Израелските напади врз иранскиот нуклеарен комплекс и военото раководство одекнаа низ целиот свет, предизвикувајќи стравувања од ескалација и поширока војна во регионот.
Сепак, кампањата на заплашување и шок имаше силна резонанца и во Москва, каде што рускиот претседател Владимир Путин се позиционираше како моќен посредник во односите со Техеран.
Од Москва - Брзо и недвосмислено
Рускиот одговор на нападите беше брз и недвосмислен.
Во подолга изјава, Министерството за надворешни работи изрази „најдлабока загриженост поради опасната ескалација на тензиите на Блискиот Исток“ и го обвини Израел за кршење на меѓународното право.
„Неиспровоцирани воени напади врз суверена членка на Обединетите нации, нејзините граѓани, мирни, заспани градови и инфраструктурата за нуклеарна енергија се целосно неприфатливи. Меѓународната заедница не смее да остане рамнодушна на таквите злосторства што го уништуваат мирот и ја загрозуваат регионалната и меѓународната безбедност“, се вели во соопштението.
Министерството додаде дека времето на нападите покажува „особен цинизам“, истакнувајќи дека израелските напади биле извршени за време на седницата на Одборот на гувернери на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) и непосредно пред очекуваната шеста рунда разговори меѓу иранските и американските претставници за напредокот на иранската нуклеарна програма.
Видете и ова: Иран возвраќа со напади врз Израел, Нетанјаху најавува новиДодека некои може да ја сметаат изјавата како лицемерна - фразата „заспани градови“ лесно може да се поврзе со тековното руско бомбардирање на Украина - геополитичкото влијание на овие напади врз Русија е очигледно.
Израелската воена кампања го тестира стратешкото партнерство на Иран со Русија и потенцијално одзема важна карта од Кремљ во преговорите со Вашингтон за Украина.
Путин се претстави како можен посредник за Иран
Во неодамнешниот телефонски разговор со американскиот претседател Доналд Трамп, Путин се претстави како можен посредник во постигнувањето договор со Иран.
На својата платформа TruthSocial, Трамп напиша: „Му реков на претседателот Путин дека Иран не може да има нуклеарно оружје и верувам дека се согласивме за тоа. Претседателот Путин предложи дека ќе се вклучи во разговори со Иран и дека можеби може да помогне да се дојде до брз заклучок“.
Москва на почетокот на оваа недела ги истакна можните улоги што би можела да ги одигра во ограничувањето на иранската нуклеарна програма, сугерирајќи дека Русија би можела да помогне во намалувањето на тензиите со извоз на ирански нуклеарен материјал за да се преработи во гориво на нуклеарниот реактор.
Но, воените потези на Израел против Иран може да ги загрозат дипломатските напори за ограничување или укинување на нуклеарната програма на Техеран.
Покрај тоа, нападите беа насочени и кон врвот на иранскиот воен естаблишмент, кој и обезбеди на Русија евтина технологија за беспилотни летала за да води војна во Украина.
Видете и ова: Израелскиот напад е шокантен за иранската војска, но може да го зајакне нуклеарниот поход на ТехеранУкраина предупредува
Иако Русија го префрли производството на беспилотни летала Шахед, кои рутински ги таргетираат украинските градови, во свои капацитети, Министерството за надворешни работи на Украина, како одговор на израелските напади, го означи Иран како дел од „група агресивни режими“ кои ја загрозуваат меѓународната безбедност.
Во таа група спаѓаат и Северна Кореја и Белорусија.
„Сакаме да ве потсетиме дека иранскиот режим ја поддржува Русија во нејзината нелегална агресивна војна против Украина и ја снабдува Москва со оружје што ги убива Украинците“, се вели во соопштението.
„Иран е извор на многу проблеми на Блискиот Исток и пошироко“, се додава.
Блискоста на Русија и Иран
Русија и Иран ги продлабочија врските создадени преку взаемна поддршка за сега соборениот режим на сирискиот претседател Башар ал Асад.
Иранскиот претседател Масуд Пезешкијан потпиша договор за стратешко партнерство за време на посетата на Москва со претседателот Владимир Путин во јануари.
Сепак, тоа партнерство има свои ограничувања.
Коментирајќи ја платформата X, Хана Ноте од Центарот за неширење на нуклеарното оружје Џејмс Мартин напиша: „Запомнете: Договорот за стратешко партнерство не вклучува взаемни одбранбени обврски како оние што Москва им ги даде на Северна Кореја и Белорусија“, истакнувајќи дека рускиот заменик министер за надворешни работи Андреј Руденко неодамна појасни дека Русија не е обврзана да го брани Иран во случај на напад.
Видете и ова: Израел ги нападна нуклеарните и воените постројки на ИранШто вели меѓународната заедница?
Русија не е единствената постсоветска земја која ги осудува акциите на Израел.
„Сериозно сме загрижени поради воените операции што ги спроведува државата Израел на територијата на Исламската Република Иран“, соопшти азербејџанското Министерство за надворешни работи.
Турција остро го осуди Израел, нарекувајќи ги нападите „јасно кршење на меѓународното право“ и „провокација што и служи на стратегијата на Израел за дестабилизација на регионот“.
Поумерени изјави дојдоа од европските метрополи.
Британскиот премиер Кир Стармер повика на „воздржаност, смиреност и враќање на дипломатијата“ во објава на социјалните мрежи по нападите.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен упати сличен повик за воздржаност, без да покажува со прст на ниту една страна.
Во објавата на TruthSocial, Доналд Трамп посочи дека Иран сè уште има шанса да дојде на преговарачка маса.