Вести
Поранешниот папа Бенедикт е во стабилна состојба
Поранешниот папа Бенедикт е во „стабилна“ состојба, соопшти во петокот Ватикан, поради континуираната загриженост за здравјето на 95-годишниот поранешен поглавар на Католичката црква.
„Бенедикт имаше мирна ноќ и во четвртокот попладне учествуваше на миса што се одржа во неговата соба, изјави портпаролот на Ватикан, Матео Бруни.
„Во моментов неговата состојба е стабилна“, додаде тој.
Бенедикт е згрижен во поранешен манастир во Ватикан, каде што живее од 2013 година, кога стана првиот папа по пауза од околу 600 години што поднесе оставка наместо доживотно да владее.
Папата Франциск во средата откри дека здравјето на Бенедикт сериозно се влошило, кога рече дека неговиот претходник е „многу болен“. Тој повика на посебни молитви за Бенедикт.
види ги сите денешни вести
Во Газа се случува „најлошото сценарио на гладување“, предупредува ОН
Најлошото сценарио на гладување во моментов се одвива во Газа, предупреди Интегрираната класификација на фази на безбедност на храната (IPC) - глобална иницијатива на агенциите на Обединетите нации што работи на идентификување на состојбите со глад.
„Собирањето докази покажува дека широко распространетиот глад, неухранетоста и болестите поттикнуваат зголемување на бројот на смртни случаи поврзани со глад.“
Предупредувањето официјално не ја квалификува Газа како област на глад, што, како што објаснува Ројтерс, може да се направи само преку анализа. IPC соопшти дека ќе ја спроведе анализата „без одложување“.
Помеѓу мај и јули, бројот на домаќинства што поминуваат низ екстремен глад се удвои, додека стапката на неухранетост се зголеми од 4,4 во мај на 16,5 во јули, се вели во предупредувањето на IPC.
Најмалку 14 лица починале во последните 24 часа од глад и неухранетост, според Министерството за здравство во Газа, кое го води Хамас - организација која ЕУ и САД ја сметаат за терористичка. Со тоа, бројот на смртни случаи од глад се зголеми на 147, вклучително 88 деца.
За една област да биде класифицирана како погодена од глад, најмалку 20 проценти од населението мора да страда од екстремен недостиг на храна, едно од три деца да е акутно неухрането, а две од десет илјади луѓе да умираат секој ден од глад, неухранетост и болести.
„Мора да се преземат итни мерки за да се стави крај на непријателствата и да се овозможи непречен, сеопфатен и животоспасувачки хуманитарен одговор. Ова е единствениот начин да се спречат понатамошни смртни случаи и катастрофално човечко страдање“, предупреди IPC.
Најновите бројки сугерираат дека праговите на глад се достигнати во поголемиот дел од палестинската енклава разорена од војна, каде што сè уште живеат околу 2,1 милиони луѓе.
„Официјалните класификации на глад секогаш заостануваат зад реалноста“, рече Дејвид Милибанд, член на Меѓународниот комитет за спасување, пред објавувањето на IPC.
„Додека беше прогласена глад во Сомалија во 2011 година, 250.000 луѓе, од кои половина беа деца под пет години, веќе умреа од глад. Додека биде прогласена глад, ќе биде предоцна“, рече тој.
IPC досега четири пати означи региони кои страдаат од глад: Сомалија во 2011 година, Јужен Судан во 2017 и 2020 година и Судан во 2024 година.
За да спасат илјадници жители на Газа од глад, хуманитарните агенции претходно оваа недела предупредија дека мерките на Израел за зголемување на помошта не се доволни и дека сите гранични премини мора да се отворат.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, еден ден претходно изјави дека многу луѓе во Газа гладуваат и посочи дека Израел може да направи повеќе за да го подобри пристапот до хуманитарна помош.
Израел го контролира целиот пристап до Газа, но ги негира обвинувањата дека е одговорен за недостигот на храна. Во неделата, објави 10-часовен дневен прекин на воените операции за да може помошта да се достави до Газа по воздушен пат.
Администрацијата за храна и лекови на ОН (ФАО) соопшти дека не ја внесува потребната хуманитарна помош во Газа и покрај тоа што Израел издаде нови мерки за да дозволи повеќе залихи.
„Не добивме одобрение, дозвола за транспорт на количините што ги побаравме“, рече Рос Смит, виш советник во Светската програма за храна за Источна и Централна Африка.
Минатата недела, повеќе од 100 групи за помош и човекови права ги повикаа владите да преземат итни мерки за да го спречат ширењето на гладот во Газа.
Соопштението потпишано од 111 организации, предупредува дека гладот во Газа се шири брзо, додека клучната помош, како што се храна, вода и лекови, останува блокирана на границата бидејќи на хуманитарните организации им е забрането да работат.
Премиерот размислува дали да го разреши Салиу
Неизвесно е дали премиерот Христијан Мицкоски ќе го разреши Министерот без ресор Шабан Салиу кој е опфатен во обвинението за пожарот во кочанската дискотека „Пулс“. Денеска Мицкоски изјави дека уште размислува на таа тема но и дека ќе се сретне со Салиу.
„Веќе сме во комуникација за понатамошните чекори кои што треба да бидат преземени. Се уште размислуваме на таа тема и кога ќе има нешто ново, јавноста ќе биде запознаена, рече Мицкоски.
Вчера Радио Слободна Европа објави дека Салиу за кој судот одреди мерки на претпазливост а тоа се да се јавува два пати неделно во суд, ги извршува со службен автомобил и возач.
Тој не сакаше да даде официјална изјава зошто приватни обврски извршува со службено возило, нешто што е забрането со етичкиот кодекс на Владата.
Државната комисија за спречување на корупцијата пак има само еден случај за злоупотреба на службено возило во предизборни цели.
Од неговиот кабинет се уште немаат одговорено и на прашањата на Радио Слободна Европа.
Инаку во пожарот во дискотеката загинаа 62 млади луѓе а 200 беа повредени. Салиу е обвинет како директор на Државниот инспекторат за заштита, функција на која беше десет години, до 2017 та. Тој пак изјави дека не се чувствува виновен за делото што му се става на товар, а тоа е Тешки дела против општата сигурност.
Собранието ја констатира оставката на претседателката на Антикорупциска, Татјана Димитровска
Собранието денеска на почетокот на 64. седница ја констатира оставката на претседателката на Државната комисија за спречување на корупцијата (ДКСК), Татјана Димитровска, поднесена минатата недела, откако против неа беше поднесено обвинение од Обвинителството за гонење организиран криминал.
Како што соопшти претседателот на Собранието, Африм Гаши, Димитровска ја известила законодавната власт дека ќе ја образложи својата оставка, но тоа не се случи до почетокот на седницата. „Собранието, врз основа на член 121 став 2 од Деловникот, констатира дека ѝ престанува функцијата претседател на Комисијата“, рече Гаши.
Оставката следеше по покренувањето на обвинение за две кривични дела: оддавање службена тајна на поранешниот директор на ТЕЦ Неготино, Небојша Стојановиќ, обвинет во случајот „Адитив“, и за компјутерски фалсификат, бидејќи ревизор од ДЗР во нејзино име го положил тестот за сертификат за државна тајна.
Во оставката, Димитровска се повика на член 14 став 1 алинеја 1 од Законот за спречување на корупцијата, без дополнително образложение.
Седницата продолжи со пауза од еден час, по барање на пратеничката група на Европскиот фронт, по што треба да започне расправата за интерпелацијата за работата на републичкиот јавен обвинител Љупчо Коцевски, поднесена од опозициската Левица.
За интерпелацијата најавено е дека ќе гласаат пратениците на Левица и на ЗНАМ, додека СДСМ се изјасни против. Премиерот и лидер на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, вчера рече дека „не ги менуваат ставовите преку ноќ“, а од ДУИ најавија дека денеска ќе го соопштат ставот.
Холандија прогласи двајца израелски министри за непожелни лица
Холандија ги прогласи израелските министри за национална безбедност Итмар Бен-Гвир и за финансии Безалел Смотрих за персони нон грата и „непожелни странци“.
Ова го објави на 27 јули шефот на холандската дипломатија, Каспар Велдекамп, во писмо во кое се дискутира за хуманитарната ситуација во Газа.
„Кабинетот одлучи да ги прогласи израелските министри Смотрих и Бен-Гвир за персони нон грата и се обврза да ги регистрира како непожелни лица во Шенгенскиот систем за регистрација SIS“, напиша Каспар.
Во своето писмо, холандскиот министер ја пренесе желбата на Холандија да ги ублажи страдањата на населението во Газа и да ја разгледа можноста за придонес во испораката на помош.
„Фрлањето храна од воздух е релативно скап и ризичен начин за обезбедување помош, и затоа Холандија презема мерки за поддршка на поголема копнена помош“, рече тој.
Двајцата израелски министри за кои станува збор „постојано го охрабруваа насилството на доселениците врз палестинското население, постојано се залагаа за проширување на нелегалните населби и повикуваа на етничко чистење во Појасот Газа“, продолжи Каспар.
Во јуни, Холандија ја поддржа шведската иницијатива за казнување на крајнодесничарските израелски министри во Советот за надворешни работи на ЕУ, предлог кој не доби едногласна поддршка од земјите-членки на ЕУ.
По објавувањето на мерките, израелскиот министер за национална безбедност Итамар Бен-Гвир напиша на мрежата X:
„На место каде што тероризмот се толерира, а терористите се добредојдени, еврејскиот израелски министер е непожелен, терористите се слободни, а Евреите се бојкотирани“.
Министерот за финансии Смотрих рече дека судејќи според „европското лицемерие и предавањето на лидерите на лагите на радикалниот ислам кој ја презема контролата, како и растечкиот антисемитизам во Европа, Евреите не можат да живеат таму безбедно во иднина“.
Околу 2,4 милиони Палестинци се под израелска опсада во Газа од почетокот на војната, која започна со напад на палестинската исламистичка група Хамас на 7 октомври 2023 година, на израелска територија.
Во последните недели, ОН и невладините организации предупредија на ризикот од широко распространет глад на територијата.
Воздушните транспорти на помош продолжија во недела, додека Израел прогласи хуманитарна пауза во борбите во некои сектори.
Холандскиот министер, исто така, рече дека доколку Израел не ги исполни своите хуманитарни обврски, Холандија ќе се залага за суспендирање на трговскиот дел од Договорот за асоцијација меѓу ЕУ и Израел.
„Ова исклучување ќе се искористи за да се потсети Израел да ги почитува своите обврски според меѓународното хуманитарно право“, рече Велдекамп, опишувајќи ја сегашната ситуација како „неподнослива и неодбранлива“.
Седум активни пожари, 17 изгаснати – пристигнува помош од Чешка и Словенија
Во изминатото деноноќие на територијата на државава се евидентирани вкупно 27 пожари на отворен простор, од кои седум сè уште се активни, три се ставени под контрола, а 17 се изгаснати, информира Центарот за управување со кризи (ЦУК). Во гаснењето на пожарите денеска ќе се приклучат тимови од Чешка и Словенија. Чешка испраќа хеликоптер, додека Словенија испраќа тим од 50 пожарникари со специјализирана опрема.
Најкритични се пожарите во Малешевските Планини и на планината Голем Готен, каде што гори нискостеблеста шума, смрека и грмушки, како и во прилепското село Бешиште, кај местото викано Бешишки Рид, каде огнот се шири кон Градешница и границата со Грција. Таму не се интервенира поради детонации на теренот.
Активни пожари има и во општините Прилеп, Кавадарци, Македонски Брод, Македонска Каменица, Чашка и Кичево.
Станува збор за опожарени површини со мешана и дабова шума, бор, грмушки и ниска вегетација. Под контрола се пожарите кај с. Грешница (Македонски Брод), меѓу с. Драгоево и Селце (Штип), и во с. Јунузлија (Карбинци).
Според Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР), денеска се очекува променливо облачно и посвежо време со услови за пороен дожд, грмежи и краткотрајно невреме. Максималните температури ќе се движат од 27 до 35 степени.
Четворица, меѓу кои и еден полицаец, убиени во деловна зграда во Њујорк
Маж вооружен со автоматска пушка убил четворица во облакодер на Менхетен, во кој се сместени неколку големи финансиски фирми, пред да се самоубие, соопштија официјални лица од градот Њујорк на 28 јули.
Една од четирите жртви убиени во вооруженото насилство бил 36-годишен полицаец од њујоршката полиција, кој емигрирал во САД од Бангладеш. Градоначалникот Ерик Адамс го опиша полицаецот, кој бил во полицијата околу три и пол години, како вистински херој.
Властите дадоа малку детали за другите три жртви убиени од осомничениот - двајца мажи и една жена. Трет маж е сериозно ранет во пукањето и „се бори за живот“ во блиската болница, рече градоначалникот.
Комесарот на полицијата во Њујорк, Џесика Тиш, изјави дека вооружениот маж, идентификуван како Шејн Тамура, 27-годишен жител на Лас Вегас со историја на ментални заболувања, возел низ целата земја до Њујорк во последните денови.
Се верува дека вооружениот маж дејствувал сам, а истражителите сè уште не го утврдиле можниот мотив за пукањето, изјави Тиш за новинарите на прес-конференција доцна во ноќта.
„Вистинско зло дојде во срцето на нашиот град и ги погоди невините луѓе и еден од нашите полицајци кој ги заштитуваше“, изјави на прес-конференција Патрик Хендри, претседател на Здружението на добронамерни полициски службеници.
Убиениот полицаец, Дидарул Ислам, татко на две деца чија сопруга е бремена со нивното трето дете, во тоа време работел како дел од програмата на њујоршката полиција која им овозможува на униформираните патролни полицајци да бидат распоредени како обезбедувачи во комерцијални објекти.
Пукањето започнало во лобито на зграда на Парк Авенју во Мидтаун Менхетен, а потоа се преселило во канцелариите на горниот кат на компанијата за управување додека осомничениот се качил со лифтот до 33-тиот кат. Крвопролевањето завршило кога вооружениот човек се застрелал смртоносно во градите, изјави Тиш за новинарите.
Фотографија од осомничениот, за која CNN тврди дека ја споделила полицијата, на која се гледа вооружен маж како влегува во зградата носејќи пушка, беше објавена од голем број големи медиуми. Прелиминарните проверки на осомничениот не покажаа никакво значајно криминално минато, се додава во извештајот, цитирајќи ги официјалните лица.
Во облакодерот на Парк Авенју број 345 се наоѓаат канцелариите на бројни финансиски институции, вклучувајќи ги „Блекстоун“ и „КПМГ“, заедно со седиштето на Националната фудбалска лига.
Голем број на полицајци се собра во областа околу кулата, според новинарите на Ројтерс во близина на местото на настанот.
ФБИ соопшти дека агенти од нивната теренска канцеларија во Њујорк, исто така, реагирале за да обезбедат поддршка на местото на настанот.
Граѓаните ќе добиваат СМС-известувања за решенија за пензија
Граѓаните од денеска (29 јули) ќе добиваат СМС пораки за подигнување на решенијата за пензија. Секој граѓанин што поднел барање за остварување право на пензија ќе добие порака со информации каде и кога може да го подигне изготвеното решение – информираше Фондот на пензиското и инвалидското осигурување на Северна Македонија.
СМС-пораката што ќе ја добијат граѓаните ќе гласи: „Вашето решение со бр. хххххххххххххх е изготвено. Истото можете да го подигнете во Филијалата/Деловницата на ФПИОСМ каде што е поднесено барањето.“
Покрај оваа новина, Фондот информира дека е воспоставен и нов Кол Центар преку кој граѓаните можат да добијат информации за статусот на предметот или поднесеното барање, како и за условите за стекнување на старосна пензија, семејна пензија, инвалидска пензија, како и најнизок износ на пензија.
Покрај ова, тие ќе може да добијат информации и за остварување на права со примена на меѓународни договори, скратено работно време, промена на работно место, непосредна опасност од настанување на инвалидност, утврдување на својство на осигуреници како земјоделци, продолжено осигурување, упатени во странство и вработени во странство, посебни категории на осигуреници како верски лица, остварување на права за осигуреници со бенефициран стаж, задршки од пензија, услови за остварување на право за сместување во пензионерски дом.
Дополнително, преку националниот портал uslugi.gov.mk, достапни се 13 електронски услуги.
Во фаза на тестирање се и нови услуги, како што се барање за остварување на право на семејна пензија, барање за остварување на право на инвалидска пензија, барање за остварување на право на паричен надомест за телесно оштетување, издавање на дупликат решение.
Трамп ќе го скрати рокот што го даде на Путин за договор со Украина
Поради растечката фрустрација околу континуираното бомбардирање на Украина од страна на Русија и немањето напредок за мировен договор, претседателот на САД, Доналд Трамп, вели дека ќе го скрати рокот за прекин на огнот даден на рускиот претседател Владимир Путин.
Во разговор со новинарите во Тарнбери, Шкотска, на 28 јули, Трамп изјави дека е „многу разочаран“ од Путин и дека „не треба да чека“ до крајот на почетниот рок од 50 дена што им го даде на двете страни претходно овој месец.
„Ќе одредам нов рок за околу 10 или 12 дена од денес“, им рече Трамп на новинарите за време на средбата со британскиот премиер Кир Стармер.
„Кога се справувате со некого доволно долго, знаете што ќе направи – или нема да направи“, рече тој. „Му дадов шанса [на Путин]. Тој не ја користи.“
Белата куќа не прецизираше какви чекори може да следат ако Русија не одговори, иако Трамп рече „можеби сепак ќе склучиме договор со Русија, но е многу доцна во процесот“.
Минатиот петок, државниот секретар Марко Рубио рече дека Трамп „губи трпение“ со Москва и „ја губи желбата да продолжи да чека“, алудирајќи на потенцијални сериозни последици.
Украина ги поздрави забелешките на Трамп. Андриј Јермак, шеф на Кабинетот на претседателот на Украина Володимир Зеленски, напиша на Телеграм:
„Му благодариме на претседателот на Соединетите Американски Држави Доналд Трамп за неговата цврста позиција и јасниот сигнал – мир преку сила“, рече Јермак.
„Претседателот Трамп изјави дека го скратува рокот што му го даде на Путин за да ја заврши војната затоа што верува дека одговорот е очигледен. Путин разбира само сила, а таа порака сега е јасно и гласно доставена. Ова е став што целосно го дели и претседателот Володимир Зеленски“, наведе тој.
Русија сè уште официјално не ја коментираше последната изјава на Трамп.
Украинските и руските делегации се состанаа за мировни преговори на 23 јули. Тоа беше третата рунда од серијата преговори што започнаа на 16 мај, но постигнаа мал напредок.
Бугарија распиша тендер за пругата кон Северна Македонија
Национална компанија за железничка инфраструктура на Република Бугарија денеска (28 јули) објави тендер за доизградба на железничката пруга кон Северна Македонија.
Тендерот се однесува на проектирање и изградба нова железничка траса од Ѓуешево до границата со Северна Македонија во должина од 2,4 километри – единствената делница што недостасува од железничкиот Коридор 8 на бугарска територија, како и за модернизација на 17-километарската делница од Перник до Радомир.
Објавата на тендерот доаѓа десетина дена откако беше објавено дека Бугарија и Северна Македонија на разговори во Брисел се договориле да го финализираат договор за Коридорот 8.
Според бугарското Министерство за транспорт, двата проекта за кои е објавен тендер се важен дел од имплементацијата на Коридорот 8 на бугарска територија, а со објавувањето на тендерите Бугарија ги исполнува своите обврски за целосна изградба на железничка врска меѓу двете земји.
Тендерот за делницата од Ѓуешево до границата опфаќа и реконструкција на железничката станица Ѓуешево, а последните 420 метри од таа траса се издвоени како посебна ставка во тендерот со образложение дека нивната изградба ќе започне по завршувањето на прекуграничниот тунел што Бугарија и Северна Македонија треба да го градат заедно.
Само на тој начин, посочува Министерството, нема да биде попречено работењето на тешката механизација што се користи за тунелските работи. Рокот за завршување на активностите е до крајот на 2028 година за целата делница, со исклучок на 420-те метри, што ќе се градат дополнително.
Овој тунел меѓу Ѓуешево и границата се смета за стратешки објект со кој преку Коридорот 8 ќе се поврзат Црното со Јадранското Море. За него, Бугарија и Северна Македонија се договорија да формираат работни групи кои до крајот на месец јули ќе го финализираат текстот на меѓувладиниот Договор со цел да се утврдат конкретните обврски на двете страни за техничките, финансиските, градежните и оперативните аспекти.
Проектот за модернизација на делницата од 17 километри од Перник до Радомир, пак, вклучува изградба на двојна железничка линија за брзина од 160 километри на час, реновирање на станиците и постојките по трасата и отстранување на сите нивелирани премини со патен сообраќај и пешаци за поголема безбедност. Рокот за завршување на оваа делница е средината на 2029 година.
Македонскиот и бугарскиот министер за транспорт, Александар Николоски и Гроздан Караџов, на крајот на јуни одржаа средба на маргините на Министерскиот форум за транспорт во Истанбул, каде што беше постигнат напредок за откочување на изградбата на железничката пругата. По ова, делегации на двете држави имаа разговори во Брисел на 16 јули.
„На состанокот на високо ниво се договорија чекорите во следните месеци, при што беа идентификувани приоритети меѓу кои и повторно објавување на тендерот за работите на железничкиот дел помеѓу Крива Паланка и влезот на прекуграничниот тунел до крајот на 2025 година од страна на Македонија“, соопштија од Министерството за транспорт на Северна Македонија по состанокот.
Источниот дел од Коридорот 8 ги поврзува Македонија и Бугарија и е дел од Европскиот транспортен коридор Западен Балкан – Источен Медитеран.
Словенија и Франција понудиле помош на Северна Македонија за пожарите
Преку Механизмот за цивилна заштита на ЕУ, Словенија и Франција испратиле понуда до властите во Северна Македонија со свои тимови да помогнат во справувањето со пожарите кои беснеат низ земјава изминатиот период, соопшти директорот на Дирекцијата за заштита и спасување (ДЗС), Стојанче Ангелов.
„Предмалку добивме понуда од Словенија да испрати помош од тим од 50 пожарникари со специјални возила за гаснење пожари. Слична понуда имаме и до Франција, да ни испратат тим со сличен број на пожарникари со специјални возила. Ја разгледуваме оваа можност и дополнително ќе одлучиме како ќе постапиме“, изјави Ангелов.
Претходно во текот на денот, премиерот Христијан Мицкоски посочи дека преку овој механизам не може да се ангажираат воздухоплови од други држави бидејќи во овој момент нема слободни со оглед дека пламените јазици беснеат насекаде во медитеранскиот дел на Европа, како што се Албанија, Косово, Босна и Херцеговина, Србија, Шпанија, Италија, Кипар, Грција, Турција…
Последните официјални информации од Центарот за управување со кризи (ЦУК) се дека на територијата на државата активни се девет пожари, а шест се под контрола. Но, бројката, вели Ангелов, се менува од час во час.
И директорот на ДЗС, како и Мицкоски, ги истакна сомнежите дека дел од пожарите се подметнати.
„Мотивите се различни, постои можност да има економско-криминални мотиви. Можеби некој се надева дека ќе може да ја сече изгорената шума бидејќи на некои места имаме пожари кои на необјаснив начин се појавија во висококвалитетна шума. Постојат можност и за патолошки мотиви – пиромани, но тие не би запалиле оган до населено место каде би биле видени, фатени, снимени. Дел од подметнувањата се на места каде нема квалитетна шума и тука нема логично објаснување зошто некој упорно пали пожари на вакви места“, рече Ангелов.
Директорот на ДЗС апелираше до граѓаните да не се крева паника бидејќи таа е „најлош непријател и може да предизвика носење лоши одлуки“.
Ангелов тврди дека „како држава имаме целосна контрола над сите ресурси“. Тие, вели, никогаш нема да бидат доволни, но оптимално се распоредуваат, а прв критериум е заштитата на човечките животи, потоа имотот на граѓаните итн.
Во текот на изминатото деноноќие, според пресекот што утрото на 28 јули го направи ЦУК, на територијата на Северна Македонија биле регистрирани вкупно 51 пожар. Оваа бројка, за првиот човек на ДЗС, е алармантна.
Моменталните температури, кои се пониски во споредба со минатата недела кога беа над 40 степени Целзиусови, според него, сè уште се погодни за пожарите. Сепак, надлежните очекуваат дека најавените обилни врнежи од дожд најавени за во текот на претстојната ноќ ќе помогнат во справувањето во пожарите, пред сè, во источниот дел од државата.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете