Вести
Руските власти не му го даваат на семејството телото на Навални
Семејството и блиските соработници на Алексеј Навални бараат да им биде предадено телото на починатиот Навални, но властите го одбија нивното барање, велејќи им на неговите адвокати и мајка дека се спроведува „истрагата“ за причините за смртта и дека таа ќе заврши следната недела.
„Адвокатот на Алексеј и неговата мајка пристигнаа во мртвечницата во Салехард“, напиша портпаролката на Навални, Кира Јармиш на социјалната платформа Икс, мислејќи на главниот град на регионот Јамало-Ненец, каде што се наоѓа казнената колонија каде што Навални ја одлежуваше затворската казна.
Јармиш напиша дека кога пристигнале вратите биле затворени, иако претходно биле убедувани од властите дека ќе им отворат.
„Телото на Алексеј не е во мртвечница,“ додаде таа.
Јармиш потоа во нова порака напиша дека пред еден час на адвокатите им било соопштено дека проверката е завршена и дека не е пронајдено кривично дело.
„Тие буквално секој пат лажат, возат во круг и си ги покриваат трагите“, обвини Јармиш.
Но, во третата порака, таа напиша дека добиле известување од Истражниот комитет кој им посочил дека не е завршена проверката.
„Телото на Алексеј нема да им биде дадено на роднините“, напиша портпаролката на Навални.
Соработникот на Навални, Иван Жданов, кој моментално престојува во странство, рече дека на мајката на Навални и било кажано дека нејзиниот син починал од срцев удар.
„Кога адвокатот и мајката на Алексеј пристигнаа во колонијата утрово, им беше кажано дека причината за смртта на Навални е синдромот на ненадејна смрт“, рече Жданов.
Казнено-поправната служба во соопштение на 16 февруари рече дека Навални се чувствувал лошо по прошетка и по што изгубил свест. Пристигнала брза помош која се обидела да го оживее, но тој починал, се додава во соопштението.
Навални, долгогодишен антикорупциски борец и најистакнат руски опозициски политичар почина на 47 годишна возраст.
Неговата смрт предизвика моментален излив на тага меѓу многу Руси, додека лидерите ширум светот ја осудија смртта на најверниот критичар на Владимир Путин, обвинувајќи го директно рускиот претседател за смртта.
Министрите за надворешни работи на Г7 на состанокот во Минхен на маргините на безбедносната конференција одржаа едноминутно молчење за Навални на 17 февруари.
„Поради неговите идеи и неговата борба за слобода и против корупцијата во Русија, Навални всушност беше доведен до смрт“, рече италијанскиот министер за надворешни работи Антонио Тајани.
„Русија мора да ја расветли неговата смрт и да престане со неприфатливата репресија на политичкото несогласување“, додаде тој.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека смртта на Навални покажува дека е „апсурдно“ да се гледа Путин како легитимен лидер.
„Путин убива кого сака, било да е тоа опозициски лидер или некој што му изгледа како цел“, рече Зеленски на Минхенската безбедносна конференција на 17 февруари.
Кремљ, за кој Навални рече дека стои зад нападот со отров кој за малку ќе го убиеше во 2020 година, налутено негираше дека играл каква било улога во смртта на Навални и ја отфрли „апсолутно бесната“ реакција на западните лидери.
Внатре во Русија, луѓето продолжија да тагуваат за смртта на антикорупцискиот крстоносец и покрај тоа што официјалните медиуми обрнуваа мало внимание на неговата смрт и напорите да се отстранат сите почит кон него.
Најмалку 250 луѓе се приведени во 21 град и град во Русија на 16 и 17 февруари, откако дојдоа да оддадат почит, вклучително и положување цвеќе, во спомен на Навални, тврди невладината организција ОВД-Инфо, група која ја следи политичката репресија во Русија.
види ги сите денешни вести
Една година од трагедијата со падот на бетонската настрешница во Нови Сад
Во Србија денеска се одбележува една година од трагедијата на железничката станица во Нови Сад, кога загинаа 16 лица, а неколку беа тешко повредени при уривање на бетонска настрешница.
Денеска е прогласен државен Ден на жалост, а илјадници граѓани од целата земја пристигнаа во Нови Сад за да им оддадат почит на жртвите.
Во ноќните часови, пред големиот комеморативен собир, новосаѓани и граѓани од повеќе градови одржаа 16-минутен молк и во тишина палеа свеќи пред железничката станица.
На чело на колоната, студенти носеа 16 венци со имињата на загинатите. Меѓу нив беше и македонскиот истражувач Васко Саздовски (46), кој работеше во Институтот „Биосенс“ во Нови Сад.
Трагедијата се случи на 1 ноември минатата година во 11:52 часот, кога се урна бетонска конструкција на реновирана железничка станица. Загинаа 14 лица на лице место, меѓу нив и четири деца, а уште две починаа подоцна од повредите.
Една година подоцна, одговорност за несреќата сè уште не е утврдена. Истрагата на Обвинителството за организиран криминал опфаќа 15 лица, меѓу кои и поранешни високи функционери од железничкиот сектор, но обвиненија сè уште нема. Дел од експертите обвинија дека постапките се одвиваат бавно и дека има обиди за опструкција.
По несреќата, во Србија започнаа масовни протести и студентски блокади со барања за одговорност и транспарентност во реконструкцијата на станицата.
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, вчера им се извини на студентите и граѓаните за „тешките зборови“ што им ги упатил во минатото, изрази жалење за трагедијата и најави дека ќе се моли за жртвите.
Тој порача дека први ноември треба да помине во тишина, без политички злоупотреби, и повторно повика на дијалог во општеството.
Железничкиот сообраќај меѓу Белград и Нови Сад денеска е прекинат без официјално објаснување, а дел од патните правци кон градот се затворени поради реконструкции.
„Целата омраза што врие во нашето општество не носи ништо добро, само води кон поголемо уништување“, рече Вучиќ во синоќешното обраќање.
Аеродромот во Берлин повторно работи нормално по прекин предизвикан од дрон
По привремената пауза поради забележан дрон во петокот навечер, аеродромот Берлин-Бранденбург (BER) денеска продолжи со нормалното работење.
Портпаролот на аеродромот за ДПА потврди дека во моментов нема ограничувања. Операциите за летање беа суспендирани за нешто помалку од два часа во петокот навечер, а голем број летови беа пренасочени.
Редовното работно време на аеродромот беше продолжено за да им се овозможи на авионите да полетуваат до 2 часот наутро (01:00 GMT) и да слетуваат во текот на ноќта со цел да се надоместат доцнењата.
Пет авиони што заминуваа го искористија исклучокот. Бројот на инциденти со дронови од непознато потекло се зголемува.
Операциите на вториот по големина аеродром во Германија, Минхен, беа нарушени поради забележани дронови на почетокот на октомври.
Киев ја обвини Русија за „нуклеарен тероризам“ со напади врз трафостаници
Киев и меѓународните власти ги осудија руските напади врз украинскиот цивилен енергетски сектор, а Украина ја обвини Москва за „нуклеарен тероризам“ поради нападот врз трафостаниците кои се клучни за снабдување со енергија на нуклеарните постројки во земјата.
„Намерните напади врз цивилните енергетски постројки кои директно влијаат на безбедното работење на нуклеарните инсталации носат обележја на нуклеарен тероризам и претставуваат сериозно кршење на меѓународното хуманитарно право“, објави украинското Министерство за надворешни работи на 31 октомври.
Министерството се повика на соопштението на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) издадено еден ден претходно, во кое се споменуваат воени напади кои „доведоа до оштетување на трафостаниците кои се критични за нуклеарната безбедност и сигурност во Украина“.
Нуклеарното надзорно тело на ОН објави дека инцидентите во близина на нуклеарните централи Јужна Украина и Хмелницки предизвикале централите да го изгубат пристапот до надворешните далноводи.
Во соопштението на МААЕ се вели дека третата централа, во Ривно, била принудена да ја намали моќноста во два од своите четири реактори поради нападот.
„Опасностите за нуклеарната безбедност остануваат многу реални и сеприсутни, повторно повикувам на максимална воена воздржаност во близина на нуклеарните постројки“, рече шефот на МААЕ, Рафаел Гроси.
Високи тензии околу нуклеарната централа Запорожје
Големо внимание е насочено кон нуклеарната централа Запорожје на југоистокот на Украина, каде што се во тек акции за санирање на штетите предизвикани од претходните напади.
„Продолжуваме интензивно да работиме на создавање услови потребни за започнување на овие дополнителни поправки. Реставрацијата на овој далновод е од суштинско значење за подобрување на кревката нуклеарна безбедносна ситуација на локацијата“, рече Гроси.
Нуклеарната централа - најголемата во Европа - е под руска контрола откако Москва ја започна својата целосна инвазија на Украина во февруари 2022 година. Се потпира на дизел генератори за итни случаи од 23 септември, кога беа прекинати надворешните далноводи.
Шесте реактори на централата Запорожје се затворени повеќе од три години и не произведуваат електрична енергија. Но, им е потребна енергија за да работат безбедносните системи - како што се пумпи за ладење - за да се спречи нуклеарна несреќа.
Одделно, Групата седум (Г7) издаде заедничка изјава на 31 октомври „со која ја осудува војната на Русија против Украина и нејзиното влијание врз нејзината енергетска безбедност“.
„Ја потврдуваме нашата непоколеблива поддршка за Украина во одбраната на нејзиниот територијален интегритет и правото на постоење, како и нејзината слобода, суверенитет и независност“, се вели во соопштението на министрите за енергија на Г7.
„Неодамнешните руски напади врз украинската инфраструктура за природен гас создадоа ризици за заедниците и човечките животи, поткопувајќи ја цивилната инфраструктура и енергетската безбедност на украинскиот народ“, додадоа тие.
Русија негира дека таргетирала цивилна инфраструктура и покрај изобилството докази за такви напади. Украина возврати со напади врз воена инфраструктура, честопати длабоко во Русија.
Киев на 31 октомври соопшти дека досега во 2025 година извршил околу 160 напади врз руски нафтени објекти, таргетирајќи го клучниот извор на финансирање што Москва го користи за водење војна. Западните земји, исто така, воведоа санкции врз енергетскиот сектор на Русија, дополнително прекинувајќи го протокот на пари кон Кремљ.
На фронтот, украинските сили продолжија да се борат да ја одржат контролата врз стратешки важниот град Покровск, цел на повеќемесечна руска офанзива.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Русија распоредила околу 170.000 војници во регионот, повторно нарекувајќи ја ситуацијата таму „тешка“.
Ројтерс цитираше два украински воени извори кои велат дека Киев испратил специјални сили да помогнат во одбраната на Покровск, по извештаите дека мали групи руски војници - проценети на 200-400 - се инфилтрирале во градот за да се подготват за поголем напад. Немаше официјален коментар.
Десетици илјади луѓе ги дочекуваат студентите кои пешачејќи стигнуваат во Нови Сад
Десетици илјади луѓе во Нови Сад вечерва (31 октомври) ги пречекуваат студентите, средношколците и другите граѓани кои пеш пристигнуваат во градот за одбележување на годишнината од загинувањето на 16 лица при падот на настрешницата на Железничката станица на 1 ноември.
Прва пристигна групата студенти од Нови Пазар, на југозападот на Србија, која го помина и најдолгиот пат, а беа пречекани со огномет, факели, аплаузи и овации.
Колегите од Нови Сад им врачија благодарници „за секој изминат чекор во борбата за слобода“.
Минувајќи и стотици километри, кон Нови Сад маршираат групи студенти, средношколци и граѓани од различни делови на Србија.
Ден пред годишнината од несреќата, пристигнаа и велосипедисти од Белград, Ниш и други градови.
На комеморативниот собир на 1 ноември повикаа студентите кои една година ги предводат антивладините протести, со кои се бара кривична и политичка одговорност за несреќата.
„Солидарноста не можат да ни ја одземат“
На марш долг 400 километри, студентите од Нови Пазар тргнаа пред 16 дена, пешачејќи симболично за секоја жртва на несреќата.
„Кога тргнавме, сите мислеа дека сме луди и дека нема да успееме. А успеавме благодарение на вас и на целиот народ на Србија“, им порача на присутните студентот на Универзитетот во Нови Пазар, Енес Џоговиќ, додавајќи дека солидарноста „никогаш нема да можат да ни ја одземат“.
„Моите колеги се моето ново семејство, и како што не можат нас да нè поделат, така не можат да ја поделат ни Србија. Секој наш чекор е чекор кон подобра иднина за сите нас. Заедно ќе победиме“, рече тој.
Од Белград од 30 октомври пешачи група од околу четири илјади студенти.
Група студенти од Суботица, на северот на Србија, застанаа на патот кон Нови Сад пред куќата на Теодора Мартинко, која беше тешко повредена при падот на покривната конструкција, и ја поздравија со аплауз.
Во местата и градовите низ кои минуваа студентите, граѓаните им организираа пречек.
Најголемиот пречек беше во Белград, кога студентите од Нови Пазар во центарот на градот ги поздравија илјадници луѓе со црвен тепих, факели и огномет.
Владата на Србија го прогласи 1 ноември за Ден на жалост, а претседателот на Србија, Александар Вучиќ, на 31 октомври упати апел за мирно одбележување на годишнината од несреќата и повторно повика на дијалог.
Бетонската настрешница се урна само неколку месеци по свеченото отворање по реконструкцијата.
Трамп потврди дека САД ќе извршуваат нуклеарни проби
Претседателот, Доналд Трамп повторно потврди в петок дека САД ќе го обноват нуклеарното тестирање, но не одговори директно кога беше прашан дали тоа ќе вклучува подземни нуклеарни тестови кои беа чести за време на Студената војна.
„Ќе дознаете многу скоро, но ќе направиме некои тестирања“, им рече Трамп на новинарите одговарајќи на прашање за подземни нуклеарни тестови.
„Другите земји го прават тоа. Ако тие ќе го направат, и ние ќе го направиме, во ред?“, додаде тој.
Трамп во четвртокот рече дека ѝ наредил на американската војска веднаш да го започне процесот за тестирање нуклеарно оружје по прекин од 33 години, потег кој изгледаше како порака до ривалските нуклеарни сили Кина и Русија.
Трамп ја направи оваа изненадувачка објава на социјалните мрежи додека леташе кон Пусан, Јужна Кореја за да се сретне со кинескиот претседател Си Џинпинг за трговски преговори.
Сепак, не е јасно дали Трамп алудираше на тестирање со нуклеарни експлозиви, кое би го спровела Националната администрација за нуклеарна безбедност, или на тестирање на лансирање ракети со нуклеарен капацитет.
За време на патувањето во Малезија, пак, американскиот секретар за одбрана Пит Хегсет рече дека повторното тестирање е „одговорен начин“ за одржување на нуклеарната одбрана и дека Пентагон ќе соработува со Министерството за енергија.
„Се движиме брзо“, рече Хегсет.
Во последните 25 години, освен Северна Кореја во 2017, ниту една нуклеарна сила нема спроведено експлозивни нуклеарни тестови.
Ројтерс
Вучиќ повика на мирно одбележување на годишнината од трагедијата во Нови Сад
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ повика на мирно одбележување на годишнината од загинувањето на 16 лица при падот на настрешницата на Железничката станица во Нови Сад.
Во обраќањето до јавноста тој изјави дека ќе отиде во црква и ќе запали свеќи за настраданите, повикувајќи ги и граѓаните да го сторат истото.
„Знам дека во тага некои луѓе бараат утеха во собири, секој тагува на начин на кој смета дека е најдобро, сè додека тоа се прави во мир, јас целосно го поддржувам тоа“, порача тој.
Пред една година, на 1 ноември 2024 година, при падот на бетонската настрешница на реконструираната Железничка станица во Нови Сад загинаа 16 лица, а едно лице беше тешко повредено.
За време на обраќањето, Вучиќ изјави дека многумина во изминатата година направиле грешки, вклучувајќи го и него самиот.
„Во некои моменти и јас кажав нешта за кои ми е жал што сум ги изговорил — за студентите, демонстрантите и другите луѓе. Се извинувам поради тоа“, рече Вучиќ, без да наведе на кои изјави мисли.
Тој истакна и дека знае оти некои луѓе сè уште се лути затоа што „сè уште не се утврдени виновниците, а камоли казнети“ за падот на настрешницата.
„И за мене тоа е разочарувачки, иако таквите процеси се сложени и траат долго и во други земји. Можам да го разберам гневот на семејствата. Искрено се надевам дека на тие прашања наскоро ќе биде даден одговор“, изјави претседателот на Србија.
Повторно ги повика на дијалог граѓаните кои протестираат барајќи кривична и политичка одговорност за падот на настрешницата.
„Вистинската правда мора да биде задоволена, но не на улиците“, порача тој и изрази сочувство до семејствата на настраданите.
Одговор на студентите: Повик за дијалог и помирување поради странските новинари
Студентите кои го блокираат Факултетот за технички науки во Нови Сад, набргу по обраќањето на претседателот на Србија, одговорија на неговиот повик за дијалог.
„Ако се прашувате зошто повторно нуди дијалог и помирување, а пред еден месец нареди сите да нè претепаат и уапсат, утре во Нови Сад се очекува пристигнување на 47 екипи странски новинари, претежно од Европа, но и од целиот свет. Ете затоа“, стои во нивната објава на Инстаграм.
Во Србија веќе една година траат протестите, предводени од студентите кои се во блокада, поради трагедијата во Нови Сад. На тие протести се бара одговорност за падот на настрешницата и распишување на вонредни парламентарни избори, што власта го одбива.
Во Нови Сад, во сабота на 1 ноември, ќе биде одбележана годишнината од трагедијата.
Кон големиот комеморативен собир денови наназад пешачат бројни студенти и граѓани од сите делови на Србија.
„Инклузива“: Да се подобри пристапноста на гласачките места за лицата со попреченост
Напредокот е видлив, но потребно е дополнително да се подобри пристапноста на гласачките места за лицата со попреченост, оценија денеска (31 октомври) од Здружението за промоција и развој на инклузивно општество „Инклузива“ Куманово.
Дел од гласачките места во првиот круг од локалните избори останаа непристапни за лицата со попреченост.
Од здружението „Инклузива“ укажаа дека параваните за гласање не биле соодветно поставени, а во некои објекти гласањето се одвивало на вториот кат, без функционални лифтови.
„Сѐ уште има гласачки места во тесен простор каде што лице со помагало или со придружник не може да помине. Во првиот круг имавме случаи каде што се гласа на втор кат, иако постојат слободни простории на приземје“, изјави претседателката на здружението, Благица Димитровска.
Таа напомена дека недостигот од пристапност претставува системска пречка за остварување на основното избирачко право на оваа категорија граѓани.
И покрај забелешките, од здружението посочуваат дека има и позитивни примери. На овие избори на листите за советници се најдоа десет лица со попреченост, а имаше една кандидатка за градоначалник.
Политичките партии, според здружението, ги приспособиле дел од програмите за потребите на лицата со попреченост.
„Напредокот е видлив, затоа што алатките што ги развивме во соработка со Државната изборна комисија веќе се дел од Изборниот законик и се користат на гласачките места“, додаде Димитровска.
Од „Инклузива“ очекуваат идните локални власти да вложат поголеми напори во подобрување на пристапноста на јавните простори и институции.
Како што и претходно објави Радио Слободна Европа, ова здружение во 2020 година нотираше дека 76 проценти од избирачките места не биле пристапни, а и во пресрет на првиот круг од годинашните локални избори на 19 октомври, изјавија дека ситуацијата не е променета.
В недела пак, македонските граѓани ќе гласаат на вториот круг за градоначалници во 33 општини, откако во првиот круг ниту еден од кандидатите таму не обезбеди мнозинство.
Европол: Разбиена мрежа на руски платеници
Повеќе од 650 припадници на руските паравоени формации Вагнер и Редут, вклучени во воените операции во Украина, меѓу кои и државјани на Босна и Херцеговина, се откриени во акција на Европол, беше соопштено денеска (31 октомври).
Оваа фаза од истрагата, која Европол, Молдавија и Украина ја спроведуваа заеднички, опфати и потрага по докази за брутални воени злосторства — од егзекуции на цивили до сексуално насилство.
Во истрагата, која ја водеше тимот на Европол за меѓународни злосторства, беа идентификувани 654 членови на руските приватни воени групи Вагнер и Редут кои учествувале во борбени операции против Украина - наведе Европол .
Како што се наведува, меѓу осомничените има државјани на Украина, Молдавија, Казахстан, Узбекистан, Таџикистан, Туркменистан, Азербејџан, Ерменија и Босна и Херцеговина.
За време на акцијата, која беше спроведена на 29 октомври, полицијата изврши 70 претреси на домови во Молдавија и Украина и заплени оружје, муниција, воени униформи, ознаки на Вагнер и електронска опрема.
Собрани се видео-снимки и фотографии кои укажуваат на учество на граѓани на Молдавија и Украина во борбите во Украина и Демократската Република Конго како делови од тие руски паравоени формации, соопшти Европол.
Украинските власти, преку безбедни канали на Европол, споделија 280 имиња на странски државјани осомничени за учество во борбите.
Од почетокот на истрагата, според податоците на Европол, откриени се кампови за обука и регрутирање, мапирани командни структури, а документирани и бројни воени злосторства – егзекуции на цивили, употреба на забрането оружје и напади врз украински градови.
Досега, 11 украински државјани се обвинети за велепредавство затоа што им се придружиле на групите Вагнер и Редут.
Европол, покрај аналитичката и техничката поддршка, воспостави виртуелен команден центар со цел да ја олесни комуникацијата меѓу вклучените држави и да ги спореди оперативните податоци во реално време со сопствените бази на податоци и со отворени извори, е наведено во соопштението.
Агенцијата нагласи дека продолжува тесната соработка со Украина и Молдавија во рамките на оперативните договори потпишани во 2014 и 2016 година, кои овозможуваат размена на информации и координација на прекугранични истраги.
„Целта е да се разбијат мрежите што ја загрозуваат безбедноста на Европската унија и нејзините соседи“, порача Европол.
Единаесет казни доживотен затвор за пожарот во Турција во кој загинаа 78 лица
Единаесет лица се осудени на казни доживотен затвор за пожарот во кој загинаа 78 лица во ски-центарот во покраината Болу во северозападна Турција во јануари.
Меѓу осудените на доживотен затвор со пресудата што беше изречена на 31 октомври, е и сопственикот на хотелот „Гранд Картал“ каде што избувна пожарот.
Во судскиот процес како обвинети беа опфатени 32 лица. Покрај сопственикот, меѓу нив се и членови на одборот на хотелот, менаџери и персонал, како и заменик-градоначалникот на истоимениот град Болу и вработени во противпожарната служба.
Од загинатите, 43 беа деца. Пожарот се случи за време на училиштен распуст, период кога голем број семејства од Истанбул и Анкара одат на скијање во овој ски-центар. Во трагедијата беа повредени и 137 лица.
Овој пожар во турската јавност предизвика повици кон надлежните за одговорност и реформи. Независни експерти тврдеа дека хотелот немал основни мерки за противпожарна заштита, пишува Ројтерс.
Пожарот, кој беше еден од најсмртоносните во поновата турска историја, избувна на 21 јануари во кујната од ресторанот на 12-катниот хотел и се прошири поради дрвената фасада, покажаа првичните наоди. Во моментот на трагедијата во хотелот престојувале 238 гости од кои голем дел во паника скокаа од прозорците среде ноќ.
Два лека против згрутчување на крвта ќе може да се земаат на рецепт
Наместо да ги плаќаат на приватно, а потоа да чекаат рефундација на парите, два лека против згрутчување на крвта од крајот на ноември граѓаните ќе може да ги купуваат на рецепт во аптека.
Станува збор за актикоагулансите Еноксапарин и Надропарин, а новината ја најави директорот на Фондот за здравствено осигурување (ФЗО), Сашо Клековски, на брифинг со новинарите на 31 октомври.
Колку ќе биде партиципацијата односно колку ќе чинат лековите на рецепт дополнително ќе се утврдува.
„Граѓаните веќе не мора да се малтретираат по шалтерите на Фондот за да ги рефундираат средствата за овие лекови, ќе има полесен пристап до лековите, а ние ќе имаме помал притисок за работа и ќе можеме да се концентрираме на други прашања. Значи добивката е двојна“, рече Клековски.
Двата лека досега беа на болничката позитивна листа и граѓаните за домашно лекување мораа да ги плаќаат и потоа да бараат рефундација на дел од парите од ФЗО. Со овој чекор, тие од болничката се префрлаат на аптекарската листа.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете