Вести
Две лица загинаа, а седум се повредени во израелски напад врз Либан
Две лица беа убиени, а седум други беа повредени во израелски воздушни напади врз Либан на 8 ноември, според либанските извештаи, јави агенцијата ДПА.
Двата одделни инциденти се случуваат во време на пораст на нападите за кои Израел вели дека се насочени кон либанската група Хезболах, која е сојузничка на Иран.
Во еден напад, израелски дрон погоди возило на пат во југоисточен Либан, при што загинаа двајца браќа, објави либанската државна новинска агенција ННА.
Претходно истиот ден, израелски дрон таргетираше друго возило во близина на болница во јужниот град Бинт Џбеил, при што беа повредени седум лица, соопшти либанското Министерство за здравство.
Нема непосреден коментар од израелската војска.
Израел во четвртокот соопшти дека извршил серија напади врз воени цели на Хезболах во јужен Либан.
Тензиите меѓу Израел и Хезболах неодамна ескалираа и покрај кревкото примирје. Израел, со поддршка на САД, врши притисок за целосно разоружување на Хезболах. Примирјето технички е во сила од крајот на ноември минатата година, по месеци борби меѓу Израел и Хезболах.
Но, Израел го обвинува Хезболах за вооружување и продолжува со речиси секојдневните напади.
Северна Кореја предупреди на уште „офанзивни потези“ по последното лансирање ракета
Министерот за одбрана на Северна Кореја предупреди на дополнителни „офанзивни потези“, додека Вашингтон и Сеул го критикуваа последното лансирање балистичка ракета од страна на Пјонгјанг на 7 ноември, јави агенцијата АФП.
Лансирањето на ракета од Северна Кореја се случи по помалку од една недела откако американскиот претседател Доналд Трамп, за време на посетата на регионот, изрази интерес да се сретне со севернокорејскиот лидер Ким Џонг Ун.
Пјонгјанг не одговори на понудата.
Министерот за одбрана на Пјонгјанг, Но Кванг Чол, рече дека Вашингтон „станал дрзок во своите воени потези, загрозувајќи ја безбедноста“ на Северот и „намерно ги ескалира политичките и воените тензии во регионот“.
„Нема да штедиме никаква офанзивна акција против заканите на непријателот“, рече тој, според државната новинска агенција КЦНА.
Во текот на неделата пред лансирањето на ракетата, американскиот министер за одбрана Пит Хегсет и неговиот јужнокорејски колега ја посетија демилитаризираната зона (ДМЗ), каде што „потврдија силна заедничка одбранбена позиција и тесна соработка“ меѓу нивните земји.
На 5 ноември американскиот носач на авиони со нуклеарен погон „УСС Џорџ Вашингтон“ пристигна во јужнокорејскиот пристанишен град Бусан за логистичка поддршка, според морнарицата во Сеул - потег што Но од Северна Кореја го нарече „понатамошна ескалација на тензиите на Корејскиот Полуостров“.
Севернокорејскиот министер за одбрана исто така, рече дека посетата на Хегсет на ДМЗ имала за цел „да предизвика воена хистерија“.
Индо-пацифичката команда на САД соопшти дека најновото лансирање на балистичка ракета од Северна Кореја „го нагласува дестабилизирачкото влијание“ на потегот на Пјонгјанг, додавајќи дека САД „тесно се консултираат со своите сојузници и партнери“.
Јужнокорејската војска остро го осуди лансирањето.
Во соопштението, војската на Сеул ја повика Северна Кореја „веднаш да ги прекине сите активности што ги зголемуваат тензиите меѓу двете Кореи“.
Трамп, исто така, минатата недела објави дека го одобрил планот на Јужна Кореја за изградба на нуклеарна подморница.
Развојот на таква подморница би бил значаен чекор за поморската база и одбранбената индустрија на Јужна Кореја, велат аналитичари, ставајќи ја земјата меѓу ретките земји што поседуваат вакви бродови. Тие, исто така, рекоа дека Северна Кореја веројатно ќе одговори агресивно на какви било такви планови од страна на Јужна Кореја.
Палестинските милитанти го предадоа телото на уште еден заложник од Газа
Палестинската милитантна група Исламски џихад го предаде телото на починат заложник како дел од прекинот на огнот во Газа меѓу Израел и Хамас, јави агенцијата Ројтерс.
Хамас е означена за терористичка група од страна на Соединетите Американски Држави(САД) и од Европската унија (ЕУ.
Израелската војска соопшти дека потврдила дека телото е на Лиор Рудаеф.
Канцеларијата на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху соопшти дека ковчег со останките на еден заложник е предаден на израелските безбедносни сили во Газа преку Црвениот крст.
Исламски џихад е вооружена група која е во сојуз со Хамас и исто така зеде заложници за време на нападот на 7 октомври 2023 година кој ја предизвика војната во Газа.
Според октомврискиот договор за прекин на огнот, Хамас ги предаде сите 20 живи заложници што сè уште се држат во Газа по нападот на групата врз Израел, во замена за речиси 2.000 палестински осуденици и воени затвореници што се држат во Израел.
Спогодбата за прекин на огнот, исто така, вклучуваше враќање на посмртните останки на 28 починати заложници во замена за останките на 360 милитанти.
Вклучувајќи го и Рудаеф, 23 тела на заложници беа вратени во замена за 300 тела на Палестинци, иако не се сите идентификувани, според здравствените власти во Газа.
Милитантите предводени од Хамас заробија 251 заложник во нападот во 2023 година и убија уште 1.200 луѓе, повеќето од нив цивили, според израелски пресметки. Во одмаздничката офанзива на Израел загинаа повеќе од 69.000 Палестинци, повеќето од нив цивили, според здравствени службеници во Газа.
Нестабилниот прекин на огнот ги смири повеќето, но не сите борби, дозволувајќи им на стотици илјади Палестинци да се вратат во урнатините на своите домови во Газа.
Израел ги повлече трупите од позициите во градовите и е дозволен поголем влез на помош.
„Државни патишта“ за девет месеци собра 59 милиони евра од патарини
Вкупните приходи од наплата на патарина за првите девет месеци од годинава изнесуваат 3.611.645.604, денари (58,725 милиони евра), според податоци на Јавното претпријатие за државни патишта (ЈПДП).
Најпрофитабилна е наплатната станица Романовце, а најниски се приходите на Кадрифаково.
Во септември годинава прометот на наплатните станици изнесува 401.971.971 денар. Во летните месеци кога е највисока фрекфенцијата на возила, биле инкасирани 494.308.025 во август, 469.811.647 во јули и 399.325.680 денари во јуни годинава.
На наплатата преку системот „Отворен Балкан“ во септември отпаѓаат 10.486.530 денари.
Електронската наплата достигнала 35 проценти.
Во Северна Македонија, електронски систем за наплата на патарините е воведен од јули 2019 година на наплатните станици Романовце, Отовице, Сопот и Градско на Коридорот 10, како и на Петровец. На Коридорот 8 наплатната станица Глумово профункционира како целосно електронска наплата на 4 април минатата година, а Желино, се трансформираше во електронскиот систем еден месец подоцна.
Нафтата, Русија и Украина во фокусот на разговорите меѓу Трамп и Орбан
Американскиот претседател Доналд Трамп го пречека својот унгарскиот гостин, премиерот Виктор Орбан во Белата куќа на 7 ноември. Посетата на Орбан на Белата куќа е негова прва откако Трамп се врати на претседателската функција.
Во меѓувреме, плановите Орбан да биде домаќин на Трамп и рускиот претседател Владимир Путин на самит во Будимпешта се ставени на „чекање“.
Главна тема : Изземање од санкциите за руската нафта
Се чини дека изземањето од американските мерки насочени кон ограничување на трговијата со руска нафта е клучна ставка на листата желби на Орбан во Вашингтон.
Унгарскиот сервис на РСЕ објави дека разговорите со извори во унгарската влада сугерираат дека тие сметаат дека е веројатен договор за изземање. Постои европски преседан, по одлуката минатиот месец привремено да се исклучи германската подружница на Роснефт од санкциите.
Белата куќа и Стејт департментот не коментираа на прашањата на Радио Слободна Европа.
„Тој побара изземање. Ние не го одобривме... Виктор е мој пријател. Тој побара изземање“, изјави Трамп за новинарите во авионот „Ер Форс Ван“ на 31 октомври.
Минатиот месец Вашингтон се одлучи за санкционирање на руската нафт. Воведе санкции против две од најголемите руски нафтени компании, државната Роснефт и приватната Лукоил, во обид да го принуди рускиот претседател Владимир Путин на разговори за ставање крај на неговата повеќе од тригодишна целосна инвазија на Украина. Овој потег може да ги изложи оние кои работат со нив на секундарни санкции.
Пред тоа, Трамп се закани со секундарни тарифи за земјите што увезуваат руска сурова нафта. Во септември, тој ги повика „сите нации на НАТО“ да запрат. Тој не ја спомна Унгарија по име, но минатиот месец тоа го направи еден од неговите највисоки дипломати.
„Унгарија, за разлика од многу нејзини соседи, не направи никакви планови ниту [презеде] какви било активни чекори“ кон одвикнување од руските енергетски резерви, рече американскиот амбасадор во НАТО, Мет Витакер, во интервју за Фокс Њуз објавено на 27 октомври.
Орбан не го криеше своето незадоволство околу ова прашање. Неодамна запрашан дали американските санкции отишле предалеку, тој рече „од унгарска гледна точка, да“.
Тој, исто така, рече дека запирањето на набавките на нафта би било „катастрофа“ што би ја довело економијата на неговата земја „на колена“.
Билатерални врски и потенцијален договор
Во соопштението на 5 ноември, унгарскиот министер за надворешни работи Питер Сијарто не го спомна прашањето, можеби за да ги ублажи очекувањата за договор во Вашингтон.
Сијарто рече дека билатералните врски уживаат „златно доба“ и дека разговорите ќе се фокусираат на економската и енергетската соработка, но не даде детали.
Еден извор од унгарската влада за Унгарскиот сервис на РСЕ изјави дека „навистина немаме многу да си понудиме“, но додаде дека Орбан може да се согласи да купи одреден американски течен природен гас, иако претходно го сметаше за неисплатлив во споредба со рускиот гас.
Ова, плус веројатно некои помали набавки на оружје и соработка со американски компании за цивилна нуклеарна енергија, може да биде дел од договорот quid pro quo што вклучува изземање од нафтените санкции.
Мирот во Украина и ставот на Орбан
Во соопштението на Сијарто, „мирот во Украина“ беше наведен како клучна тема за разговорите и повторена беше понудата Будимпешта да биде место за самит. Сепак, како што е наведено, надежите на Орбан да биде домаќин на средба Трамп-Путин се ставени на „мраз“ засега.
Позицијата на Орбан за Украина е главно непроменета од почетокот на целосната руска инвазија во февруари 2022 година: спротивставување на воената поддршка за Киев и обид да се спречат санкциите кон Русија.
Трамп, пак, на 22 октомври објави дека „секој пат кога разговарам со Владимир [Путин], имам добри разговори, а потоа не одат никаде“. Неговите коментари беа проследени со новите нафтени санкции, потег што Путин го осуди како „непријателски“.
Членство на Украина во ЕУ
Во август, „Блумберг“ објави дека Трамп му се јавил на Орбан, повикувајќи го да престане да ги блокира разговорите за членство на Киев. Сепак, Сијарто го негираше ова. Во пресрет на посетата на Орбан, прашањето повторно се појави.
Запрашан дали Трамп изразил поддршка за членството на Украина во ЕУ на 4 ноември, украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека „Доналд Трамп ја поддржува Украина како иден член на ЕУ“. Тој додаде:
„Разговаравме за блокирање на некои точки од страна на унгарскиот лидер. И го замолив претседателот Трамп, ако ме поддржува во тоа, да ни помогне. Значи, тој ми рече дека ќе направи сѐ што е можно“.
Истиот ден, Орбан возврати на социјалните мрежи.
„Унгарија не го поддржува и нема да го поддржи членството на Украина во Европската Унија, бидејќи тоа би ја донело војната во Европа и ќе ги изнесе парите на Унгарците во Украина“, напиша тој.
Унгарскиот сервис на Радио Слободна Европа
Како посебен развој во пресрет на разговорите Трамп-Орбан, Кари Лејк, вршителот на должноста извршен директор на Агенцијата за глобални медиуми на Соединетите држави, на 5 ноември го извести Конгресот за акција за прекинување и повеќе не финансирање на Унгарскиот сервис на RFE/RL бидејќи „не е усогласен со националните интереси на САД“. Овој сервис беше повторно лансиран во 2020 година по налог на Конгресот на САД.
Притвор од 30 дена за осомничените за мито од Агенцијата за поддршка во земјоделството
Mерка притвор од 30 дена добија четворица од петтемина осомничени за давање и примање поткуп, меѓу кои и на актуелниот директор на Агенцијата за финансиска поддршка во земјодeлството.
Основниот кривичен суд Скопје попладнево соопшти дека притворите на четворица од осомничените им се изречени поради опасност од бегство, можноста за влијание врз сведоци и повторување на делото.
Петмина осомничени за поткуп се приведени во вчерашната акција во која се вршеа полициски претреси на повеќе локации низ државата.
Обвинителството донесе наредба за спроведување истражна постапка против сите осомничени.
Во описот за случајот, оттаму велат дека првоосомничениот, како управител на правно лице, од февруари годинава до вчера, во повеќе наврати, директно и преку посредници му ветувал подарок – парични средства на директорот на Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и рурален развој на РСМ.
„Другите тројца осомничени, од кои еден е даночен референт во Управата за јавни приходи (УЈП) РД Скопје, а друг е државен службеник вработен во Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство (МЗШВ), ги искористиле своето реално влијание и службената положба и побарале и го поттикнале директорот на Агенцијата да изврши службено дејствие што не смеел да го изврши“, се вели во соопштението од Обвинителството.
Во него е посочено дека иако фирмата на првоосомничениот не ги исполнувала условите предвидени во Јавниот повик бр. 01/24 за доставување на барања за користење на средства од ИПАРД-програмата за мерка 3, директорот на Агенцијата, по применото ветување за подарок во износ од 50 илјади евра, вчера потпишал договор за користење финансиски средства со правното лице.
Притоа, примил и дел од паричните средства во износ од 400 евра, кои при претрес се пронајдени кај него и му се одземени. Јавен обвинител до судија на претходна постапка при Кривичниот суд Скопје предложи определување мерка притвор за петтемина осомничени.
Животните трошоци поскапи за 4,5 проценти во однос на лани
Трошоците на животот во октомври годинава биле за 4,5 проценти поскапи од лани, додека ценита на малопродажба изминатиот месец рипнале за само 2,8 проценти во однос на октомври претходната година, покажуваат податоците од Државниот завод за статистика.
Тоа значи дека ако лани сте плаќале месечно за храна по 10 илјади денари, годинава таа сметка е поголема за 450 денари.
Според податоците од Државниот завод за статистика, инфлацијата во октомври е за 0,2 проценти помала од септмври годинава.
Намалувањето на месечно ниво се должи на помалите трошоци во делот на транспортот за 6,1 процент, мебелот и одржувањето на домаќинствата за 0,3 проценти и во делот образование и култура за 0,1 процент.
Но, и покрај намалувањето во последните два месеци, податоците на Сојузот на синдикати на Македонија покажуваат дека синдикалната минимална кошничка во последните четири години, откако започна енергетската криза, е зголемена за речиси 86 проценти.
Таа во декември 2021 година изнесувала околу 35.000 денари, а до септември годинава се зголемила на повеќе од 65.000 денари. Само во последните две години зголемувањето е 40 отсто, покажуваат податоците на ССМ.
Премиерот Христијан Мицкоски денеска одговарајќи на новинарски прашања истакна дека очекува годишната ставка на инфлација оваа година да заврши меѓу три и пол и четири проценти, што, според него, е едно од најниските во Европа и во регионот. Истовремено тој изрази очекување дека следната година нивото на инфлација ќе се движи меѓу 2 и 3 проценти.
„Очекувам во октомври можеби да се движиме помеѓу четири и четири и половина проценти поради ниското ниво минатата година во октомври. Тогаш ги аплициравме оние мерки за замрзнување на маржите и слично. Но, потоа очекувам пристојно намалување во ноември и во декември“, рече Мицкоски.
По објавувањето на стапката на инфалција се огласи опозицискиот СДСМ.
„Овој пораст е јасен показател дека економските политики на владата на ВМРО-ДПМНЕ се целосно промашени и без никаков резултат“, велат од СДСМ.
Отпуштени 400 луѓе и нови автобуси, првиот работен ден на градоначалникот Ѓорѓиевски
Нови автобуси и отпуштени 400 вработени во јавните градски претпријатија, се информациите кои ги соопшти новиот градоначалник на Скопје, Орце Ѓорѓиевски по првите 24 часа од преземањето на функцијата.
Тој на прес конференција соопшти дека од понеделник во јавниот градски превоз ќе бидат вклучени 55 нови приватни автобуси со цел да се олесни јавниот транспорт на скопјани.
Ѓорѓиевски, од ВМРО-ДПМНЕ, на 6 ноември ја презеде функцијата од досегашната градоначалничка, Данела Арсовска. Во текот на вечерта најави, а денеска и соопшти дека во првите 24 часа од неговиот мандат од работа биле отпуштени околу 400 луѓе кои, како што вели тој, земале плата од јавните претпријатија, но не работеле.
„Имало и работници и раководители. Убеден сум дека ќе дојдеме до бројка од 500 луѓе. Таква бројка да земале плата – тоа се најмалку 5 милиони евра од граѓаните годишно. За четири години тоа се 20 милиони евра. Во превод – тоа е Луна паркот што треба да го направиме, а го чекаат скопјани,“ изјави Ѓорѓиевски.
Градоначалникот најави дека ќе бара одговорност од сите лица кои потпишувале документи и одобрувале вакви вработувања, истакнувајќи дека сите имиња ќе бидат јавно објавени, и дека неговата постапка е законска.
Но, засега нема информации во јавноста, кој ја направил ревизијата на работните задачи и договорите за вработување на овие 400 луѓе во изминативе 24 часа.
На денешната прес конференција Ѓорѓиевски посочи дека со приватните превозници разговарал за да се финализира нивното вклучување во јавниот транспорт и рече дека ги потпишал лиценците на превозниците.
„Како што најавив, од денеска ќе бидат ставени во функција 60-тина приватни автобуси, дополнително кои што ќе го олеснат транспортот на нашите сограѓани во градот Скопје“, изјави Ѓорѓиевски.
Јовица Зафировски, претставник на приватните превозници, рече дека изминатиот период работеле на обнова на возниот парк и оти можат да одговорат на потребите на Град Скопје
„Во периодот што следува ќе работиме на промена на возниот ред кој за кратко време ќе биде воведен и почитуван и автобусите ќе пристигнуваат навреме, како што пишува на таблите“, рече тој.
Според Зафировски , долгот што Град Скопје го има кон нив е околу 3 милиони евра.
Ѓорѓиевски посочи дека наредната недела ќе има уште еден состанок со превозниците на кој ќе се договори рокот во кој ќе бидат редовно исплаќани за нивните услуги кон граѓаните, а ќе се договори и возниот ред.
Во однос на тоа што дел од автобусите сè уште се со странски регистарски таблички, Зафировски рече дека мора да помине процедурата за царина, хомологација, да се бојадисаат во црвено-бела боја и потоа да се поднесе барање за лиценца во Град Скопје.
На новинарско прашање во врска со тоа дали е потребно да се распише оглас за вклучување на приватните превозници во јавниот превоз и да се донесе одлука од Советот на Град Скопје за нови линии, Ѓорѓиевски не даде конкретен одговор, но рече дека досега на приватниците не им биле потпишувани лиценците.
Скопје изминатиот период се соочи со комунален колапс. Контејнерите беа преполни, јавното претпријатие „Комунална хигиена“ не го чистеше ѓубрето, а Јавното обвинителство отвори истрага во рамки на која во притвор се поранешниот директор на претпријатието и еден од раководителите.
Чистењето на градот за 72 часа беше едно од најгласните ветувања на Ѓорѓиевски во текот на кампањата. Арсовска и дел од опозицијата, пак, ја обвинуваа партијата ВМРО-ДПМНЕ дека со нејзините членови во Управниот одбор на „Комунална хигиена“ намерно го кочат собирањето на ѓубрето во главниот град.
Покрај чистењето на Скопје, новиот градоначалник најави и брз ребаланс на градскиот буџет со цел да се обезбедат пари за почнување на нови проекти, но и за откочување на некои што се закочени повеќе години, како што е клучката кај Момин поток за решавање на сообраќајниот хаос во тој дел од градот, но и пуштање во функција на двата нови моста на реката Вардар - едниот во Карпош, другиот меѓу Аеродром и Гази Баба.
ИЈЗ: Расте бројот на заболени од грип, пикот се уште не е достигнат
За само една седмица бројот на заболени од грип во земјава е зголемен за речиси 70 проценти. Податоците од Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) покажуваат дека во периодот од 27 октомври до 2 ноември бројот на заболени е зголемен за 67,9 отсто во споредба со претходната недела.
Во тој период пријавени биле 94 случаи на заболени од грип, за разлика од претходната недела, кога биле регистрирани 56 случаи или речиси се дуплирал бројот на дијагностицирани.
Најмногу заболени луѓе во изминатава недела се регистрирани во Гостивар и Куманово по 27 луѓе, додека најмалку во Каавдарци, само еден човек е заведен како заболен од грип.
Во однос на возраста, од 15-64 години се регистрирани 70 лица, лица над 65 години – 17, од 5-14 години – 6 лица и од 0-4 години – едно лице.
Пријавената инциденца е под неделната граница на сезонската активност на вирусот на грип, односно сѐ уште не е достигнат прагот на влез во сезоната на грип.
Сепак, од направената споредба на бројката на заболени во истиот период од минатата сезона, бројот на пријавени случаи е зголемен за 73,3%, а во однос на моделот од последните 15 сезони се регистрира зголемување од 27,1%.
Во досегашниот тек на сезоната на грип не се регистрирани починати лица асоцирани со грип, велат од ИЈЗ. Грипот зема замав и во земјите од регионот.
Во Македонија оваа сезона досега се вакцинирани се 53.114 лица со бесплатна или комерцијална вакцина.
За сезоната 2025/2026, Министерството за здравство обезбеди бесплатна четиривалентна вакцина во вкупна количина од 80.000 дози, наменета за приоритетни групи население. Дополнителни 2.400 дози комерцијални вакцини се набавени од страна на Центрите за јавно здравје, како вакцини за останатото население кое не спаѓа во ризичните групи.
Во периодот кога луѓето се собираат на одбележување куќните слави, лекарите апелираат болните да останат дома и да се придржуваат на препораките.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете