Финска се повлекува од договорот за нагазни мини поради Русија

Финските граничари и нивното куче Нита патролираат на финско-руската граница, во источна Финска, на 5 јуни 2024 година.

Членката на НАТО Финска планира да ја напушти глобалната конвенција за забрана на противпешадиски мини и да ги зголеми трошоците за одбрана на најмалку 3 отсто од бруто домашниот производ до 2029 година како одговор на растечката воена закана од Русија, објави во вторникот нејзината влада.

Полска и балтичките земји, Естонија, Летонија и Литванија, минатиот месец објавија дека ќе се повлечат од Конвенцијата од Отава од 1997 година поради заканата што соседна Русија ја претставува за нив и за Европа.

Со напуштање на договорот, Финска, која ја чува најдолгата граница на НАТО со Русија, би можела повторно да започне со обезбедување на залихи на нагазни мини за да и бидат достапни доколку се појави потреба.

Видете и ова: Советот на ЕУ ја одобри третата исплата за Украина од речиси 3,5 милијарди евра

На прес-конференцијата премиерот Петри Орпо рече дека во моментов нема непосредна воена закана за нордиската нација, но дека Русија претставува долгорочна опасност за цела Европа.

„Повлекувањето од Конвенцијата од Отава ќе ни овозможи да се подготвиме за промени во сегашната безбедносна средина на посеопфатен и разноврсен начин“, рече тој.

Премиерот Орпо додаде дека Финска ќе одвои дополнителни три милијарди евра за одбраната, со што ќе го подигне нивото на воени трошоци од 2,41 отсто во 2024 година на 3 отсто од бруто домашниот производ до 2029 година копно и балтичките држави дека Русија би можела повторно да се вооружи и да ги нападне наместо Украина.

Финска се приклучи на воената алијанса НАТО во 2023 година, во промена на политиката по децении на неврзаност предизвикана од руската инвазија на Украина.

Финска почна да размислува за повлекување од Договорот од Отава во ноември минатата година, кога нејзиниот воен началник рече дека ова прашање треба да се разговара поради руската употреба на такво оружје во Украина.

„Финска ќе ги користи мините на одговорен начин, но тоа е одвраќање што ни треба“, рече министерот за земјоделство и шумарство Сари Есајах за новинарите во вторникот.

Видете и ова: И покрај негодувањето на групите за права, САД ќе и дадат на Украина противпешадиски мини

Противпешадиските нагазни мини се дизајнирани да бидат скриени во земјата и автоматски да се активираат кога некој ќе стапне или оди во нивна близина.

Финска уништи над милион нагазни мини по 2012 година, со што стана последната земја на ЕУ што ја потпиша Конвенцијата од Отава, која ја ратификуваа или пристапија повеќе од 160 земји - но не и Русија.

Договорот од 1997 година беше еден од низата меѓународни договори направени по крајот на Студената војна за промовирање на глобалното разоружување. Борците против мини ја добија Нобеловата награда за мир истата година.

Нагазни мини убија или осакатија десетици илјади цивили ширум светот, многу од нив долго по завршувањето на војните.

За напуштање на договорот ќе биде потребно одобрение од финскиот парламент.