакна дека МВР постапува по случаите.
„Факт е дека во Македонија имаме хибриден напад во изминатите неколку месеци, од повеќе страни, на повеќе полиња имаме загрозување на одредени витални точки во државата. Тоа сите го гледаме. Тоа го гледа македонскиот народ, тоа го гледате Вие новинарите, тоа го гледаат и институциите. Дали постапуваме? Постапуваме. Дали можам дополнително да изнесам информации во јавност во овој момент? Не“, изјави Тошковски, одговарајќи на новинарски прашања по 16-та меѓународна научна конференција „Системска корупција - најголемата безбедносна закана: Безбедносно-стратешки пристапи за решавање на сложените предизвици“, во организација на Факултетот за безбедност – Скопје.
Прашан дали има некоја нова трага или осомничени за „центрите на моќ“, за кои премиерот Христијан Мицкоски изјави дека се одговорни за пожарите, Тошковски, само кратко одговори „да, имаме“, без да даде повеќе детали.
Во последниот период, за кратко време се случија неколку пожари во скопскиот регион. Гореа депонии, сервиси за возила и фабрики со опасен отпад. Претставници на власта изјавија дека земјава е цел на хидридни напади и подметнувања пожари од центри на моќ во земјава и од надвор.
По тврдењата за хибридни напади, од Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК) соопштија дека ја следат состојбата, но дека Министерството за внатрешни работи е тоа што треба да открие вакви кривични дела.
По пожарите во поранешната градска депонија Вардариште и во актуелната Дрисла, беше запалена фабрика за електронски и електричен отпад во Трубарево, а гореше и сервис за возила во близина на Пинтија.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете