Вести
Речиси 26 илјади бегалци од Украина заминале за Молдавија и Романија
Молдавија соопшти дека примила речиси 16 илјади украински бегалци од почетокот на руската инвазија на Украина.
Министерката за внатрешни работи Ана Ревенко денеска соопшти дека нешто повеќе од 15 илјади украински граѓани ја преминале границата со Молдавија во последните 24 часа.
Многумина сакаат да продолжат во ЕУ, но најмалку 100 побараа азил во Молдавија, рече таа.
Напливот на украински бегалци доаѓа откако парламентот на Молдавија одобри вонредна состојба во траење од 60 дена поради рускиот напад врз Украина.
Меѓу другото, вонредната состојба, изгласана за време на вонредниот состанок на 24 февруари, забранува масовни демонстрации и ѝ дозволува на владата да протера „непожелни лица“ од земјата.
Дописниците на РСЕ јавуваат дека молдавските власти формирале центри за тријажа и помош на два гранични премини со Украина - Очнита и Паланка. Според Министерството за внатрешни работи на Молдавија, центрите исто така ќе бидат подготвени да понудат сместување за одреден број бегалци во траење од 72 часа.
Молдавија и Украина делат граница долга 1.222 километри.
И Романија, која дели граница до Украина во должина од 650 километри, исто така јавува за зголемен број на преминувања на границата, според тамошните локални власти. И тие велат дека украинските граѓани кои преминуваат во Романија сакаат да го продолжат својот пат кон Полска и Чешка.
Романското Министерство за внатрешни работи денеска соопшти дека околу 10 илјади Украинци преминале во земјата од почетокот на инвазијата, но само 11 од нив поднеле барање за статус на бегалци во земјата.
Молдавската претседателка Маја Санду денеска имаше телефонски разговор со романскиот претседател Клаус Јоханис за да разговара за координирање на нивните акции за да им се обезбеди потребната помош за украинските бегалци, објавија од кабинетот на молдавската претседателка.
види ги сите денешни вести
Ѓердовиќ: Русите се подготвени да го препуштат управувањето со НИС на трета страна
Министерката за рударство и енергетика на Србија, Дубравка Ѓедовиќ, изјави дека руските сопственици на Нафтената индустрија на Србија (НИС) се подготвени да ја предадат контролата и влијанието врз компанијата, која е под санкции на САД, на трети страни.
Ѓедовиќ на Инстаграм напиша дека руските сопственици испратиле барање до Канцеларијата за контрола на странски средства на САД (OFAC), барајќи продолжување на лиценцата за работа, врз основа на преговори со трета страна.
„Во барањето се наведува дека руската страна е подготвена да ја отстапи контролата и влијанието врз компанијата НИС на трета страна. Државата Србија официјално го поддржа ова барање. OFAC веќе реагираше со одредени коментари и се надеваме дека ќе го изнесе својот став во текот на неделата“, напиша таа.
Нафтената индустрија на Србија беше ставена на списокот со санкции на САД на 10 јануари, поради таканаречениот „секундарен ризик“, односно мнозинско руско сопствеништво.
Санкциите на САД имаат за цел, меѓу другото, да го спречат финансирањето на војната во Украина, преку пари што доаѓаат од руски енергетски компании. Оттогаш, спроведувањето на санкциите беше одложено осум пати, но конечно стапи во сила на 9 октомври.
Во меѓувреме, сопственичката структура на НИС беше променета неколку пати, но таа сè уште е претежно во рацете на руски компании.
Министерот за рударство и енергетика претходно објави дека рафинеријата во Панчево, во сопственост на НИС, ќе работи до 25 ноември.
Ситуацијата е дополнително комплицирана со санкциите против руската нафтена компанија Лукоил, која има лиценца за редовно работење во Србија до 21 ноември.
Западните земји, вклучувајќи ги САД, ЕУ и Велика Британија, воведоа нови санкции врз руските нафтени и гасни компании Роснефт и Лукоил на 23 октомври за да извршат притисок врз Москва поради нејзината инвазија на Украина.
Со децении, Србија е зависна од увоз на гас од Русија, од каде што задоволува повеќе од 80 проценти од своите енергетски потреби. Сепак, таа нема долгорочен договор за снабдување со гас со Русија. Во октомври, Москва го продолжи аранжманот за гас до крајот на годината, а не за три години, како што очекуваа властите во Србија. Властите во Белград го сметаа тоа за лоша вест.
Сирискиот претседател засега ја исклучува можноста за зближување со Израел
Привремениот претседател на Сирија, Ахмед ал-Шара ја исклучи можноста за директни разговори за нормализирање на односите со соседниот Израел засега.
На прашањето за желбата на американскиот претседател Доналд Трамп Сирија да се приклучи на Абрахамовиот договор, дипломатска иницијатива започната за време на неговиот прв мандат, во која голем број арапски земји воспоставија врски со Израел од 2020 година, ал-Шара посочи на тековната окупација на Голанската Висорамнина од страна на Израел.
Израел ја зазеде Голанската Висорамнина од Сирија во шестдневната војна во 1967 година и ја анектираше во 1981 година. Анексијата не е меѓународно призната. Израел продолжува да ја окупира територијата.
Во разговор за телевизијата Фокс њуз, сирискиот шеф на државата рече дека „ситуацијата во Сирија е различна од ситуацијата на земјите кои го потпишаа Абрахамовиот договор“.
„Сирија граничи со Израел, а Израел ја окупира Голанската висорамнина од 1967 година. Ние нема да влеземе директно во преговори во моментов. Можеби администрацијата на Соединетите Држави со претседателот Трамп ќе ни помогне да постигнеме ваков вид преговори“, изјави тој.
Ал-Шара стана првиот сириски шеф на држава кој беше примен во Белата куќа од независноста на земјата во 1946 година.
Израел и Сирија официјално се во војна од 1948 година. Мировен договор никогаш не е потпишан.
Од падот на долгогодишниот владетел Башар ал-Асад во декември 2024 година, израелската војска постави воени позиции на сириска територија по должината на границата и изврши воздушни напади врз складиштата со оружје. Израел, исто така, распореди дополнителни трупи на Голанската висорамнина, централна точка на спорот, по падот на ал-Асад и оттогаш ги засили воздушните напади во Сирија со цел да се спречи оружјето на Дамаск да падне во рацете на екстремистите.
Американскиот Сенат го усвои законот за прекин на блокадата на владата
Американскиот Сенат доцна синоќа го одобри законот за финансирање за да се стави крај на најдолгата блокада на владата во историјата на САД, а актот сега треба да се најде и во Долниот дом на Конгресот.
Шеесет сенатори гласаа за законот, додека 40 беа против. Со мерката американската Влада сега ќе се финансира до крајот на јануари.
Гласањето означува политички пробив по 41-дневниот застој, што остави стотици илјади федерални службеници без плати и ги наруши јавните услуги.
За новиот буџет да стапи на сила мора да биде одобрен од Претставничкиот дом. Републиканците под претседателот Доналд Трамп имаат тесно мнозинство во Долниот дом и досега само неколкумина неистомисленици јавно изјавија дека ќе гласаат против пакетот, пренесе германската агенција.
Доколку Претставничкиот дом ја даде својата поддршка, законот ќе оди кај Трамп за негов потпис, чекор што се смета за формалност.
Блокадата започна на 1 октомври, бидејќи републиканците и демократите не успеаја да се договорат за новиот федерален буџет. Без план за трошење одобрен од двата дома на Конгресот, нема прилив на пари во владините агенции.
Платите за федералните работници, војската и програмите за социјална помош се финансираат преку федералниот буџет.
Републиканците моментално имаат тесно мнозинство во Сенатот со 53 од 100-те места во овој дом на Конгресот. Меѓутоа, за поминувањ ена буџетот беа потребни најмалку 60 гласови, потсетува ДПА.
Демократските сенатори со недели наназад одбиваа да го поддржат планот. Меѓутоа, во текот на викендот, неколку демократи го сменија својот став, отворајќи го патот за синоќешното гласање.
Министерството за финансии потврди времен прекин на исплатите на пари од ИПАРД програмата
Северна Македонија преку структурите и органите за управување на средствата од ИПА/ИПАРД инструментот на Европската унија донесе одлука за времен прекин на исплатите на средствата од ИПАРД програмата.
Овој потег следува по актуелните случувања со Агенцијата за финансиска поддршка на земјоделството и руралниот развој и апсењето на петмина осомничени за поткуп, меѓу кои и директорот на Агенцијата, Илија Стоилев.
„За ваквата одлука истиот ден е известена Европската комисија и службите во Брисел, кои повратно известија и ја поздравија одлуката на Националните структури. Целта е да се обезбеди уверување дека воспоставениот систем гарантира легалност и регуларност на плаќањата од ИПАРД, како и постоење на ефективни мерки за заштита од измами и корупција“, соопшти Министерството за финансии.
Националните структури за управување на средства од ИПА/ИПАРД инструментот веќе преземаат дополнителни мерки и активности поврзани со актуелните случувања. Северна Македонија од Европската комисија уште од 2009 година го има добиено од правото за децентрализирано управување со средствата од ИПА/ИПАРД инструментот.
Mинистерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Цветан Трипуновски рече дека нема најава за блокада на ИПАРД средствата. Вакво тврдење претходно изнесе неговиот претходник Љупчо Николовски, велејќи дека ИПАРД програмата е стопирана, а илјадници земјоделци ќе имаат целосен прекин на исплатите кон земјоделците и компаниите коишто веќе имаат склучени договори и веќе реализираат инвестиции од оваа програма.
Како што се наведува во соопштението од министерството, Трипуновски посочи дека веднаш акцијата која ја спроведе Министерството за внатрешни работи и Обвинителството, преземени се дополнителни активности со цел да се провери работењето на самата Агенција за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој.
„Ќе се преземат одредени активности во делот на контролните механизми, во делот на исплатата на ИПАРД средствата“, појасни министерот Трипуновски.
Тој посочи дека во брз период ќе има нов директор на Агенцијата, со цел тековното работење да продолжи со нормална динамика.
Брнабиќ: Србија ја поддржува Украина во ЕУ интеграцијата
Претседателката на српскиот парламент, Ана Брнабиќ, на 10 ноември во Киев изјави дека Србија целосно ја поддржува Украина во нејзиниот процес на пристапување кон Европската унија (ЕУ) и дека ќе ѝ обезбеди помош на Украина во тој процес.
Брнабиќ е во посета на Киев и на Врховната рада (украинскиот парламент), а разговараше со нејзиниот претседател Руслан Стефанчук.
Брнабиќ, повикувајќи се на министерот за европски интеграции Немања Старовиќ, изјави дека Меморандумот за разбирање меѓу Србија и Украина за пристапување кон ЕУ е финализиран и дека се надева дека двете страни наскоро ќе го потпишат.
Таа додаде дека највисоките владини претставници на Србија, вклучувајќи ја неа и претседателот Александар Вучиќ, имаат одлична комуникација со украинските претставници.
Брнабиќ изјави дека Србија доставила голема количина хуманитарна и финансиска помош на Украина од почетокот на војната со Русија во февруари 2022 година и дека таа е поголема од сумата на помошта што пристигнала во таа земја од целиот регион на Западен Балкан.
Брнабиќ истакна дека во српскиот парламент постои парламентарна група за пријателство со Украина која е во „постојан контакт со групата во украинскиот парламент“.
Стефанчук ѝ се заблагодари на Брнабиќ за посетата на заедничката конференција и рече дека со неа разговарал за голем број прашања од односите меѓу двете земји, вклучувајќи ја меѓупарламентарната соработка и заедничкиот пат кон членство во ЕУ.
Српскиот претседател Александар Вучиќ пред пет дена разговараше по телефон со украинскиот претседател Володимир Зеленски за односите меѓу Србија и Украина, европската интеграција и „меѓународната агенда за наредниот период“.
Србија е една од ретките европски земји што не се приклучи на санкциите против Русија за нејзината инвазија на Украина, но го поддржа територијалниот интегритет на Украина.
Србија постојано испраќа хуманитарна помош во Украина, која е под руска инвазија од февруари 2022 година.
Случај „Геријатрија“: Презентирани видео снимки од средбите за давањето поткуп
Со изведување материјални докази од Обвинителството денеска во Основниот кривичен суд Скопје продолжи судењето за случајот „Геријатрија” за примање поткуп против директорот на ЈЗУ Специјализирана болница за геријатриска и палијативна медицина, Мухсин Арифи и Блерим Амити за примање награда за противзаконито влијание.
Во судница беа презентирани докази - фото и видео материјали прибавени со примена на посебни истражни мерки, како извештаи од средби меѓу обвинетиот Блерим Амити и сведокот на повеќе локации во Скопје, како и од средби подоцна во истиот ден во април годинава меѓу првообвинетиот Мухсин Арифи и Блерим Амити.
Во судница беа презентирани и фотографии и видео материјал од средба на 4 април годинава меѓу двајцата обвинети и сведокот, како и од средби на критичниот ден на 8 април годинава кога се врши предавањето на парите.
На денешното рочиште беше сослушан и сведок, предложен од одбраната на обвинетите, кој рече дека за случајот знае, зошто поранешен колега од претходно додека работел во КПУ Идризово, го прашувал дали го познава Мухсин Арифи, зошто, како што му рекол, имал братучед со многу болна жена за да одат до кај него да прашаат која е процедурата за таа да се прими на Геријатрија.
Сведокот рече дека му рекол дека лично не го знае, а бидејќи го замолил, дека ќе му се јави преку Месинџер да го праша дали сака да ги прими. Колегата подоцна му кажал дека директорот ги примил и имале многу убав разговор. Сведокот, како што рече, после тоа нема никаков контакт.
Сведокот, одговарајќи на прашање, нагласи дека ниту се видел, ниту со никого зборел или барал пари за да договори средба со директорот.
Судскиот процес го води судијката Ленка Давиткова, а застапник на обвинението е обвинителката Искра Хаџи Василева. Судењето продолжува на 24 ноември, со испитување на сведоци предложени од одбраната.
Претходно, обвинетите се изјаснија дека не чувствуваат вина за делата што им се ставаат на товар.
Според обвинителниот акт, Арифи побарал имотна корист од 20.000 евра за да овозможи болнички прием на пациентка во тешка здравствена состојба. Амити, кој претходно го познавал сведокот, се понудил да посредува и ја примил паричната сума, при што бил фатен на самото место од страна на полицијата.
Голема антикорупциска операција во украинскиот енергетски сектор
Националното биро за борба против корупција на Украина (НАБУ) објави дека спроведува „голема операција“ заедно со Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата, со цел да се разоткрие корупцијата во која е вклучена „високо рангирана криминална организација“ во енергетскиот сектор.
На 10 ноември, Бирото на социјалните мрежи објави дека истрагата трае веќе 15 месеци и дека се собрани околу 1.000 часа аудио снимки.
„Документирани се активностите на високо рангирана криминална организација. Нејзините членови изградиле широка корупциска шема со цел да влијаат врз стратешките компании во јавниот сектор, особено врз акционерското друштво „Енергоатом“, соопшти Националното биро за борба против корупција на Украина.
Бирото не открива детали за тековните истраги, но рече дека ќе ги објави подоцна.
Пратеникот во Парламентот, Јарослав Железњак, потврди дека се вршат претреси во компанијата „Енергоатом“ и во резиденцијата на поранешниот министер за енергетика Херман Халушченко, кој моментално е министер за правда.
Наводно, била претресена и куќата на бизнисменот и ко-сопственик на студиото „Квартал 95“, Тимур Миндич.
Иако Украина е пофалена за нејзиниот напредок во борбата против корупцијата, западните влади, антикорупциските тела и аналитичарите веруваат дека е потребна повеќе работа за целосно искоренување на корупцијата.
Порано оваа година, ОЕЦД во извештај изјави дека „ризиците од корупција остануваат високи во контекст на целосна руска инвазија на Украина“.
Истрагата, објавена на 10 ноември, дополнително исткнува зошто украинските граѓани и западните влади вршеле притисок врз претседателот Володимир Зеленски претходно оваа година да го повлече законот со кој се ограничува независноста на водечките антикорупциски тела во земјата.
Овој закон, кој подоцна беше повлечен, ги предизвика најголемите протести во Украина од почетокот на руската инвазија во 2022 година.
Во јули, истрагата на Радио Слободна Европа откри дека семејството на висок украински царински службеник поседува портфолио од луксузни недвижности и автомобили.
Анатолиј Комар беше раководител на одделот на Царинската служба задолжен за наплата на давачки за увоз и извоз на нафта, гас и друга енергија во февруари 2022 година, непосредно пред почетокот на целосната руска инвазија.
Во тоа време, месечната плата на Комар беше околу 2000 долари, додека главниот извор на приход на семејството доаѓаше од неговата сопруга, Марија, која работи како туристички водич и нуди онлајн курсеви. Нејзините пријавени приходи беа значително повисоки - околу 8000 долари месечно.
Сепак, деталната анализа на семејните трошоци сугерира дека таков начин на живот би барал значително поголем приход.
Кога беше прашан како се финансира луксузниот начин на живот, Комар за Радио Слободна Европа изјави дека не сака да коментира за лични прашања. Кога беше дополнително притиснат, тој изјави дека трошоците ги покрива неговиот „кум“ кој е „прилично богат човек“, но не даде дополнителни појаснувања.
Саркози вели дека затворот е „кошмар“, обвинителите бараат негово ослободување
Поранешниот претседател на Франција, Никола Саркози, денеска (10 ноември)изјави дека неговиот престој во затвор е „многу тежок и исцрпувачки“, за време на сослушувањето за неговото барање за пуштање на слобода пред Апелациониот суд во Париз.
Саркози на 21 октомври почна да ја издржува петгодишна затворска казна затоа што со криминално здружување ја финансирал претседателската кампања во 2007 година со средства од Либија.
„Тешко е, многу е тешко, како што е сигурно за секој затвореник, би рекол дека е исцрпувачки“, изјави Саркози и им се заблагодари на затворските службеници кои, како што додаде, „ја направија оваа ноќна мора поднослива“.
Саркози на рочиштето се приклучи преку видео-повик, заедно со двајца од своите адвокати.
Канцеларијата на јавниот обвинител денеска побара негово пуштање на слобода под судски надзор.
Државниот обвинител Дамијен Брун изјави дека „ризиците од договарање и вршење притисок врз сведоци ги оправдуваат барањата за ставање под судски надзор“ и побара барањето на Саркози за пуштање на слобода да се одобри.
Осудата на Саркози стави крај на долгогодишните правни битки околу обвинувањата дека неговиот изборен штаб зел милиони во готово од либискиот лидер Моамер Гадафи, кој подоцна беше соборен и убиен за време на Арапската пролет, во 2007 година.
Иако Саркози беше прогласен за виновен за заговор со блиски соработници за организирање на шемата, тој беше ослободен од обвинението за лично примање или користење на средствата.
Одлуката за затворање на поранешниот претседател предизвика негодување кај политичките сојузници на Саркози и крајната десница.
Пресудата одразува промена во пристапот на Франција кон таканаречениот криминал на „белите јаки“. Во 1990-тите и 2000-тите, многу осудени политичари целосно го избегнуваа затворот.
Вучиќ изјави дека ги замолил Хрка и Мрдиќ да го прекинат штрајкот со глад
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, на 10 ноември на социјалната мрежа Инстаграм објави дека телефонски разговарал со Дијана Хрка и пратеникот Угљеша Мрдиќ, кои штрајкуваат со глад пред српскиот Парламент.
Во видео изјава, Вучиќ рече дека е загрижен за нивното здравје и ги замоли да го прекинат штрајкот со глад.
„Ја замолив г-ѓа Хрка да размисли бидејќи сакам да разговарам со неа и да ја примам тука во Претседателството“, рече Вучиќ.
Дијана Хрка, мајката на младиот човек кој почина при падот на настрешницата во Нови Сад, штрајкува со глад деветти ден со барање да се утврди одговорност за падот на настрешницата на Железничката станица во Нови Сад, да се ослободат сите притворени студенти и да се распишат вонредни избори.
На 8 ноември, Вучиќ исто така рече дека е подготвен да ја прими Дијана Хрка, но дека разговорот ќе се одвива без „политички настап во кој ќе бидат опкружени со 500 луѓе“ и без обиди за предизвикување инциденти.
На 9 ноември, Хрка изјави дека, доколку Вучиќ е подготвен да разговара, „ќе дојде тука да разговара пред сите луѓе, пред сите медиуми“.
Таа штрајкува со глад од 2 ноември во непосредна близина на српскиот Парламент, откако полицијата не ѝ дозволи да го стори тоа на скалите на главниот влез во парламентот, каде што е ограден просторот за импровизирана шаторска населба на поддржувачи на владејачката Српска напредна партија.
Секој ден, граѓаните се собираат за да ја поддржат.
Откако Дијана Хрка го започна штрајкот со глад, прогресивците свират националистички и народни песни преку звучниците, а на 5 ноември таму се одржа голем митинг на поддржувачи на владата.
Угљеша Мрдиќ, пратеник на владејачката Српска напредна партија, штрајкува со глад пред српскиот Парламент од 31 октомври.
Кога започна штрајкот, Мрдиќ рече дека неговото главно барање е Обвинителството да наложи апсење на поранешниот претседател на Собранието на акционери на инфраструктурата на железниците на Србија, Небојша Бојовиќ и поранешниот извршен директор на таа компанија, Милутин Милошевиќ.
Тој тврди дека неодамна доставил докази против Бојовиќ и Милошевиќ до Обвинителството за организиран криминал во врска со падот на настрешницата во Нови Сад, обвинувајќи ги двајцата дека се „најодговорни“ за несреќата.
Почна гласањето за парламентарните избори во Египет
Египќаните во понеделник, 10 ноември излегуваат на гласачките места за да изберат нов парламент, за кој критичарите велат дека само дополнително ќе ја зацврсти власта на претседателот Абдел Фатах ал-Сиси.
Отворањето на гласачките места во 9:00 часот наутро означува почеток на еднонеделен процес за пополнување на 568 од 596 места во Долниот дом, при што некои провинции нема да гласаат уште две недели.
Останатите 28 пратеници ќе бидат назначени директно од Сиси, поранешниот началник на армијата кој ја презеде власта по соборувањето на починатиот исламистички претседател Мохамед Морси во 2013 година.
Египќаните во странство гласаат во петок и сабота. Во региони како Александрија, гласачите имаат рок до вторник да гласаат во првиот круг. Некои региони, вклучувајќи го и Каиро, нема да гласаат до 24 ноември.
Конечните резултати се очекуваат до 25 декември.
Половина од местата ќе бидат пополнети преку затворени партиски листи, а другата половина од индивидуални кандидати, а една четвртина од местата се резервирани за жени.
Парламентарните избори се одржуваат по повеќе од два месеци по изборите за сенатот, горниот дом, на кои имаше ниска излезност од околу 17 проценти.
Провладината коалиција „Национална листа за Египет“ победи на тие избори, учествувајќи без противник во трката за партиските листи.
Се очекува коалицијата повторно да доминира.
Партијата Мостакбал Ватан (Иднината на нацијата) која е про-Сиси и партијата Национален фронт предводена од поранешниот министер Есам ал-Газар ја предводат коалицијата од 12 членови.
Новоформираната партија на Газар ги обединува поранешните владини претставници и има финансиска поддршка од бизнис-тајкунот Ибрахим ал-Органи, близок сојузник на Сиси.
Во меѓувреме, опозициските групи остануваат поделени. Некои партии се кандидираат независно, додека други се приклучија на про-владините листи.
Аналитичарите велат дека времето на одржување на изборите им дава невообичаена тежина бидејќи тие ќе бидат последни пред да заврши третиот и последен мандат на Сиси во 2030 година.
„На Сиси му е потребен парламент што може целосно да го контролира“, изјави за АФП Тимоти Калдас од Институтот за блискоисточна политика „Тахрир“ со седиште во Вашингтон.
„Ако сака да остане на власт по 2030 година, токму овој следен парламент ќе мора да иницира какви било уставни измени за да го овозможи тоа“, рече тој.
Според уставните амандмани од 2019 година, мандатот на Сиси беше продолжен од четири на шест години, а неговиот претходен мандат ретроактивно се сметаше за прв, дозволувајќи му да остане на функцијата до 2030 година.
Администрацијата на Сиси, долго оцрнувана поради своите права, започна национален дијалог во 2022 година во очигледна увертира кон десеткуваната опозиција во земјата.
Но, во годините потоа се забележа проширување на репресијата врз неистомислениците, според групите за човекови права, кои проценуваат дека десетици илјади политички затвореници остануваат зад решетки.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете